Jak działa sąd elektroniczny?

Wszelkie czynności związane z daną sprawą odbywają się za pomocą kanału elektronicznego, co przekłada się na brak konieczności osobistego stawiennictwa podczas rozpraw. Dla wielu osób jest to ogromna zaleta, ponieważ stresuje ich sama obecność w sądzie Równolegle jest to przystępniejsze pod względem ekonomicznym rozwiązanie. Przedstawiamy, w jaki sposób działa e-sąd i które sprawy są przez niego rozpatrywane. Dodatkowo wskazujemy, co to jest EPU i sposoby uzyskania dostępu do akt w EPU. 

E-sąd działa zgodnie z zasadami obowiązującymi sąd tradycyjny, jednak wszystkie aspekty związane ze sprawą odbywają się elektronicznie. Sąd elektroniczny posiada fizyczną postać, lecz działa wyłącznie w oparciu o kanały elektronicznie. Sąd elektroniczny to VI Wydział Cywilny Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie. Zakres jego działania ogranicza się wyłącznie do spraw w elektronicznym postępowaniu upominawczym, czyli w sprawach o zapłatę. 

Osoba wnosząca pozew komunikuje się z e-sądem tylko za pomocą kanałów elektronicznych. Niezbędne jest założenie konta na platformie https://www.e-sad.gov.pl i wprowadzenie wymaganych danych. Wszystkie formalności załatwiane są online, dlatego nie zachodzi konieczność dostarczania dokumentów za pomocą poczty tradycyjnej. Co więcej, przekazanie dokumentów za pomocą tradycyjnych dróg uniemożliwia ich wykorzystanie w tej formie w toczącej się sprawie. Pozwany posiada możliwość wyboru sposobu komunikacji z e-sądem. Może to być w formie online albo za pomocą poczty. Nie jest zobligowany do kanału elektronicznego, choć w tym przypadku jest to równie łatwe. Sprzeciw do wyroku nakazowego także może złożyć w tej formie korzystając z akt w sprawie. 

Z sądu elektronicznego może skorzystać każdy obywatel. Wbrew powszechnej opinii nie jest on przeznaczony wyłącznie dla podmiotów posiadających osobowość prawną, które posiadają wpis do KRS. Pozew może wytoczyć osoba fizyczna przeciwko innej osobie fizycznej. 

Jakie sprawy rozpatruje e-sąd?

Do e-sądu można kierować sprawy, w których powód wnioskuje o zasądzenie roszczenia pieniężnego. Zatem jakie sprawy rozpatrują e-sądy? Sąd elektroniczny posiada możliwość rozpatrywania spraw cywilnych, gospodarczych i pracowniczych. Jeżeli pracodawca lub zleceniodawca zwleka z wypłatą wynagrodzenia, to można  złożyć wobec niego pozew przez e-sąd, jednak nie będzie to właściwy sąd w sprawie mobbingu. Wówczas rekomendowane jest zwrócenie się z pozwem bezpośrednio do Sądu Pracy. Nie posiada możliwości stosowania przepisów odnoszących się do odrębnych postępowań, np. w sprawach gospodarczych, postępowaniu nakazowym czy uproszczonym. W rezultacie do e-sądu nie można złożyć pozwu w sprawach rodzinnych, np. wnioskowania o zapłacenie zaległych alimentów, jak i w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych. Sprawy tego pokroju muszą toczyć się przed właściwymi Sądami. 

Z powyższego wynika, że zakres działalności e-Sądu jest ściśle określony i jest możliwe załatwienie w ten sposób innych, nieskomplikowanych spraw. Jednak nieustannie poszerza się zakres czynności, które można załatwić bez wychodzenia z domu. Przykładowo wniosek o wydanie zaświadczenia o niekaralności także można złożyć online, jednak konieczne jest utworzenie konta na stronie KRS. 

EPU – jakich spraw dotyczy?

Warto wiedzieć dokładnie, co to jest EPU. EPU jest skrótem od elektronicznego postępowania upominawczego. Jego celem jest ułatwienie wierzycielom dochodzenia posiadanych należności na drodze sądowej. W przeszłości bardzo często wierzyciele rezygnowali z egzekwowania długów ze względu na wysokie koszty postępowania sądowego i przewlekłość postępowania. Obecnie dochodzenie swoich pieniędzy jest o wiele prostsze i szybsze. Kluczowe jest poprawne postępowanie osoby wnoszącej pozew. 

