Zmiany w Kodeksie pracy 2024

W 2023 roku wprowadzono dwie duże nowelizacje Kodeksu pracy, w ramach których wprowadzono między innymi dofinansowanie do posiłków dla pracowników, zasady dotyczące pracy zdalnej, zwiększoną ochronę pracowników, czy też dodatkowe dni wolne z powodu siły wyższej. Czy w 2024 roku możemy spodziewać się równie znaczących zmian?

Kodeks pracy 2024 - o jakich zapowiadanych zmianach musisz wiedzieć jako pracodawca?

Wśród zmian w prawie pracy, których możemy się spodziewać w najbliższych miesiącach, jest skrócenie czasu pracy, wprowadzające czterodniowy tydzień pracy, zwiększenie wymiaru urlopu wypoczynkowego, a także prawa do bycia off, które będzie przysługiwać pracownikom po to, by w czasie wolnym nie musieli wykazywać się dyspozycyjnością, szczególnie bez wynagrodzenia.

Czterodniowy tydzień pracy

Niewątpliwie najbardziej oczekiwaną przez pracowników, a jednocześnie najbardziej kontrowersyjną zmianą, której możemy spodziewać się w 2024 roku, jest skrócenie czasu pracy do czterodniowego tygodnia pracy, a konkretnie do 35, zamiast 40 godzin pracy. Celem tej zmiany jest podniesienie poziomu zdrowia i samopoczucia pracowników, co przyczynia się do wzrostu ich wydajności, produktywności i kreatywności. Dodatkowo, ma ona sprzyjać lepszemu równoważeniu między życiem zawodowym a prywatnym. Oczywiście początki wdrożenia takiego rozwiązania nie będą łatwe, bo trzeba będzie zmienić zasady organizacyjne, ale jest to raczej zmiana, na którą trzeba się przygotować. Wynika to z tego, że takie są światowe trendy na rynku pracy, jak również zalecenia ze strony prawodawstwa unijnego. Takie są też oczekiwania zdecydowanej większości pracowników.

35 dni urlopu wypoczynkowego

Kolejną możliwą zmianą jest zwiększenie wymiaru urlopu wypoczynkowego nawet do 35 dni wolnych, z których będą mogły skorzystać osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, a także zrównanie wymiaru urlopu dla wszystkich pracowników, niezależnie od stażu pracy. To kolejna zmiana, która ma zapewnić pracownikom więcej czasu na odpoczynek, rozwój osobisty i życie prywatne.

Prawo do bycia off

Pracodawcy mogą się też spodziewać wprowadzenia prawa do bycia offline. Co to takiego? Chodzi o sformalizowanie prawa pracowników do nieodpowiadania na wiadomości i połączenia służbowe poza czasem pracy. Upowszechnienie i sformalizowanie pracy zdalnej sprawiło, że wielu pracodawców zaczęło wymagać od pracowników pozostawania w stałym kontakcie, co szybko prowadzi do chronicznego stresu i obniżenia samopoczucia, zakłócenia równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym, zmęczenia i zmniejszonej produktywności, a nawet do wypalenia zawodowego. Jeśli zapowiadane przepisy wejdą w życie, to pracodawca będzie musiał określić ramy czasowe, w których może kontaktować się z pracownikiem w sprawach zawodowych i każdorazowo uzasadnić konieczność ewentualnego przekroczenia tych granic. Co więcej, pracownik ma mieć możliwość odmowy kontaktu z pracodawcą poza ustalonymi dniami i godzinami, bez obawy o jakiekolwiek negatywne konsekwencje.

Czy pracodawca musi czekać na zmiany w Kodeksie pracy?

Oczywiście w trosce o pracowników warto już teraz wprowadzać rozwiązania z nurtu work-life balance. Na przykład analizując sposób komunikacji z podwładnymi, tak by podjąć kroki, ułatwiające pracownikom zachowanie równowagi pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Inną opcją jest na przykład zachęcenie pracowników do wzmożonej pracy w ciągu czterech dni pracy po to, by piąty dzień mogli przeznaczyć na rozwój zawodowy, sprawy organizacyjne, a nawet integrację pracowniczą. Takie podejście zwiększa motywację do pracy i lojalność wobec pracodawcy, w efekcie przekładając się na większą efektywność i produktywność, mniejszą rotację i wiele innych korzyści.

Dlaczego będąc pracodawcą warto uważnie przyglądać się zapowiedziom zmian w prawie pracy?

Choć wyżej omówione kwestie to dopiero zapowiedzi zmian w Kodeksie pracy i nie wiadomo czy na pewno wejdą w życie, wszak w przeszłości było już mnóstwo propozycji, które nie weszły w życie, jak choćby wydłużenie czasu pracy dla palaczy, to będąc pracodawcą, warto uważnie przyglądać się wszelkim ewentualnościom. Znając wcześniej zapowiedzi zmian w prawie dotyczących pracy, pracodawca może dostosować swoje działania i strategię biznesową do nadchodzących regulacji, skutecznie zapobiegając problemom prawno-finansowym, dostosować procedury wewnętrzne do nowych regulacji i zadbać o interesy pracownicze oraz własne, zaplanować właściwe strategie biznesowe i odpowiednie zasoby do ich realizacji, a także może zyskać przewagę konkurencyjną na rynku pracy. W rezultacie wcześniejsza znajomość i przygotowanie się na nadchodzące zmiany w prawie pracy umożliwia firmie sprawniejsze działanie, minimalizuje ryzyko naruszeń prawa i podnosi ogólną efektywność działania organizacji. To kluczowy element zarządzania kadrami i strategii działania dla każdego pracodawcy, pozwalający uniknąć niepotrzebnych komplikacji i konfliktów.

Czy jest obowiązek informowania pracowników o zmianach w Kodeksie pracy?

Choć tegoroczne nowelizacje Kodeksu pracy zwiększyły zakres obowiązku informacyjnego dla pracodawców, którzy teraz muszą przekazywać więcej informacji o warunkach zatrudnienia pracownikom, to żadne przepisy nie zobowiązują pracodawców do informowania pracowników o zmianach w Kodeksie pracy. Zapisy w Kodeksie pracy chronią interesy pracownicze i zobowiązują pracodawcę do przestrzegania wszelkich przepisów, ale nie wymuszają konsultowania ich z pracownikami. Niemniej jednak warto mieć na uwadze fakt, że informowanie pracowników o nadchodzących zmianach w sposób klarowny i z odpowiednio dużym wyprzedzeniem buduje zaufanie w relacji pracownik-pracodawca. To może zmniejszyć niepokój i opór wobec zmian oraz pozytywnie wpłynąć na atmosferę w miejscu pracy.

Na pewno w 2024 roku czekają nas zmiany w Kodeksie pracy, między innymi ze względu na konieczne dostosowanie polskiego prawa pracy do wymogów unijnych. Jednak do czasu aż nie powstaną konkretne projekty i nie przejdą procedury legislacyjnej możemy jedynie rozważać, jak proponowane zmiany w Kodeksie pracy mogą wpłynąć na funkcjonowanie naszych działalności i ewentualnie jak się do tego typu zmian przygotować.