Szkoły branżowe – czy to dobre miejsce na kształcenie przyszłych kadr?

Pracodawcy ciągle zgłaszają zapotrzebowanie na osoby, posiadające konkretny zawód, a więc i fach w ręku. Na rynku nie brakuje pracowników z wykształceniem wyższym, natomiast niewielu jest takich, którzy mogliby poszczycić się konkretnymi umiejętnościami. Wynika to z faktu, iż przez długie lata szkoły zawodowe nie cieszyły się dobrą sławą - uważano, że poziom nauczania jest tam wyjątkowo niski, a absolwenci mogą liczyć na niskie wynagrodzenie. Tymczasem sytuacja na rynku pracy wygląda dziś zupełnie inaczej. Dobry fachowiec może zarobić całkiem sporo, lecz jednocześnie musi posiadać odpowiednie kwalifikacje. Złą passę szkół zawodowych miała załagodzić reforma edukacji, w trakcie której zdecydowano się przemianować je na szkoły branżowe. Nauka w nich podzielona jest na dwa etapy - początkowo uczeń zdobywa wiedzę w szkole I stopnia, następnie może kontynuować naukę w szkole II stopnia. Jeśli zdecyduje się przerwać proces edukacji po pierwszym stopniu, posiada pewne umiejętności i konkretny zawód. Obecnie w szkołach branżowych kształcą się głównie przyszli:

  • mechanicy,
  • elektrycy,
  • cukiernicy,
  • piekarze,
  • kucharze,
  • ślusarze,
  • blacharze,
  • elektromechanicy,
  • fryzjerzy,
  • monterzy sieci,
  • murarze,
  • tynkarze.

Przedsiębiorcy szukają przyszłych pracowników właśnie w szkołach branżowych, co wynika między innymi z uwarunkowań rynku pracy. Nawiązują współpracę z wybranymi placówkami, aby przygotowywać przyszłych praktykantów do pracy w danej firmie. Warto pamiętać, że w wyżej wymienionych zawodach najważniejsza jest praktyka, zatem szkoła branżowa wydaje się o wiele lepszym rozwiązaniem, niż udział w różnego rodzaju kursach czy szkoleniach. Daje ona możliwość zdobycia wiedzy, a jednocześnie pozwala pozyskać konkretne umiejętności, przydatne na rynku pracy.

Czym są klasy patronackie?

Szkoły branżowe coraz częściej prowadzą klasy patronackie, które objęte są opieką konkretnego przedsiębiorstwa. Firma nawiązuje współpracę z placówką edukacyjną, która przebiega według ściśle określonych zasad. Najczęściej opiera się ona na zapewnieniu miejsc do odbywania praktyk dla uczniów danej klasy. Coraz częściej firmy zaczynają dostarczać szkołom specjalistyczny sprzęt, dzięki któremu nauka przebiega znacznie szybciej, a wyjaśnienie nawet zawiłych kwestii nie stanowi większego problemu. Wszystko to ma jeden, konkretny cel - wykształcić młode kadry, które chętnie podejmą pracę w firmie patronującej. Zazwyczaj jedno przedsiębiorstwo nie jest w stanie zapewnić zatrudnienia wszystkim absolwentom, jednak kilkoro najlepszych może liczyć na naprawdę dobrą ofertę.

Model klas patronackich przywędrował do Polski z Niemiec i jest odpowiedzią na potrzeby zmieniającego się rynku pracy. Przedsiębiorcy coraz częściej wolą zainwestować w pracownika już na etapie zdobywania przez niego wiedzy, aby następnie móc zatrudnić w swoich szeregach wykwalifikowanego specjalistę. Zdajemy sobie sprawę z tego, że nauka teorii nie ma większego sensu, jeśli nie idzie w parze z praktyką. Klasy patronackie zdobywają więc coraz większą popularność zarówno wśród dyrektorów szkół branżowych, jak i przedsiębiorców. Korzystają na niej wszyscy - placówka, która może zaoferować uczniom najlepsze warunki do zdobywania wiedzy, pracodawcy, którzy mogą wykształcić sobie przyszłych pracowników oraz sami uczniowie, którzy jeszcze chętniej kształcą się w konkretnym kierunku.

