Okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe - czym jest?

Okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe to pojęcie, które może budzić wątpliwości wśród osób podlegających obowiązkowemu lub dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Choć co do zasady przyjmuje się, że prawo do zasiłku przysługuje ubezpieczonemu po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, to istnieją sytuacje kiedy okres wyczekiwania zostaje wydłużony lub skrócony. Jakie są zasady obowiązujące w tym zakresie i kogo dotyczą?

Kluczowe informacje związane z tematem:

• Czas, który musi upłynąć, zanim osoba nabywa prawo do wynagrodzenia chorobowego – 30 dni dla osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym, 90 dni dla dobrowolnego ubezpieczenia.

• Uwzględnia się poprzednie okresy ubezpieczenia, jeśli przerwa nie przekroczyła 30 dni, lub przerwa była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym lub służbą wojskową.

• Zwolnienia lekarskie a umowy:

• Umowa o pracę - brak wynagrodzenia chorobowego w okresie wyczekiwania; ewidencjonowanie jako nieobecność usprawiedliwiona bezpłatna.

• Umowa zlecenia - brak świadczeń, wynagrodzenie może być pomniejszone, jeśli zlecenie nie zostało wykonane.

• Przedsiębiorcy - brak świadczeń i ulg w składkach; decyzja o kontynuowaniu pracy lub przerwie zależy od przedsiębiorcy.

• Zasiłek chorobowy przysługuje przez 182 dni, z możliwością przedłużenia do 270 dni w przypadku ciąży lub gruźlicy; nie wlicza się niezdolności w okresie wyczekiwania.

Czym jest okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe?

Okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe to czas, który musi upłynąć, zanim pracownik nabędzie prawo do wynagrodzenia chorobowego.

Osoba, która chce otrzymywać świadczenia z tytułu niezdolności do pracy musi spełnić dwa warunki. Pierwszym z nich jest przystąpienie do ubezpieczenia chorobowego, natomiast drugim - upływ odpowiedniego okresu podlegania pod ubezpieczenie chorobowe.

Jeśli osoba, której dotyczy ubezpieczenie została nim objęta obowiązkowo, to prawo do zasiłku chorobowego otrzyma już po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Jeśli zaś została ona objęta ubezpieczeniem na własny, dobrowolny wniosek, to prawo do zasiłku chorobowego będzie jej przysługiwać dopiero po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Co wlicza się do okresu wyczekiwania?

Warto wiedzieć, że do okresu wyczekiwania wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeśli przerwa w podleganiu ubezpieczeniu nie przekroczyła 30 dni, a także wtedy gdy przerwa została spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Kiedy obowiązuje obowiązkowe, a kiedy dobrowolne ubezpieczenie chorobowe?

Do obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego zostają zgłoszone wszystkie osoby zatrudnione w oparciu o umowę o pracę. Z kolei na zasadach dobrowolności do ubezpieczenia chorobowego mogą przystąpić osoby pracujące w oparciu o umowy zlecenia, a także osoby prowadzące działalność gospodarczą. W przypadku tej ostatniej grupy, czyli przedsiębiorców, dodatkowym kryterium, które uprawnia ich do zasiłku chorobowego jest terminowe opłacanie składek. Takiego warunku nie muszą spełniać pracownicy, ani zleceniobiorcy, gdyż nie mają oni bezpośredniego wpływu na to, czy składki na ubezpieczenie chorobowe zostaną uregulowane przez płatnika we właściwym terminie. Ważne, by składki były pobierane od płatnika, czyli pracodawcy lub zleceniodawcy.

Okres wyczekiwania a zwolnienie lekarskie

Zwolnienie lekarskie a umowa o pracę

Jeśli osoba zatrudniona na umowę o pracę otrzyma zwolnienie lekarskie w czasie okresu wyczekiwania, nie otrzyma wynagrodzenia chorobowego. W ewidencji czasu pracy dni takiej nieobecności oznacza się jako nieobecność usprawiedliwioną bezpłatną, co oznacza pomniejszenie wynagrodzenia o czas absencji w pracy.

