Świadczenie integracyjne – co to jest i jaka kwota przysługuje?

Rok 2022 przyniósł rewolucje w świadczeniu integracyjnym i funkcjonowaniu Centrum Integracji Socjalnej. Co realnie zmieniła nowelizacja ustawy?

Świadczenie integracyjne – co to jest?

Warto wiedzieć, że od 13 stycznia 2022 roku obowiązuje nowa ustawa regulująca kwestie świadczeń integracyjnych i ich wysokości. Ustawa o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 218) wprowadza szereg zmian korzystnych dla osób borykających się z problemem wykluczenia społecznego lub tym wykluczeniem zagrożonych. Zmiany obejmują przede wszystkim podwyższenie kwoty świadczenia, wydłużenie czasu uczestnictwa w Centrach Integracji Społecznej oraz zmiany w przesłankach kwalifikacji do CIS.

Świadczenie integracyjne przyznawane jest osobom, które są uczestnikami kursów organizowanych przez Centrum Integracji Społecznej, w skrócie CIS. Szkolenia CIS organizowane są w ramach programu zatrudnienia socjalnego i z założenia są dedykowane osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym. Zakłada się, że uczestnicy kursów, starając się zdobyć nowe kwalifikacje mają możliwość pobierać wyższe świadczenie niż bezrobotni nie biorący udziału w kursach CIS. Aby dobrze zrozumieć czym jest świadczenie integracyjne, konieczne jest zrozumienie na jakiej zasadzie i w jakim celu działa CIS.

Cel działania Centrum Integracji Społecznej

Centrum Integracji Społecznej jest instytucją organizowaną przez jednostkę samorządu terytorialnego lub organizację pozarządową. Jej funkcjonowanie opisują i regulują:

ustawa z dnia 13 czerwca 2003 roku o zatrudnieniu socjalnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 176 ze zmian.) art. 15,
ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2021r., poz. 1100) art. 108 ust. 1 poz. 40.

Głównym celem Centrum Integracji Społecznej jest aktywna pomoc osobom, mających długotrwałe problemy ze znalezieniem stałego zatrudnienia. Często są to także osoby mające problemy w odnalezieniu się w relacjach społecznych. CIS w ramach swoich zadań stara się pomóc takim osobom poprzez zatrudnienie socjalne a także działania z zakresu szeroko rozumianej reintegracji społecznej i zawodowej.

Świadczenie integracyjne – podstawowe informacje

Świadczenie integracyjne jest to świadczenie pieniężne, które jest wypłacane uczestnikom kursu Centrum Integracji Społecznej. Każdy uczestnik programu CIS ma swój własny, indywidualny program zatrudnienia socjalnego. To, ile wynosi świadczenie integracyjne regulują przepisy ustawy. Z przepisów prawa wynika także kto może być uczestnikiem kursów CIS, a tym samym komu świadczenie integracyjne będzie przysługiwać.

Ile wynosi świadczenie integracyjne?

Wysokość świadczenia integracyjnego wynika z ustawy. Ustawa o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 218) wprowadziła szereg zmian, które są korzystne dla uczestników kursu.

Do tej pory uczestnik kursów CIS miał możliwość pobrania świadczenia w pełnej wysokości po pierwszym miesiącu uczestniczenia w kursie. Okres próbny trwał miesiąc. W tym czasie uczestnik miał możliwość pobrania świadczenia pieniężnego w wysokości 50% zasiłku dla bezrobotnych.

Po pierwszym miesiącu, jeśli uczestnik kursów CIS otrzymał pozytywne opinie i spełnił warunki uczestnictwa w programie przysługiwało mu pełne świadczenie integracyjne. Po okresie próbnym, na wniosek kierownika CIS, kierownik ośrodka pomocy społecznej w danym mieście kwalifikuje uczestników do uczestnictwa w zajęciach kursu. Obecnie pełne świadczenie przysługuje także w pierwszym miesiącu kursu.

Aby dobrze zrozumieć ile wynosi świadczenie integracyjne należy wiedzieć, że jest ono przyznawane jedynie na czas trwania kursu. Zgodnie z dotychczasowymi przepisami był to czas nie dłuższy niż 11 miesięcy, który w przypadku uzasadnionej potrzeby można było przedłużyć o kolejne 6 miesięcy. W związku z czym kurs Centrum Integracji Społecznej mógł trwać do 18 miesięcy (miesiąc próbny, 11 miesięcy, 6 miesięcy). Wraz z wprowadzeniem nowej ustawy, od dnia 13 stycznia 2022 okres ten wydłużono do 24 miesięcy.

