Odpowiedzialność za szkody spowodowane przez dziecko w zakładzie pracy

Pracujący rodzice, którzy w danym dniu muszą zająć się swoim dzieckiem, najczęściej korzystają z urlopu. Niestety niekiedy niemożliwe jest wzięcie wolnego dnia. Jeżeli pracownik nie może jednak skorzystać z urlopu, a musi zająć się swoim dzieckiem, najczęściej zabiera swojego podopiecznego do miejsca pracy, co w niektórych sytuacjach niestety kończy się szkodą dla pracodawcy.

Kodeks pracy - czy pozwala na przyprowadzenie do miejsca pracy dziecka?

Istotną kwestią jest, że Kodeks pracy nie reguluje przepisów związanych z zabieraniem dziecka do pracy przez jego rodzica. Pracodawca może więc wyrazić zgodę na przyjście swojego pracownika z dzieckiem do pracy, bądź też nie. Bardzo często tę kwestię reguluje wewnętrzny regulamin w miejscu pracy.

Należy tutaj dodać, że nie każde miejsce zatrudnienia nadaje się do przebywania w nim osoby nieletniej. Weźmy pod uwagę chociażby plac budowy, który z pewnością nie będzie bezpiecznym i wygodnym miejscem dla naszej pociechy. Przypuśćmy, że miejsce pracy rodzica jest bezpieczne i, że rodzic ten zabrał swoją pociechę do firmy, w której pracuje, ponieważ wykorzystał już dni wolne przysługujące mu w ramach urlopu opiekuńczego. Niestety czasami może dojść do wypadku z udziałem dziecka. Co zrobić więc w takiej sytuacji?

Wypadek w pracy spowodowany przez dziecko, czyli kto jest winny?

Najpierw rozważymy sytuację, w której to dziecko spowodowało daną szkodę. Podczas ustalania odpowiedzialności dużą rolę odgrywa wiek naszej pociechy. Z artykułu 426 Kodeksu cywilnego możemy dowiedzieć się, że osoba małoletnia, która nie ukończyła 13 roku życia nie ponosi odpowiedzialności za szkodę, którą wyrządziła. Jeśli więc dziecko ma mniej niż 13 lat nie poniesie odpowiedzialności za czyn, którego dokonało. Odpowiedzialność spadnie więc na osobę, która była w tym czasie zobowiązana do nadzorowania dziecka. Jednak i w tym wypadku jest pewien wyjątek. Mianowicie – jeśli osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem spełniła wymóg jego nadzorowania, bądź gdy osoba taka dołożyła wszelkich starań do pilnowania dziecka, które mimo to wyrządziło szkodę. Rodzic musi w takiej sytuacji wykazać, że zrobił wszystko, aby zapobiec danej szkodzie oraz, że starannie pilnował swojej pociechy. Podsumowując – gdy szkodę w pracy wyrządzi dziecko do lat 13, rodzic pracujący w danym zakładzie powinien ją pokryć.

Odpowiedzialność prawna nieletnich – jak to wygląda?

Rozpatrzymy teraz drugą sytuację – tę, w której dziecko ukończyło 13 lat. Wtedy za wyrządzoną szkodę to ono ponosi odpowiedzialność. Jest wtedy traktowane jak osoba dorosła. Tutaj to pracodawca będzie musiał wykazać winę dziecka oraz, że do szkody doprowadziło zachowanie nieletniego (jest to tzw. adekwatny związek przyczynowy).

Co zrobić w sytuacji, w której to dziecko jest osobą poszkodowaną?

Jeśli dziecko będzie poszkodowane w miejscu pracy swojego rodzica, które jest zakładem, bądź przedsiębiorstwem wprawianym w ruch za pośrednictwem sił przyrody (paliwa, pary, czy gazu) to pracodawca ponosi odpowiedzialność za zaistniałą sytuację. Warto tutaj dodać, że muszą to być przedsiębiorstwa w pełni napędzane za pomocą źródeł energii. W przeciwnym wypadku firma nie zostanie zakwalifikowana jako wprawiana w ruch za pośrednictwem sił przyrody. Do tego typu przedsiębiorstw należą fabryki. W tym przypadku pracodawca nie ponosi odpowiedzialności za szkodę, jaka spotka dziecko swojego pracownika.

