Czym są wstępne badania lekarskie do pracy?

Każde stanowisko pracy wymaga nie tylko określonych umiejętności oraz doświadczenia, ale także tego, aby pracownik był na tyle zdrowy, żeby móc wykonywać swoją pracę. Badania lekarskie dotyczą głównie osób zatrudnionych na umowie o pracę i są wykonywane zarówno przed, jak i podczas stosunku pracy. Sprawdźmy, o czym dokładnie mowa!

Badania do pracy - jakie wyróżniamy?

W zależności od czasu, w którym są one wykonywane, można wymienić wstępne badania przed zatrudnieniem się w danej firmie, badania okresowe po upływie określonego terminu, a także kontrolne, które wykonuje się po dłuższej nieobecności związanej z chorobą. Każdy z tych typów określony jest w sposób szczegółowy zarówno w Kodeksie pracy oraz wielu rozporządzeniach, ale coraz częściej także w regulaminach wewnętrznych danego zakładu pracy. Badania pozwalają lekarzowi stwierdzić, czy nie ma żadnych przeszkód, aby pacjent podjął się konkretnego zajęcia. Jest to więc swoiste “dmuchanie na zimne”, co przynosi wiele korzyści zarówno pracodawcy, jak i samemu pracownikowi, który przy okazji takich badań może dowiedzieć się, że ze względu na stan zdrowia nie powinien podejmować się danej pracy.

Wstępne badania lekarskie do pracy - kiedy obowiązują?

Dla większości osób, które muszą przejść badania u lekarza medycyny pracy, są one wyłącznie niepotrzebną i zabierającą czas formalnością. Wstępne badania lekarskie do pracy pozwalają jednak wyeliminować wiele potencjalnych zagrożeń dla zdrowia lub nawet życia pacjenta. Według polskiego prawa, wstępne badania medycyna pracy są obowiązkowe w przypadku, gdy osoba jest przyjmowana do pracy na podstawie stosunku pracy; jest pracownikiem młodocianym przenoszonym na inne stanowisko; albo pracownikiem przenoszonym na stanowisko, na którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub tzw. uciążliwe warunki.

Czy wstępne badania lekarskie o pracy są konieczne?

Istnieją oczywiście sytuacje, w których wstępne badania medyczne nie są obowiązkowe. Mowa tutaj m.in. o przypadku, gdy dana osoba jest przyjmowana do pracy przez tego samego pracodawcę, na dokładnie to samo stanowisko, ale tylko wtedy, jeśli umowę zawarto w ciągu maksymalnie 30 dni od wygaśnięcia lub rozwiązania poprzedniej. W takich okolicznościach ustawodawca uznaje, że ważne są poprzednie badania wykonane przez pracownika. Ponadto, wstępne badania nie są konieczne, gdy pracownik posiada aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie; przerwa pomiędzy zatrudnieniem u poprzedniego i nowego pracodawcy wynosi mniej niż 30 dni; albo osoba ta przedstawi skierowanie na badanie, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie lekarskie.

Jakie badania należy wykonać przed rozpoczęciem pracy?

Podczas badania lekarza przeprowadza z pacjentem wywiad na temat przebytych chorób, stylu życia, używek oraz schorzeń, na które cierpią członkowie rodziny. Przyszły pracownik powinien wymienić także nazwy leków, które przyjmuje. Najważniejsze jest to, aby był z lekarzem szczery i niczego nie zatajał. Lekarz medycyny pracy wykona także badanie krwi, pomiar ciśnienia, osłucha płuca oraz serce. Konieczne może okazać się także sprawdzenie wzroku oraz słuchu. Wiele zależy od rodzaju stanowiska, na którym dana osoba będzie zatrudniona. Często lekarze decydują się więc na rozszerzenie badania o prześwietlenie płuc, badania wysokościowe czy badanie serca.

Kto wystawia skierowanie na wstępne badania lekarskie?

Czy do lekarza medycyny pracy trzeba mieć skierowanie? Lekarz medycyny pracy bez skierowania - czy to możliwe? To jedne z najczęściej pojawiających się pytań dotyczących tego tematu. Jak się okazuje, skierowanie jest potrzebne i wydaje je przyszły pracodawca. Dokument musi być wydany w dwóch egzemplarzach, a kopia skierowania powinna znaleźć się później wraz z otrzymanym od lekarza orzeczeniem w aktach osobowych pracownika. Warto zaznaczyć, że koszt przeprowadzenia badania wstępnego w całości pokrywa pracodawca. Dotyczy to zarówno badań wstępnych, jak i okresowych oraz kontrolnych.

Kto przechowuje orzeczenie lekarskie z wstępnych badań do pracy?

Jak już wspomnieliśmy, orzeczenie lekarskie powinno być przechowywane w aktach osobowych pracownika. Dokładnie należy umieścić je w części “A”. Zadaniem pracodawcy jest także monitorowanie ważności i poprawności wydanych orzeczeń, a w razie wątpliwości czy konieczności ponownego badania, przekazanie osobie zatrudnionej stosownego skierowania. Przechowywanie orzeczeń lekarskich przez pracodawcę ma także znaczenie w kontekście możliwej kontroli ze strony różnych instytucji państwowych. Zatrudniający powinien więc przywiązywać do tej sprawy dużą wagę i dla własnego dobra nie dopuścić do jakichkolwiek nieprawidłowości.