W dużych przedsiębiorstwach o międzynarodowym zasięgu oraz lokalnych firmach rodzinnych dużą rolę odgrywa zarządzanie zespołem. Do prawidłowego funkcjonowania organizacji niezbędny jest zarówno zarząd z prezesem na czele, jak i kadra menedżerska średniego/niskiego szczebla. To właśnie ona odpowiada za to, by poszczególne procesy dobrze ze sobą współgrały. Jeśli chcesz usystematyzować swoją wiedzę na ten temat, przeczytaj przygotowany przez nas tekst — na pewno się nie zawiedziesz, ponieważ zebraliśmy tu podstawowe wiadomości na temat tego, jakie są cechy kierownika. Oto kwestie, jakie opisaliśmy:

  • Kierownik – definicja. Kim jest taka osoba w zespole?
  • Kompetencje miękkie menedżera – jakimi cechami powinien wykazywać się kierownik?
  • Rozmowa kwalifikacyjna na stanowisko kierownicze – jakie pytania zadać i jakie odpowiedzi powinny wzbudzić obawy rekrutera?
  • Obowiązki kierownika zespołu – jak je prawidłowo sformułować?
  • Jak być dobrym kierownikiem? Czy szkolenia dla kierowników stanowią odpowiedź na to pytanie?
  • Negatywne cechy kierownika – czego powinien unikać menedżer zespołu?

Kierownik – definicja. Kim jest taka osoba w zespole?

Kim jest kierownik (menedżer)? W pewnym uproszczeniu jest to taka osoba, która zajmuje się kierowaniem pracami zespołu. Zgodnie z wciąż jeszcze często powielanym stereotypem menedżer to specjalista, który wyłącznie wydaje suche polecenia służbowe i jest odpowiedzialny za rozliczanie podległych mu pracowników. W pewnym sensie tak jest, ale funkcję kierowniczą powinno się rozumieć znacznie szerzej. Zazwyczaj wyróżnia się następujące elementy procesu kierowania pracownikami w przedsiębiorstwie:

  • planowanie — sprawny kierownik to osoba, która jest w stanie przewidywać zagrożenia czyhające na zespół/team/firmę;
  • organizowanie — zadaniem kierownika jest takie przeorganizowanie pracy podległych osób, by móc stworzyć z nich sprawnie działający zespół;
  • motywowanie — menedżer to bez wątpienia ktoś więcej niż osoba, której rola sprowadza się do formalnych rozliczeń. Wręcz przeciwnie; prawdziwy lider jest osobą, która potrafi zachęcić podległych mu pracowników do bardziej efektywnej pracy. Kierownik ma za zadanie obudzić ducha walki w pracownikach;
  • kontrola — osoba stojąca na czele zespołu to specjalista, który zajmuje się zarządzaniem podległymi pracownikami. Do tego celu wykorzystuje się m.in. KPI, czyli kluczowe wskaźniki efektywności (ang. Key Productivity Indicators).

Kierownik niejedno ma imię

W literaturze przedmiotu (nauki z obszaru ekonomii i zarządzania) oraz praktyce biznesowej można znaleźć różne określenia. Oto niektóre z nich: kierownik projektu, menedżer projektu (project menedżer), team leader, dyrektor itp. Tak duża liczba określeń może przyprawić o zawrót głowy osoby, które nie są zawodowo związane z zarządzaniem w organizacji. Nie należy jednak wpadać w panikę. Nazewnictwo może różnić się w zależności od firmy, aczkolwiek przyjęło się, że:

  • dyrektor generalny jest jednym z najważniejszych przedstawicieli kadry menedżerskiej;
  • menedżer/kierownik to specjalista, który zajmuje się zarządzaniem na średnim i niższym poziomie (nadzorowanie działań operacyjnych w firmie);
  • team leader — jest to menedżer niskiego szczebla, który zajmuje się np. kierowaniem pracami działu sprzedażowego, produkcyjnego itp.

Kompetencje miękkie menedżera – jakimi cechami powinien wykazywać się kierownik?