Jeśli to poszkodowany przyczynił się do własnej szkody, pracodawca może spróbować to udowodnić na własną rękę. Jeśli będzie miał rację wysokość odszkodowania może być niższa. Jeśli do wypadku dojdzie na terenie biura, które nie kwalifikuje się jako przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pośrednictwem sił przyrody, pracodawca nie poniesie za niego odpowiedzialności. Jeżeli jednak do wypadku dojdzie z np. niedochowania procedur, czy BHP pracodawca odpowie za powstałą szkodę na podstawie ogólnych przepisów oraz wyrażonej w nich zasadzie winy.

Pracownik wychowujący dziecko do lat 14 – jakie ma prawa na terenie zakładu?

Pracownik wychowujący dziecko do lat 14 może skorzystać w ciągu roku z dwóch dni zwolnienia od pracy zgodnie z artykułem 188 Kodeksu pracy. Jest to możliwe dzięki skorzystaniu przez rodzica z urlopu opiekuńczego. Warto dodać, że podczas tych dwóch dni pracownikowi przysługuje wynagrodzenie. Od stycznia 2016 roku możliwe jest także wzięcie zwolnienia od pracy w wymiarze godzinowym. To rodzic decyduje, czy woli wykorzystać 2 dni wolnego, czy też 16 godzin. W przypadku nieskorzystania z wolnego w danym roku kalendarzowym, nie przechodzi ono na następny rok.

Zwolnienie od pracy może nastąpić w dowolnym terminie po wcześniejszym powiadomieniu swojego pracodawcy przez pracownika. Rodzic może wziąć 2 dni wolnego z rzędu, bądź połączyć je np. w urlopem wypoczynkowym, czy macierzyńskim. Z uprawnienia do 2 dni lub 16 godzin zwolnienia z pracy nie mogą skorzystać rodzice pozbawieni władzy rodzicielskiej. Jeśli w jednej firmie pracuje oboje rodziców danego dziecka dopuszcza się podzielenie pomiędzy nimi dni wolnych, czyli każdy z rodziców otrzymuje po jednym dniu wolnego.

Pracodawcom, których pracownicy skorzystali z opcji wzięcia dodatkowych dni wolnych w oparciu o chociażby art. 188 Kodeksu pracy, polecamy skorzystanie z Systemu Rejestracji Czasu Pracy. Jest to bardzo przydatna opcja, dzięki której pracodawca widzi wszystkie nieobecności, bądź spóźnienia swoich pracowników, a także może monitorować ilość oraz długość przerw, czy rejestrować wszelkie dane dotyczące czasu pracy osób zatrudnionych.

Nagana w pracy – czy grozi pracownikowi za szkodę wyrządzoną przez jego podopiecznego?

W przypadku wyrządzenia szkody na terenie zakładu pracy przez dziecko pracownika, pracodawca może nałożyć na niego karę pieniężną, bądź naganę. Co więcej – nawet za samo przyprowadzenie podopiecznego do pracy pracodawca może zwolnić swojego pracownika. Do dyscyplinarnego zwolnienia może dojść w sytuacji, w której rodzic zwracając uwagę na swoją pociechę opuścił swoje stanowisko pracy, bądź nie będzie wykonywał swoich obowiązków. Aby tego uniknąć warto wcześniej porozmawiać ze swoim pracodawcą i zapytać, czy zgadza się, aby jego pracownik przyprowadził dziecko do pracy. Jeśli ten się nie zgodzi, rodzic musi poszukać innego rozwiązania na opiekę swojego dziecka, ponieważ istnieją przypadki, w których pracodawcy dopuścili się zwolnienia dyscyplinarnego za przyprowadzenie przez pracownika swojego podopiecznego do miejsca pracy.

Przyprowadzenie dziecka do pracy - o czym warto pamiętać?

W niektórych sytuacjach rodzice muszą zabrać swoje dziecko do pracy. Powinni to wcześniej ustalić ze swoim pracodawcą, a także po przyprowadzeniu dziecka do pracy powinni zwracać uwagę na swoją pociechę przy jednoczesnym wykonywaniu należytych obowiązków. Jest to dosyć trudne do pogodzenia, dlatego warto, aby rodzice postarali się zorganizować w takim dniu opiekę nad swoją pociechą, bądź skorzystali z urlopu pracowniczego. Jeśli jednak jest to niemożliwe i nie mają innego wyjścia jak zabranie swojego dziecka do miejsca pracy powinni dołożyć wszelkich starań, aby ich pociecha nie wyrządziła żadnych szkód.