Współpraca z technikami i szkołami branżowymi – podstawy prawne

Szkolnictwo zawodowe dla rynku pracy nabiera dziś coraz większego znaczenia, co zauważyła również władza. Reforma oświaty, jaka miała miejsce kilka lat temu, uwzględniała również szkoły zawodowe (obecnie branżowe), które mają za zadanie kształcić w konkretnych zawodach. Na mocy wprowadzonych zmian doprecyzowano art. 3 Ustawy Prawo Oświatowe, który wskazuje, że pracodawcy, organizacje pracodawców, samorządy gospodarcze lub inne organizacje gospodarcze aktywnie wspierają proces kształcenia zawodowego. Jednocześnie znowelizowana ustawa zobowiązuje dyrektorów szkół branżowych do tworzenia klas patronackich, a więc nawiązywania współpracy z konkretnymi pracodawcami. Dotyczy to przede wszystkim zawodów, w których dana placówka zamierza kształcić uczniów.

Przepisy prawa dają pracodawcy sporo uprawień - przykładowo, może on brać czynny udział w zebraniach rady pedagogicznej czy współtworzyć plan nauczania. Jednocześnie prawo nie wskazuje jednoznacznie, jak ma wyglądać współpraca pomiędzy szkołą, a pracodawcami. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorcy mogą przyjmować uczniów na staż, lecz także wyposażyć sale szkolne w odpowiedni sprzęt czy przeprowadzać konkretne szkolenia tematyczne. Dyrektor szkoły, w porozumieniu z nauczycielami oraz przedsiębiorcami, sam określa rolę patrona w procesie kształcenia. Niemniej jednak przepisy prawa dają szerokie możliwości w tym zakresie, wspierając jednocześnie kształcenie zawodowe. 

Szkolnictwo zawodowe na rynku pracy – jak podjąć współpracę ze szkołą?

Przedsiębiorcy, którzy gotowi są podjąć współpracę z daną placówką, muszą przede wszystkim zastanowić się, na czym dokładnie miałaby ona polegać. Dyrektorzy, podczas spotkania zapoznawczego, będą zainteresowani pozyskaniem informacji, dotyczących:

  • możliwości przyjęcia uczniów na praktyczną naukę zawodu,
  • możliwości dostarczenia specjalistycznego sprzętu,
  • współtworzenia i realizowania programu nauczania,
  • przeprowadzania konkretnych szkoleń z danego zakresu.

Podjęcie współpracy ze szkołą następuje poprzez sporządzenie i podpisanie stosownej umowy. Jest to podstawowy dokument, który daje możliwość stworzenia w danej placówce klasy patronackiej, objętej opieką firmy z branży. Warto mieć na uwadze, że współpraca ze szkołą branżą ma charakter długofalowy. W praktyce oznacza to, że trwa ona przynajmniej 3 lata, a więc przez jeden pełny cykl nauki. Po tym czasie pracodawca może zdecydować, czy w dalszym ciągu chce być patronem. Najczęściej decyzja podyktowana jest możliwościami finansowymi czy własnym zapotrzebowaniem na specjalistów w konkretnej dziedzinie. Zazwyczaj firmy współpracują ze szkołami, które działają w ich okolicy. Jest to praktyczne rozwiązanie, które znacząco ułatwia na przykład komunikację pomiędzy podmiotami.

Niemniej jednak w konkretnych przypadkach może też współpracować ze szkołą, która położona jest nawet w innym województwie. Wiele zależy od tego, gdzie dokładnie działa firma i w jakim miejscu kształci się specjalistów, którzy mogą zostać zatrudnieni w jej szeregach. Warto pamiętać, że w trakcie współpracy wiele spraw załatwianych jest na bieżąco. Trudno bowiem przewidzieć, ilu absolwentów pracodawca będzie mógł zatrudnić za pewien czas czy jaki nowy sprzęt będzie mógł dostarczyć szkole. Niemniej jednak, jeśli dany podmiot chciałby zainwestować w kształcenie młodych kadr, warto w pierwszej kolejności zgłosić się do dyrektora konkretnej placówki, czyli szkoły branżowej.