Zwolnienie lekarskie a umowa zlecenia

Osoba zatrudniona na umowę zlecenia, która otrzyma zwolnienie lekarskie w okresie wyczekiwania, nie otrzyma żadnych świadczeń. Pomimo nieobecności, wynagrodzenie może nie zostać automatycznie pomniejszone, jeśli zlecenie zostało wykonane przez osoby trzecie. Jeśli zleceniobiorca zarabia na podstawie godzinowej stawki, zleceniodawca może obniżyć wypłatę o wynagrodzenie za godziny, kiedy zlecenie nie było realizowane.

Zwolnienie lekarskie a przedsiębiorca

Przedsiębiorca prowadzący własną działalność gospodarczą, który otrzyma zwolnienie lekarskie w okresie wyczekiwania, nie otrzyma żadnych świadczeń ani ulg w opłacaniu składek na ubezpieczenie chorobowe. Przedsiębiorca musi samodzielnie zdecydować, czy będzie kontynuować pracę zarobkową pomimo choroby, czy też przerwie działalność, rezygnując z części dochodu.

Kiedy okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego nie ma zastosowania?

Co ciekawe, istnieją sytuacje, kiedy ubezpieczony otrzymuje prawo do wynagrodzenia chorobowego z pominięciem okresu wyczekiwania. W tych przypadkach ubezpieczony ma prawo do zasiłku chorobowego z tytułu niezdolności do pracy już od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Ta zasada dotyczy:

• absolwentów szkół średnich i wyższych, a także osób kończących szkołę doktorską, o ile zostaną oni zgłoszeni do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły, uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej, (w przypadku absolwentów kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii datą graniczną jest data złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a w przypadku absolwentów farmacji - data zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki),

• osób, które otrzymały zwolnienie lekarskie w związku z wypadkiem, który wydarzył się w drodze do pracy lub z pracy,

• osób, które posiadają co najmniej 10-letni okres podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu i obecnie również są objęci obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym,

• posłów i senatorów, którzy zostali zgłoszeni do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od zakończenia kadencji w sejmie lub w senacie,

• funkcjonariuszy Służby Celnej, którzy przyjęli propozycję pracy i stali się pracownikami w jednostce organizacyjnej Krajowej Administracji Skarbowej.

W każdym z tych przypadków okres wyczekiwania po upływie określonej liczby dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego nie ma zastosowania.

Zwolnienie lekarskie w okresie wyczekiwania a okres zasiłkowy

Okres, przez jaki ubezpieczony może pobierać świadczenia w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego to 182 dni, które mogą być wydłużone do 270 dni, jeśli choroba przypadła w czasie ciąży lub jest spowodowana gruźliczą. W dodatku za okres niezdolności do pracy po ustaniu ubezpieczenia ubezpieczonemu przysługuje zasiłek jeszcze przez maksymalnie 91 dni. Co ważne, to tego okresu nie wlicza się niezdolności do pracy w okresie wyczekiwania, z racji tego, że w tym czasie ubezpieczony nie ma prawa do zasiłku chorobowego.

Okres wyczekiwania na prawo do zasiłku chorobowego - podsumowanie

Co do zasady osoba zgłoszona do ubezpieczenia chorobowego nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 lub 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Istnieją jednak sytuacje, kiedy prawo do zasiłku przysługuje już od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. Do tej grupy należą absolwenci szkół, którzy rozpoczynają pracę w ciągu kilku tygodni od ukończenia szkoły.

Jeśli ubezpieczony otrzyma zwolnienie w momencie, gdy będzie trwał okres wyczekiwania, to nie otrzyma żadnych świadczeń z tytułu niezdolności do pracy, a zwolnienie lekarskie sprawi jedynie, że jego nieobecność w pracy będzie w pełni usprawiedliwiona.

Streszczenie artykułu

• W artykule wyjaśniono, czym jest okres wyczekiwania na wynagrodzenie chorobowe, który wynosi 30 dni dla osób objętych obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym i 90 dni dla ubezpieczenia dobrowolnego.

• Omówiono, że okres wyczekiwania obejmuje wcześniejsze okresy ubezpieczenia, jeśli przerwy są krótkie lub spowodowane urlopem lub służbą wojskową.

• Przedstawiono również, jak zwolnienia lekarskie wpływają na osoby zatrudnione na umowy o pracę, umowy zlecenia oraz przedsiębiorców.

• Ponadto, wyszczególniono wyjątki, które pozwalają na uzyskanie zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia oraz wyjaśniliśmy kwestie dotyczące okresu zasiłkowego.