Czym jest podatek VAT i komu przysługuje zwrot?

VAT to podatek od towarów i usług. Podatnikiem może być zarówno osoba fizyczna, prawna, jak i jednostki organizacyjne bez osobowości prawnej, takie jak: spółki cywilne czy partnerskie. Wśród nich znajdziemy producentów, handlowców, rolników oraz usługodawców. Są to podmioty, które wykorzystują towary lub wartości niematerialne i prawne w celach zarobkowych. Warto wspomnieć, że w niektórych sytuacjach obowiązkowi może podlegać również usługobiorca.


Jeśli wiemy już, na czym polega podatek od towarów i usług oraz kogo dotyczy, przejdźmy do tego, kiedy może nastąpić zwrot VAT.  Przysługuje on firmom, które w danym okresie rozliczeniowym poniosły wyższe koszty niż przychody. W takiej sytuacji podatek naliczony od zakupów, przewyższa kwotę tego należnego od sprzedaży. Co wtedy zrobić? Są dwa rozwiązania. Jedno z nich to przeniesienie nadpłaty na rzecz opłat podatku należnego w kolejnych okresach rozliczeniowych. Z kolei drugie to właśnie zwrot podatku VAT na konto bankowe lub rachunek VAT. Jednak aby skorzystać z tego prawa, należ dotrzymać pewnych terminów. Jakich?


Zwrot podatku VAT – terminy

Zwrot podatku VAT może nastąpić w trzech różnych terminach. Należy liczyć je od dnia złożenia odpowiedniej deklaracji do urzędu skarbowego, do którego został przypisany podmiot. Pierwszy z nich to termin podstawowy wynoszący 60 dni. W tym przypadku bez znaczenia jest rodzaj zakupów, jakich dokonało przedsiębiorstwo. Nie trzeba się również martwić stawką podatkową oferowanych towarów i usług. Dodatkowo z tego terminu mogą korzystać także podmioty, które realizują zagraniczną sprzedaż nieopodatkowaną w Polsce. Jednak na podstawie zapisów w ustawie o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535) termin ten może zostać przedłużony, kiedy przeszkodą są możliwości techniczno-organizacyjne.


Zwrot VAT-u może nastąpić również w ciągu 180 dni. Jest to termin przedłużony. Zaleca się, aby wybrał go podmiot opodatkowany, który w okresie rozliczeniowym nie wykazał sprzedaży, ale jednocześnie zrealizował zakupy związane ze swoją działalnością. Oczywiście istnieje możliwość skrócenia tego czasu. Jednak wymaga to dopełnienia dodatkowych formalności. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części artykułu.


Podmioty opodatkowane mogą również skorzystać z terminu skróconego, który wynosi 25 dni. Taką możliwość otrzymują vatowcy wnoszący o zwrot podatku na rachunek VAT lub spełniający warunki określone w ustawie o podatku od usług i towarów (Dz. U. 2004 Nr 54 poz. 535). Są to:


  • dostarczenie potwierdzenia opłat wykonanych przelewem za faktury kosztowe uwzględnione w ewidencji,
  • kwota faktur nieopłaconych, opłaconych gotówką lub inną formą nie przekracza 15 000 zł brutto,
  • jeżeli nadwyżka podatku z poprzedniego okresu rozliczeniowego została przeniesiona, nie może przekraczać 3000 zł, (również faktury nieopłacone),
  • prawo to dotyczy podmiotów opodatkowanych przez co najmniej 12 miesięcy.


Zwrot podatku VAT – kompensata a termin skrócony

Jak można przeczytać powyżej, zwrot VAT zakłada opłacenie faktur kosztowych uwzględnionych ewidencji. Warto podkreślić, że dopuszczane są nie tylko płatności przelewem i gotówką, ale także kompensaty zobowiązań. Może ona wystąpić, kiedy kontrahenci mają wobec siebie należności. W tej sytuacji istnieje możliwość jednoczesne umorzenie wierzytelności obu tych podmiotów. Jednak jaki ma ona wpływ na wnioskowanie o termin skrócony zwrotu podatku VAT?


1 stycznia 2017 roku została zmieniona ustawa o podatku od towarów i usług. Dzięki nim zwrot podatku VAT w terminie skróconym do 25 dni jest możliwy zarówno w przypadku występowania nieopłaconych faktur oraz opłaconych innymi sposobami niż przelew. Kompensata wierzytelnością jest jednym z nich. Dlatego też jeżeli suma takich należności nie przekracza 15 000 zł brutto, wówczas przedsiębiorstwo może ubiegać się o skorzystanie z terminu skróconego podatku VAT.




Termin skrócony zwrotu a korekta

Może pojawić się również pytanie dotyczące wpływu korekt na możliwość zastosowania terminu skróconego. Każdy vatowiec ma prawo złożyć deklarację korygującą, nie uwzględniając uzasadnienia. Jednak należy pamiętać, że poprzedni dokument VAT-7 ulega unieważnieniu, a pełnoprawnym staje się korekta. W takiej sytuacji termin zwrotu podatku zostanie liczony na nowo, zwłaszcza kiedy zmianie ulega kwota nadpłaty. Może się również zdarzyć, że zmiany dotyczą innych informacji zawartych w deklaracji, a kwota nadwyżki nie różni się od tej w wersji początkowej. Co wtedy? Wszystko zależy od decyzji urzędu skarbowego. Nie można być pewnym, że przelew trafi na nasze konto zgodnie z pierwotnymi ustaleniami, ale jest to możliwe. Jednak kiedy podatnik złoży deklarację korygującą po otrzymaniu zwrotu, a nie zmienia ona jego wysokości, wówczas unikniemy wydłużenia czasu oczekiwania.

Wniosek o zwrot podatku VAT

Wniosek o zwrot podatku VAT należy dołączyć do deklaracji podatkowej. Polega to na wypełnieniu odpowiednich pól w części “obliczenie wysokości zobowiązania podatkowego lub kwoty zwrotu” oraz zaznaczenia informacji o wnioskowaniu o wnioskowaniu o zwrot VAT-u w sekcji “Informacje dodatkowe”. Deklaracje można dostarczyć do Urzędu Skarbowego w wersji elektronicznej lub tradycyjnej. Przedsiębiorcy mogą skorzystać z formularza dostępnego na stronie Ministerstwa Finansów w zakładce e-Deklaracje, modułu systemu finansowo-księgowego lub Uniwersalnej Bramki Dokumentów. Po złożeniu dokumentów nastąpi sprawdzanie zwrotu podatku. Weryfikacja dokonywana przez urzędników może dotyczyć: złożonego rozliczenia, rozliczeń kontrahentów oraz ich zgodności z faktycznie dokonanymi transakcjami.