Emerytura a praca na etacie – dlaczego pracownicy się na to decydują?

Osiągnięcie wieku emerytalnego coraz częściej wiąże się nie z porzuceniem pracy, a jej kontynuacją. Emeryci pracują na cały etat bądź na jakąś jego część, w zależności od możliwości i preferencji. Przyczyniło się do tego obniżenie wieku emerytalnego, który obecnie wynosi 60 lat w przypadku kobiet i 65 lat w przypadku mężczyzn. Pracownicy, choć mogą już udać się na zasłużony wypoczynek, zwykle mają jeszcze sporo energii do działania, czują się młodo i nie chcą "osiadać" w domu. Perspektywa kontynuowania pracy zawodowej jest tym bardziej kusząca, jeśli mogą oni zostać zatrudnieni na część etatu. Wtedy też życie zawodowe można bez żadnego problemu pogodzić z samorozwojem czy domowymi obowiązkami. 

Kolejnym powodem, dla którego emeryci decydują się pracować, są oczywiście finanse. Wcześniejsze przejście na emeryturę wiąże się z otrzymywaniem niższego świadczenia, co wiele osób odczuwa bardzo boleśnie. Rosnące koszty życia sprawiają, że dodatkowy zastrzyk gotówki jest wręcz niezbędny. Ponadto zatrudnienie na etacie powoduje konieczność dalszego opłacania składek ZUS, zatem z czasem rośnie też zgromadzony kapitał. Dzięki temu świadczenie, jakie otrzymuje emeryt, jest nieco wyższe. 

Coraz większą popularnością cieszy się praca zdalna - nie ulega wątpliwości, że praca w domu na emeryturze to doskonałe rozwiązanie dla osób, które mają sporo wolnego czasu. Elastyczność, a z drugiej strony możliwość uzyskania dodatkowego dochodu - to właśnie zachęca emerytów do podjęcia zatrudnienia. Na rynku pracy obserwujemy coraz większy odpływ specjalistów, dlatego często pracodawcy sami ubiegają się o emerytów, którzy posiadają odpowiednie przygotowanie do objęcia danego stanowiska. Oferują przy tym bardzo dobre warunki pracy i płacy, co z perspektywy specjalisty jest bardzo kuszące. Nie bez znaczenia są również ulgi podatkowe dla pracujących emerytów, jednak ich otrzymanie jest w pewien sposób warunkowane.

Przejście na emeryturę bez rozwiązania stosunku pracy – czy jest możliwe? Co mówią przepisy

Dodatkowa praca na emeryturze to tylko jedno z rozwiązań, na które decydują się seniorzy. Coraz więcej osób zainteresowanych jest kontynuowaniem wykonywania dotychczasowych obowiązków przy jednoczesnym pobieraniu należnego świadczenia emerytalnego. Niemniej jednak prawo przewiduje konieczność rozwiązania wszelkich stosunków pracy przed przejściem na emeryturę i dostarczenia do ZUS świadectwa lub świadectw pracy (w zależności od tego, w ilu miejscach emeryt był zatrudniony). W praktyce nie ma więc możliwości przejścia na emeryturę bez wypowiedzenia umowy, a więc bez rozwiązania stosunku pracy.

Emeryt może zdecydować się rozwiązać go w dowolnym momencie, przechodząc na świadczenie emerytalne. Może również kontynuować współpracę z dotychczasowym pracodawcą, nie pobierając emerytury. Wtedy też mówimy o zawieszeniu prawa do emerytury. Przepisy nie zabraniają nawiązać ponownego stosunku pracy z obecnym pracodawcą już po przejściu na emeryturę. Niemniej jednak należy podpisać nową umowę - o pracę, zlecenie bądź o dzieło. W takim przypadku możliwe jest jednoczesne pobieranie świadczenia i kontynuowanie zatrudnienia. Warto pamiętać, że fakt przejścia na emeryturę zgłasza się pracodawcy. 

Praca na emeryturze a składki do ZUS – co należy wiedzieć?