Najczęściej sąd internetowy zajmuje się pozwami o zapłatę za gaz, prąd, telefon czy o uregulowanie zaległych faktur w sprawach gospodarczych. Wówczas bardzo pomocne jest posiadanie Elektronicznego Obiegu Dokumentów, który ułatwia dostęp do wszystkich niezbędnych pism w sprawie, zwłaszcza, gdy strona pozwana wniesie sprzeciw. Z EPU sąd bardzo często korzystają także osoby dochodzące posiadanych roszczeń z tytułu umowy najmu mieszkania (niezapłacony czynsz), a także z prywatnej umowy pożyczki. Ponadto jest to komfortowe rozwiązanie w sprawach związanych ze stosunkami majątkowymi pomiędzy wspólnikami spółki. 

Podczas składania pozwu nie jest przewidziana możliwość załączenia dodatkowych dokumentów m.in. skanów faktur. Przewidziana jest możliwość wklejenia treści faktury do właściwego okienka. Działalność e-sądu bazuje przede wszystkim na zaufaniu do obywatela, co jest niewątpliwie ukłonem w stronę społeczeństwa. Weryfikacja dokumentów odbywa się w dalszym etapie, jeżeli osoba pozwana złoży sprzeciw wobec orzeczenia i otrzymanego nakazu zapłaty. 

W sądzie elektronicznym nie można dochodzić roszczeń, które stały się wymagalne przed trzyletnim okresie poprzedzającym dzień wniesienia pozwu. Osoby, które będą próbowały dochodzić pieniędzy, które były wymagalne w okresie przed trzema latami w dniu poprzedzającym wniesienie pozwu, muszą liczyć się z uzyskaniem od e-sądu decyzji wskazującej na brak podstaw do wydania nakazu. Akta sprawy zostaną przekazane na tradycyjną drogę postępowania, zgodnie z właściwością ogólną pozwanego. Wiąże się to z procedurami obowiązującymi jak przy typowej sprawie sądowej. 

Jak uzyskać dostęp do akt w EPU?

Dostęp do akt EPU możliwy jest za pomocą specjalnego kodu dostępu, który pozwala na przeglądanie akt spraw toczących się w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Posiadacze kodu dostępu nie muszą logować się na swoim koncie. Należy wejść na stronę główną www.e-sad.gov.pl i wybrać zakładkę  „Dostęp do akt sprawy i nakazów”, a w polu "Kod dostępu" wprowadzić ciąg znaków, który znajduje się orzeczeniu e-Sądu. Znajduje się on w prawym górnym rogu danego orzeczenia, m.in. nakazu zapłaty. Po poprawnym jego wpisaniu, wyświetli się orzeczenie naznaczone za jego pomocą wraz z innymi orzeczeniami, które są z nim powiązane. 

Kod dostępu wygenerowany jest także w momencie zarejestrowania sprawy w systemie. Pozwany poznaje go w momencie doręczenia nakazu zapłaty. Znajduje się w treści pouczenia, które dołączone jest do nakazu. Pozwany po wpisaniu go w zakładce „Dostęp do akt sprawy i nakazów” posiada dostęp do zgromadzonych elektronicznych akt sprawy. Samo zapoznanie się z treścią dokumentów nie jest tożsame z wniesieniem pisma procesowego. Konieczne jest wprowadzenie sprzeciwu z pozycji konta użytkownika, a następnie poświadczenie za pomocą podpisu elektronicznego. Wszystko można wykonać bez wychodzenia z domu, co niewątpliwie 15 lat temu było wręcz niewyobrażalne. Działalność sądów internetowych jest doskonałym przykładem na to, że cyfryzacja niesie za sobą szereg korzyści dla społeczeństwa, także dla przeciętnych obywateli, którzy chcą dochodzić swoich praw. 

E-sądy stają się coraz bardziej popularne. Jeżeli posiadasz nieuregulowane należności, to bez wychodzenia z domu możesz uzyskać wyrok nakazowy, który umożliwi odzyskanie pieniędzy.