Jeśli chodzi o kompetencje kierownika, to zwraca się uwagę przede wszystkim na zdolności interpersonalne (ang. soft skills). Owszem, wiedza merytoryczna jest istotna na szczeblu kierowniczym, aczkolwiek decydujące są kompetencje miękkie i umiejętność zarządzania. Poniżej zostały przedstawione zdolności interpersonalne, które są przydatne w pracy menedżera:

  • zarządzanie własnym czasem;
  • delegowanie poleceń np. w zakresie obiegu dokumentacji;
  • bezstronność i krytyka wobec nepotyzmu czy dyskryminacji płciowej;
  • zarządzanie konfliktami — jest to czasem niedoceniany, ale w gruncie rzeczy bardzo ważny element podczas codziennej pracy kierownika. Taki stan rzeczy wynika z faktu, iż spory między członkami zespołu (rady pracownicze itp.) to kwestia dość naturalna. Ponieważ konflikty mogą doprowadzić do zmniejszenia efektywności pracy zespołu, jednym z zadań pracy menedżera jest zażegnanie sporu;
  • min. podstawowa wiedza na temat prawa pracy (zasady przyznawania dodatku funkcyjnego itp.).

Rozmowa kwalifikacyjna na stanowisko kierownicze – jakie pytania zadać i jakie odpowiedzi powinny wzbudzić obawy rekrutera

Jak zostać menedżerem? Podobnie jak w przypadku innych profesji, także zdobycie pracy na stanowisku kierownika wymaga pozytywnego przejścia procesu rekrutacji. Zazwyczaj składa się on z następujących etapów:

  • selekcja kandydatur — na podstawie CV oraz listu motywacyjnego rekruterzy decydują, których kandydatów warto zaprosić na rozmowę kwalifikacyjną. Zazwyczaj bada się takie elementy jak na przykład: dotychczasowe doświadczenie zawodowe (warto udokumentować je sukcesami np. w postaci zwiększenia poziomu sprzedaży w dziale), wykształcenie, znajomość języków obcych oraz posiadane certyfikaty branżowe. Rekruterzy zajmują się sprawdzaniem, czy obowiązki kierownika, które powierza się specjaliście na danym stanowisku, pokrywają się z kompetencjami, które posiadają poszczególni kandydaci;
  • rozmowa rekrutacyjna — podczas właściwego etapu rekrutacji, tzn. rozmowy kwalifikacyjnej, szczegółowo omawiane są zadania i obowiązki kierownika. Jeśli chodzi o stanowiska menedżerskie, to proces rekrutacyjny często obejmuje także tzw. assessment centre. Rozumie się przez to sesję, w trakcie której analizowane są kompetencje miękkie kandydata, umiejętność radzenia sobie w stresujących sytuacjach itp. Zazwyczaj kandydatowi przedstawia się praktyczne case study, którego tematyka pokrywa się z zadaniami, jakie menedżer będzie wykonywał na stanowisku pracy.

Obowiązki kierownika – jak je prawidłowo sformułować?

Obowiązki kierownika powinny zostać precyzyjnie określone jeszcze na etapie przygotowywania ogłoszenia z ofertą pracy. Dzięki temu zwiększamy szanse na to, że do pracy nie zgłoszą się kandydaci, których oczekiwania nie dotyczą tego, co oferuje pracodawca. W ogłoszeniu w sekcji: obowiązki kierownika należy wskazać m.in. takie informacje jak: tryb pracy (stacjonarna, mobilna), liczba podległych pracownikach czy wymóg stosowania języku obcego.

Jak być dobrym kierownikiem? Czy szkolenia dla kierowników stanowią odpowiedź na to pytanie?

W ofercie wielu uczelni można znaleźć studia podyplomowe dla project managerów. Taki stan rzeczy nie zmienia jednak faktu, że konieczne jest posiadanie odpowiednich cech osobowościowych, elastyczności i motywacji do osiągnięcia celu. Z drugiej jednak strony szkolenia dla kierowników także mogą być dobrym pomysłem.

Negatywne cechy kierownika – czego powinien unikać menedżer zespołu?

Nie jest łatwo być dobrym menedżerem, a kierownik musi sprostać czoła licznym wyzwaniom. Wręcz przeciwnie: niezwykle łatwo jest o popełnienie szeregu błędów. Jeśli chodzi o negatywne cechy kierownika, to zalicza się tu m.in.

  • brak jasnej wizji kierowania zespołem,
  • apodyktyczny styl zarządzania i ignorowanie opinii pracowników,
  • zbyt liberalne podejście,
  • zbytnia drobiazgowość.