Seniorzy często zastanawiają się, czy praca na emeryturze zwiększa emeryturę? Jeśli tak, to o ile? Otóż warunkiem do zwiększenia emerytury jest ciągłe opłacanie składek ZUS, a dokładnie składki emerytalnej. Praca na emeryturze może więc powodować ponowne przeliczenie świadczenie, jeśli zwiększeniu ulegnie zgromadzony kapitał. Kwestia opłacania składek ZUS przez emeryta została dokładnie uregulowana w przepisach. 

W przypadku nawiązania stosunku pracy, pracodawca opłaca składki ZUS niezależnie od wymiaru etatu czy przysługującego wynagrodzenia. Dotyczy to składki na ubezpieczenie społeczne oraz zdrowotne, jednak pracodawca zwolniony jest z opłacania składki na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Nieco inaczej sytuacja wygląda w przypadku, gdy emeryt zostaje zatrudniony na podstawie umowy zlecenie. Jeśli jest to jego jedyna forma zatrudnienia, pracodawca odprowadza pełne składki ZUS (jedynie składka chorobowa jest dobrowolna). Natomiast w sytuacji, gdy:

  • emeryt nawiązuje kolejną umowę zlecenie, a z tytułu poprzedniej otrzymuje minimalnego wynagrodzenie krajowe - opłacana jest tylko składka zdrowotna;
  • emeryt jest zatrudniony w ramach umowy o pracę i osiąga z tego tytułu najniższe wynagrodzenie krajowe, a dodatkowo nawiązuje umowę zlecenie - opłacana jest tylko składka zdrowotna;
  • emeryt nawiązuje umowę zlecenie ze swoim pracodawcą - opłacane są pełne składki ZUS;
  • emeryt prowadzi działalność gospodarczą i nawiązuje dodatkowo umowy zlecenia - składki opłaca się w pełnej wysokości, dopóki nie osiągnie on minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Osoby, które wykonują obowiązki zawodowe w ramach umowy o dzieło, w ogóle nie opłacają składek ZUS. Taka forma zatrudnienia jest więc najmniej korzystna dla emeryta, gdyż nie powoduje zwiększenia kapitału, a zatem i zwiększenia emerytury. Praca na emeryturze a ponowne przeliczenie emerytury - taka sytuacja ma miejsce jedynie w przypadku, gdy odprowadzane są składki na ubezpieczenie społeczne. Podobnie jest w przypadku emerytury wojskowej a pracy na etacie. Choć nie jest to okres służby, okres ubezpieczenia uwzględnia się w wysokości emerytury.

Jak wygląda kwestia typu praca na emeryturze a zwolnienie lekarskie?

Emerytowi zatrudnionemu na etacie przysługują wszelkie prawa pracownicze. Może on udać się na urlop wypoczynkowy bądź uzyskać zwolnienie lekarskie. Chorobowe dla emeryta wynosi 80% podstawy wymiaru, czyli tak, jak w przypadku pozostałych pracowników. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku emeryta zatrudnionego na podstawie umowy zlecenie, jeśli tylko odprowadza składkę chorobową. 

W unormowaniach prawnych emeryt traktowany jest więc jak każdy inny pracownik, choć oczywiście istnieją tutaj pewne wyjątki. Dobrym przykładek jest brak konieczności odprowadzania za niego składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Warto mieć świadomość, że obecnie pracujący emeryci mogą skorzystać z pewnej ulgi podatkowej. Mianowicie jeśli w ciągu roku podatkowego zarobią mniej niż 115 528 zł (kwota ta uwzględnia 30 tys. kwoty wolnej od podatku), to nie zapłacą podatku dochodowego.

Ulga przeznaczona jest jednak wyłącznie dla tych osób, które co prawda osiągnęły już wiek emerytalny, jednak nie zdecydowały się pobierać świadczenia. Nie przysługuje natomiast emerytom, którzy je otrzymują i w dalszym ciągu pracują. Celem wprowadzenia zmiany jest zachęcenie emerytów do kontynuowania pracy zawodowej przy jednoczesnej rezygnacji ze świadczenia emerytalnego, przynajmniej na pewien okres. Pozwala to z jednej strony racjonalnej zarządzać budżetem, z drugiej strony zachęca specjalistów do pozostania na rynku pracy.