Alimenty po rozwodzie – kiedy, komu i w jakiej sytuacji przysługują?

Kiedy przysługują alimenty po rozwodzie?

Jak wspomniano wcześniej, obowiązek alimentacyjny może być związany z łożeniem środków finansowych na utrzymanie swoich dzieci. Możliwe jest także, aby alimenty po rozwodzie były płacone także przez jednego małżonka na rzecz drugiego. Sytuacje takie w praktyce sądowej mają miejsce dość często. A kiedy alimenty po rozwodzie mogą przysługiwać? Mogą one zostać określone już w wyroku rozwodowym wydawanym przez sąd orzekający o rozwodzie. Można jednak ubiegać się o przyznanie alimentów także później, w oddzielnym postępowaniu. Przyznanie alimentów związane jest z pojęciem równej stopy życiowej, zgodnie z którą, każdy człowiek ma prawo do równego poziomu życiowego, a małżonkowie związani art. 27 kodeksu rodzinnego w trakcie trwania małżeństwa zobowiązani są do przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny w równym stopniu i według swoich możliwości zarobkowych.

W momencie rozwiązania związku małżeńskiego w drodze rozwodu sąd może zasądzić alimenty na małżonka. Mogą być one przyznane zarówno, kiedy małżeństwo zostało rozwiązane w postępowaniu rozwodowym z orzekaniem o winie, jak i wówczas, gdy orzeczono winę jednego z małżonków. Choć i od tych czynników przyznanie alimentów może być uzależnione. Należy podkreślić bowiem, że alimenty na żonę, w momencie, gdy orzeczono rozwód z wyłączną winą męża, są przeważnie znacznie wyższe od tych, gdzie nie rozstrzygano o winie rozkładu pożycia małżeńskiego. Zazwyczaj właśnie w takich sytuacjach przyznawane są też najwyższe kwoty alimentów - alimenty dla żony po rozwodzie, w momencie orzeczenia rozwodu z winy małżonka. Wysokość uzależniona jest od różnych czynników, najczęściej jednym z badanych kryteriów jest wynagrodzenie małżonka, który te alimenty ma płacić. Istotne są realne możliwości zarobkowe.

Komu przysługują alimenty po rozwodzie?

Warto przyjrzeć się dokładniej także, komu mogą przysługiwać alimenty po orzeczonym rozwodzie. Zgodnie z Kodeksem rodzinnym, alimenty dla małżonka uzależnione są od tego, czy sąd rozstrzygał o winie. Małżonek, który został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, nie może bowiem ubiegać się o alimenty od małżonka niewinnego. Ogółem, o przyznanie alimentów może ubiegać się ten z małżonków, który nie ponosi winy za rozkład pożycia. Mogą być przyznane również wtedy, kiedy sąd orzeł o winie obojga małżonków.

Warto podkreślić także, iż przyznanie alimentów uzależnione jest także od stanu niedostatku żony lub męża. Jeśli żona znajduje się w niedostatku życiowym i nie jest w stanie własnymi siłami zarabiać, wówczas może otrzymywać alimenty od męża, zgodne z jej usprawiedliwionymi potrzebami. Oczywiście sytuacja rozwodu wiązać się może także z określeniem alimentów na dzieci, do czego sąd może zobowiązać któregoś z rodziców, jeśli dzieci są małoletnie. Alimenty to jedno z obowiązkowych świadczeń, które mogą być potrącane z konta. Warto dowiedzieć się, w jakich jeszcze sytuacjach może mieć to miejsce.

Rozwód bez orzeczenia winy

Należy wspomnieć także o sytuacji, w której sąd orzeka o rozwodzie bez orzekania o winie żadnego z małżonków. W jaki sposób wtedy określa się obowiązek alimentacyjny? Któremu z małżonków należy przyznać prawo do alimentów? Jak wspomniano wcześniej, o alimenty może ubiegać się ten z małżonków, który nie został uznany za wyłącznie winnego, a także popadł on w niedostatek. Na tej podstawie alimenty dla małżonka stają się zasadne. Warto wspomnieć także o tym, że sąd orzeka o winie rozkładu pożycia małżeńskiego w momencie, gdy małżonkowie wnoszą o to. Jest to więc sytuacja uzależniona od woli małżonków, a co za tym idzie, możliwe jest uzyskanie alimentów także wtedy, gdy żaden z małżonków nie został uznany za winnego oraz wówczas, kiedy oboje są winni. Co istotne, jak wspomniano wcześniej, muszą występować dwa czynniki, aby możliwe było przyznanie alimentów - niedostatek małżonka, a także odpowiednie możliwości zarobkowe i majątkowe drugiego z małżonków.

Jak zmienić wysokość alimentów na małżonka po rozwodzie?

Często pojawiać się może pytanie, czy alimenty, które zostały zasądzone już prawomocnym wyrokiem sądu, mogą zostać zmienione. Aby zmienić wysokość zasądzonych alimentów po rozwodzie, należy wystąpić do sądu z odpowiednim powództwem. Oczywiście, aby móc zmienić wysokość alimentów, konieczne jest wskazanie konkretnych ku temu przesłanek. To znaczy, w sytuacji, kiedy to winny rozkładu małżonek płacący alimenty chce obniżyć ich kwotę - musi wykazać ku temu przesłanki. Analogicznie swoją wolę musi uargumentować strona przeciwna, czyli małżonek niewinny, który także ich wysokość chce zmienić. Jeśli alimenty mają zostać podwyższone, to uprawniony powinien wykazać, w jaki sposób zmieniły się jego potrzeby. Określić należy także termin, w którym ma dojść do zmiany wysokości. Powództwo takie należy złożyć w sądzie rejonowym właściwym miejscowo.

Czy można otrzymać alimenty na stałe po rozwodzie?

Wiele osób może zadawać sobie również to istotne pytanie, czyli: jaki jest czas trwania obowiązku alimentacyjnego? Czy możliwe jest, aby alimenty po rozwodzie otrzymać na stałe? Należy podkreślić, że zgodnie z kodeksem rodzinnym, nie jest to możliwe, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności. Na mocy prawa, obowiązek alimentacyjny wygasa po 5 latach od dnia, w którym orzeczono rozwód. Wygasa on również wtedy, gdy małżonek uprawniony do ich otrzymywania zawrze nowy związek małżeński. Związane jest to z faktem, że wówczas to nowy małżonek staje się zobowiązany do zaspokajania potrzeb rodziny. Jak wspomniano wcześniej, obowiązek ten może zostać wydłużony przez sąd, tylko w wyjątkowych okolicznościach. Okoliczności takie powinny być związane z brakiem możliwości wykonywania pracy zarobkowej np. ze względu na chorobę albo rezygnację z pracy, aby poświęcić ten czas na wychowywanie potomstwa. Aby ocenić swoją sytuację finansową, warto dowiedzieć się, czym jest system STIR, także w momencie, kiedy jest się zobowiązanym do płacenia świadczeń alimentacyjnych, aby nie zostać oszukanym przez firmy wyłudzające dane i środki finansowe.