Co i do jakiej kwoty można amortyzować jednorazowo?

Co to jest amortyzacja jednorazowa?

Amortyzacja jest pojęciem występującym w podatku dochodowym. Amortyzacja oznacza rozłożenie w czasie kosztów wynikających z wprowadzenia do firmy określonych składników majątku. Amortyzacją mogą zostać objęte środki trwałe, czyli takie składniki majątku, które są własnością lub współwłasnością podatnika, są kompletne i zdatne do użytku, a przewidywany okres ich wykorzystywania, wyłącznie w celach firmowych, wynosi ponad 1 rok.

Istnieje kilka metod amortyzacji, ale podatnicy nie zawsze mają dowolność w wyborze jednej z nich, a tym samym samodzielnym ustaleniu stawki – przepisy bowiem przewidują określone warunki ich stosowania. Wyróżniamy następujące metody amortyzacji:

• amortyzacja liniowa,
• amortyzacja degresywna,
• stawki indywidualne,
• amortyzacja jednorazowa.

Amortyzacja jednorazowa w ramach pomocy de minimis jest przywilejem będącym formą ulgi inwestycyjnej. Choć jest ona obwarowana szeregiem warunków do spełnienia, skorzystanie z niej zwykle nie okazuje się takie trudne. Co jednak bardzo ważne, ograniczenia dotyczą nie tylko podmiotów, którym ta ulga przysługuje, ale też składników majątku, jakie mogą zostać nią objęte.

Kto może skorzystać z amortyzacji jednorazowej de minimis?

Z amortyzacji jednorazowej de minimis mogą skorzystać podatnicy objęci podatkiem dochodowym zarówno od osób fizycznych, jak i osób prawnych, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej w danym roku podatkowym. Przykładowo w 2021 roku grono uprawnionych do skorzystania z ulgi stanowią przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność właśnie w tym roku. W ramach tego przywileju mogą oni dokonać odpisów amortyzacyjnych do wysokości limitu jednorazowej amortyzacji, który wynosi 50 000 euro.

Drugą grupą, której przysługuje jednorazowa amortyzacja w ramach pomocy de minimis, są mali podatnicy. Pojęciem tym określa się przedsiębiorców, których przychody ze sprzedaży brutto w poprzednim roku podatkowym – zgodnie z limitem obowiązującym od 1 stycznia 2020 roku – nie przekroczyły równowartości w złotych 2 000 000 euro. Limity przelicza się według średniego kursu NBP z pierwszego dnia roboczego października poprzedniego roku podatkowego w zaokrągleniu do 1000 zł.

Jakich środków dotyczy amortyzacja jednorazowa?

Jak zostało wspomniane, ograniczenia określające możliwość skorzystania z amortyzacji jednorazowej dotyczą nie tylko podmiotów, ale i składników majątku. Informację, jakie środki mogą zostać nią objęte, znajdziemy w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z jej zapisami jednorazowa amortyzacja środka trwałego:

• dotyczy środków trwałych zaliczanych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych,
• może być stosowana do wysokości nieprzekraczającej równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.

Amortyzacja jednorazowa de minimis obejmuje więc środki trwałe należące do następujących grup Klasyfikacji Środków Trwałych:

• grupa 3 – kotły i maszyny energetyczne,
• grupa 4 – maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
• grupa 5 – maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,
• grupa 6 – urządzenia techniczne,
• grupa 7 – środki transportu (z wyłączeniem samochodów osobowych),
• grupa 8 – narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Czego natomiast nie dotyczy jednorazowa amortyzacja? Nie można nią objąć takich środków jak wartości niematerialne i prawne, w tym prawa czy licencje oprogramowania komputerowego, oraz samochody osobowe. Z ulgi nie można także skorzystać w przypadku majątku zaliczanego do następujących grup Klasyfikacji Środków Trwałych:

• grupa 0 – grunty,
• grupa 1 – budynki i lokale oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego i spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,
• grupa 2 – obiekty inżynierii lądowej i wodnej,
• grupa 9 – żywy inwentarz.

Istotnym aspektem jest również limit jednorazowej amortyzacji, czyli maksymalna wartość środków trwałych, które można jej poddać w ciągu danego roku podatkowego – wynosi on 50 000 euro. Kolejną ważną kwestią jest to, że amortyzację jednorazową można zastosować najwcześniej w miesiącu, w którym dany środek trwały przyjęto do użytkowania.

Amortyzacja jednorazowa a środki trwałe do 10 000 zł

Należy podkreślić, że wszystkie wskazane powyżej zasady obowiązują w odniesieniu do środków trwałych o wartości przekraczającej 10 000 zł. Składniki majątku o niewielkiej wartości, których kwota zakupu jest niższa niż 10 000 zł, mogą stać się jednorazowym kosztem podatkowym. Co do zasady bowiem nie muszą one zostać ujęte w ewidencji środków trwałych. Można zaksięgować je bezpośrednio w ramach kosztów uzyskania przychodu, ale jedynie pod warunkiem, że zostały odpowiednio udokumentowane i wpisują się w definicję kosztu firmowego.

Istnieje oczywiście możliwość wprowadzenia ich do ewidencji środków trwałych. W takiej sytuacji, z uwagi na niską wartość składników majątku, podatnik ma prawo skorzystać z amortyzacji jednorazowej. Wówczas odpis amortyzacyjny jest księgowany w miesiącu, w którym środek trwały został przyjęty do użytkowania.

Amortyzacja jednorazowa w ramach pomocy de minimis to forma ulgi inwestycyjnej, z której mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy w danym roku podatkowym rozpoczęli prowadzenie działalności lub posiadają status małego podatnika. Choć przywilej ten jest obwarowany szeregiem warunków, które dotyczą nie tylko podmiotów, którym przysługuje, ale i środków trwałych, jakie mogą zostać objęte ulgą.