Wysokość świadczenia integracyjnego

Obecnie wysokość świadczenia integracyjnego wynosi 1489 zł. Wypłacana jest co miesiąc, już od pierwszego, próbnego okresu kursu CIS. Świadczenie integracyjne wypłacane jest z dołu. Warto wiedzieć jak obliczana jest kwota świadczenia, aby samodzielnie móc sprawdzić ile wynosi świadczenie integracyjne. Od 13 stycznia 2022 r., wraz z wprowadzeniem ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu socjalnym oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 218) świadczenie integracyjne wynosi 120 % zasiłku dla bezrobotnych. Warto podkreślić, że kwota ta, która obecnie wynosi 1489 złotych obowiązuje już od 1 stycznia 2022 roku. Kwota wypłaconych przez CIS świadczeń integracyjnych jest refundowana przez starostę z Funduszu Pracy.

Świadczenie integracyjne za niepełny miesiąc wypłaca się obliczając kwotę w następujący sposób: dzieląc pełną kwotę przez 30, a następnie mnożąc przez liczbę dni kalendarzowych przypadających w okresie, za który świadczenie to przysługuje.

Istnieje także możliwość, aby w okresie uczestnictwa w zajęciach w CIS przyznano uczestnikowi motywacyjną premię integracyjną. Premia może zostać przyznana w przypadku, kiedy uczestnik programu CIS wykaże się aktywną postawą i postępami w procesie reintegracji społecznej i zawodowej. Kwota premii nie może przekroczyć 20% wysokości świadczenia integracyjnego.

Świadczenie integracyjne – komu przysługuje?

Osoby, które mają możliwość skorzystania pomocy CIS są to osoby, które podlegają wykluczeniu społecznemu lub są tym wykluczeniem zagrożone. Takie osoby nie mają możliwości, aby bez pomocy zaspokoić swoje potrzeby życiowe. Często ich sytuacja bytowa znajduje się na granicy ubóstwa lub są ubóstwem dotknięte. Wśród osób, dla których powstało Centrum Integracji Społecznej oraz dla których ustalona została wysokość świadczenia integracyjnego należy wymienić osoby:

długotrwale bezrobotne,
bezdomne,
niepełnosprawne,
chore psychicznie,
uzależnione od alkoholu i narkotyków.

Świadczenie integracyjne przyznaje się osobom, które kwalifikują się i uczestniczą w kursach organizowanych przez Centrum Integracji Społecznej. Świadczenie wypłacane jest uczestnikowi CIS w ramach indywidualnego programu zatrudnienia socjalnego. Decyzję o skierowaniu do CIS wydaje Ośrodek Pomocy Społecznej.

Czy świadczenie integracyjne wlicza się do dochodu?

Świadczenie integracyjne przyznaje się od tego roku w wysokości 120 % zasiłku dla bezrobotnych. Wypłacane jest uczestnikom zajęć w Centrum Integracji Społecznej. Warto pamiętać, że w myśl wykładni prawa świadczenie integracyjne stanowi dochód. Co więcej, osoba, która otrzymuje świadczenie integracyjne wlicza jego kwotę do kryterium dochodowego. Wiązać się to może z utratą prawa do innych zasiłków i świadczeń pomocy społecznej.

Odpowiadając na pytanie, czy świadczenie integracyjne wlicza się do dochodu należy zauważyć, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych świadczenie integracyjne zaliczyć należy do grupy inne źródła dochodu. Zgodnie z tą wykładnią świadczenie integracyjne podlega opodatkowaniu według przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ciekawe i warte uwagi jest także wyjaśnienie kwestii świadczenie integracyjne a składka zdrowotna. Osoby objęte indywidualnym planem zatrudnienia socjalnego w ramach Centrum Integracji Socjalnej podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Płatnikiem składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby, którym przysługuje świadczenie integracyjne jest ośrodek pomocy społecznej. Od świadczeń integracyjnych odprowadzane są także składki na ubezpieczenia społeczne.

Warto dodać, że za okres niezdolności do uczestniczenia w kursie na skutek choroby potwierdzonej zwolnieniem od lekarza świadczenie integracyjne ulega zmniejszeniu o 1/40 za każdy dzień niezdolności w okresie do 14 dni. Za późniejszą absencję, nawet w przypadku zwolnienia lekarskiego na okres przekraczający 14 świadczenie nie przysługuje. Jak widać zmiany w świadczeniu integracyjnym i systemie wspierania osób mających trudności na rynku pracy są bardzo korzystne dla uczestników. Kwota świadczenia i wydłużenie czasu trwania kursu sprawiają, że przywrócenie osób na rynek pracy jest bardziej prawdopodobne, a zwiększona kwota świadczenia może motywować do uczestnictwa w kursach CIS.