Czym jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług PKWiU?

Czym jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług?

Osoby zakładające działalność gospodarcze spotykają się ze skrótem PKWiU. Co to jest? Pojęcie to oznacza klasyfikację produktów i usług rodzimego pochodzenia oraz produktów importowanych. Za produkty uznaje się wszelkie wyroby, takie jak: surowce, półfabrykaty, wyroby finalne, zespoły i części wyrobów. Usługi to wszelkie czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarczych prowadzących działalność o charakterze produkcyjnym, a także czynności świadczone na rzecz jednostek gospodarki narodowej, ludności, przeznaczone do konsumpcji indywidualnej, zbiorowej i ogólnodostępnej. PKWiU opracowywana jest przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w porozumieniu z właściwymi naczelnymi organami administracji państwowej. Głównym celem Klasyfikacji Wyrobów i Usług jest statystyka, jednak odgrywa ona dużą rolę także w ewidencji, dokumentacji, rachunkowości, rejestrach urzędowych, systemach informacyjnych administracji publicznej. Jest bardzo istotna w przypadku opodatkowania podatkiem od towarów i usług podatkiem dochodowym od osób prawnych, podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz zryczałtowanym podatkiem dochodowym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, oraz karty podatkowej. Kod PKWiU niezbędny jest do prawidłowego wystawiania faktur VAT, gdyż musi być ujęty na części z nich. W budownictwie mieszkaniowym potrzebny jest do ubiegania się o zwrot podatku VAT za materiały budowlane. Do końca roku 2018 stosowane było PKWiU z 2008, jak i PKWiU z 2015 roku. Od 2019 roku miało obowiązywać wyłącznie PKWiU z 2015 roku. Planowane zmiany spowodowane były wprowadzeniem do przepisów o VAT nowej matrycy stawek. Jednak rozporządzeniem ministra stan dotychczasowy wydłużono do 31 grudnia 2019 roku. Jak więc wygląda kwestia PKWiU 2019? Według rozporządzenia stosowane jest PKWiU z 2015 roku i 2008 równorzędnie.

Organizacja klasyfikacji

Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług grupuje produkty i usługi na siedem poziomów. Określone są one przez Polską Klasyfikację Działalności i Nomenklaturę Scaloną.

Grupowania poziomu pierwszego – to sekcje oznaczane symbolami jednoliterowymi.

Grupowania poziomu drugiego – to działy oznaczone symbolami dwucyfrowymi.

Grupowania poziomu trzeciego – to grupy oznaczone symbolami trzycyfrowymi.

Grupowania poziomu czwartego – to klasy oznaczone symbolami czterocyfrowymi.

Grupowania poziomu piątego – to kategorie oznaczone symbolami pięciocyfrowymi.

Grupowania poziomu szóstego – to podkategorie oznaczone symbolami sześciocyfrowymi.

Grupowania poziomu siódmego – to pozycje oznaczone symbolami siedmiocyfrowymi.

Grupowania macierzyste to grupowania podlegające podziałowi na niższych szczeblach. Grupowania niepodlegające podziałowi to grupowania końcowe. Pierwsze cztery grupowania za kryterium podziału przyjmują pochodzenie. Piąte i szóste dzielą produkty zgodnie z europejską klasyfikacją produktów według działalności. Grupowania poziomu siódmego mają zastosowanie wyłącznie dla potrzeb krajowych. Produkt może zostać zaliczony do wyłącznie jednego grupowania. Właściwe zaliczenie go jest obowiązkiem producenta lub usługodawcy. Każde grupowanie jest identyfikowane przez jego symbol i nazwę. Nazwy nie mogą się powtarzać lub brzmieć jednakowo, z wyjątkiem grupowań stworzonych formalnie w przypadku niewystępowania podziału na danym szczeblu. PKWiU 2015 oparta jest na klasyfikacjach i nomenklaturach międzynarodowych: Statistical Classification of Economic Activities In the European Community, Classification of Products by Activity, Combined Nomenclature i Polskiej Klasyfikacji Działalności.

Jak ustalić PKWiU?

Kod PKWiU jest niezbędny do celów podatkowych, gdyż ma wpływ na zastosowanie odpowiedniej stawki podatku VAT. Przedsiębiorca musi samodzielnie go ustalić. Zachowanie staranności w ustaleniu kodu ma także znaczenie w przypadku obowiązku instalacji kasy fiskalnej i zastosowania niektórych procedur rozliczeniowych. Na stronie Głównego Urzędu Statystycznego znaleźć można pomoc w ustaleniu PKWiU. Wyszukiwarka została stworzona dla przedsiębiorców, którzy nie potrafią sami ustalić kodu. Jest tam pełna klasyfikacja kodów, Odpowiednie PKWiU znaleźć można według kodów, a także według stawek podatku VAT. Wyszukiwarka nie tylko wskaże kod danego produktu, ale także obowiązująca go stawkę podatku VAT i podstawę prawną oraz powiązania. Jeżeli pomimo korzystania z tego narzędzia przedsiębiorca nie potrafi ustalić kodu, może zwrócić się o wydanie opinii przez Ośrodek Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi. W tym celu konieczne jest złożenie wniosku (z własnoręcznym podpisem) zawierającego opis usług, na jakiej zasadzie są one świadczone, kto jest właścicielem zakładu, co to za wyroby, do czego służą, jaki mają skład procentowy i jaką pełnią funkcję. W odpowiedzi przedsiębiorca uzyska właściwy kod.

Klasyfikacja PKWiU odgrywa istotną rolę w codziennym obrocie rynkowym. Prawidłowa systematyka i klasyfikacja towarów i usług nie służy wyłącznie celom statystycznym – jest również podstawą naliczania podatków.