Wakacje od ZUS - jak przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulgi?

Od listopada 2024 roku osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą mogą wziąć miesięczny urlop od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne. Co trzeba wiedzieć na temat wakacji składkowych?

Najważniejsze kwestie związane z tematem

1. Pod koniec 2024 roku przedsiębiorcy będą mogli składać wnioski o wakacje składkowe.

2. Wakacje od ZUS pozwolą przedsiębiorcom skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, bez konieczności zawieszania działalności gospodarczej.

3. Miesięczne zwolnienie od płacenia składek na ubezpieczenia społeczne pozwoli przedsiębiorcom zaoszczędzić od 376,55 zł do 1600,32 zł jeszcze w 2024 roku.

Czym są wakacje od ZUS?

Wakacje od ZUS to potoczna nazwa ulgi, z której będą mogli skorzystać przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą. Ta forma wsparcia przewiduje zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS przez jeden miesiąc w roku. Do składek ZUS objętych zwolnieniem wliczają się składki emerytalne, rentowe, wypadkowe, chorobowe, a także składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Oznacza to, że zwolnienie ze składek ZUS nie obejmuje składki zdrowotnej, co oznacza że składki na ubezpieczenie zdrowotne nadal trzeba będzie opłacać. W trakcie wakacji składkowych przedsiębiorcy będą musieli także opłacać należne podatki, niezależnie od formy rozliczania podatku dochodowego.

Ważne jest to, że w trakcie wakacji od ZUS, przedsiębiorca korzystający ze zwolnienia z opłacania składek, nie musi zawieszać działalności i w tym okresie może uzyskiwać przychody z prowadzonej działalności, a także wystawiać faktury. Ponadto miesięczne zwolnienie od opłacania składek na ubezpieczenia społeczne nie będzie miało wpływu na uprawnienia do zasiłku chorobowego, jak i na wysokość świadczeń emerytalno-rentowych.

Zwolnienie obejmuje składki od najniższej podstawy wymiaru, która obowiązuje przedsiębiorcę. Składki za miesiąc, na który przedsiębiorca uzyska zwolnienie, zostaną opłacone z budżetu państwa. Ulga nie dotyczy składki zdrowotnej, którą należy opłacić – wyjaśnia Krystyna Michałek, regionalny rzecznik ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Ile zaoszczędzą przedsiębiorcy na wakacjach od ZUS?

To, ile zaoszczędzi przedsiębiorca korzystający z ulgi zależeć będzie od tego, w jakiej wysokości opłaca składki na ubezpieczenia społeczne. 

W 2024 roku przedsiębiorcy, którzy zadeklarowali minimalną podstawę wymiaru składki na ubezpieczenia społeczne za styczeń-grudzień 2024 r. opłacają składki społeczne w wysokości:

• 916,35 zł -na ubezpieczenie emerytalne (19,52%),

• 375,55 zł -na ubezpieczenie rentowe (8%),

• 115,01 zł -na ubezpieczenie chorobowe (2,45%),

• 115,01 zł -na Fundusz Pracy (2,45%),

• 78,40 zł -na ubezpieczenie wypadkowe (1,67%).

Oznacza to, że oszczędności dla przedsiębiorców, którzy zdecydują się złożyć wniosek jeszcze w tym roku będą wynosiły na tzw. pełnym ZUS-ie 1600,32 zł lub 1485,31 zł przy braku opłacania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Natomiast dla osób korzystających z preferencyjnych składek ZUS ulga wyniesie 408,16 zł lub 376,55 zł, jeśli płatnik nie opłaca ubezpieczenia chorobowego. 

Kto może skorzystać z wakacji składkowych?

Z wakacji składkowych mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, a także osoby będące stronami umowy spółki cywilnej. Należy jednak podkreślić, że z wakacji składkowych nie będą mogły skorzystać osoby korzystające z ulgi na start, jak również osoby, których składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe są opłacane dobrowolnie, a więc osoby które prowadzą działalność, ale jednocześnie są zatrudnione na etacie za co najmniej minimalne wynagrodzenie. 

Z wakacji od ZUS nie skorzystają też przedsiębiorcy zatrudniający więcej niż 9 osób, a więc jeśli płatnik posiada łącznie ze sobą 10 osób zgłoszonych do ubezpieczenia. Do tego grona nie zalicza się jednak pracowników, którzy w miesiącu przed złożeniem wniosku przebywali na urlopie bezpłatnym, osób wykonujących świadczenia na podstawie umowy o dzieło oraz zleceniobiorców korzystających z ulgi dla młodych.

Wakacje składkowe nie są też przewidziane dla osób, które wykonują działalność na rzecz swoich byłych pracodawców. Ma to zapobiec zmuszaniu pracowników do przejścia na samozatrudnienie.

Do grupy osób, które nie skorzystają z wakacji składkowych zaliczają się także twórcy i artyści oraz osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, podmioty prowadzące publiczną lub niepubliczną placówkę opiekuńczo-wychowawczą, w tym przedszkola. Wakacje od ZUS nie są też przewidziane dla wspólników spółek osobowych, w tym spółek jawnych, partnerskich, komandytowych i komandytowo-akcyjnych, wspólnicy spółek kapitałowych, w tym spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. 

Dodatkowo z wakacji składkowych nie skorzystają osoby o zbyt wysokich przychodach. Co to oznacza w praktyce? To, że z wakacje od ZUS nie będą przysługiwać tym, którzy w ciągu ostatnich dwóch lat kalendarzowych poprzedzających złożenie wniosku o wakacje składkowe, osiągnęli przychód przekraczający 2 000 000 zł.

Wakacje od ZUS - wniosek

Chcąc skorzystać z wakacji od ZUS-u trzeba będzie złożyć wniosek za pośrednictwem platformy internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. We wniosku trzeba podać dane płatnika składek, w tym imię i nazwisko, NIP i PESEL. 

Następnie trzeba oznaczyć, którego miesiąca mają dotyczyć wakacje składkowe. Płatnik może wskazać dowolny miesiąc, jednak nie może to być miesiąc który już się rozpoczął. Zatem nie ma przeszkód by na przykład w styczniu złożyć wniosek o wakacje od ZUS w lipcu. 

Wnioskodawca będzie też musiał złożyć oświadczenie o spełnianiu warunków zwolnienia z opłacania składek społecznych, w tym dotyczące nieprzekraczania progu przychodowego w okresie ostatnich dwóch lat, a także o niewykonywaniu pracy na rzecz swoich byłych pracodawców.

Na koniec wnioskodawca musi przedłożyć ewentualne zaświadczenia o otrzymanej pomocy de minimis, a także informacje dotyczące pomocy publicznej, z której korzystał. 

Obowiązki przedsiębiorcy w trakcie wakacji od ZUS

Po tym jak przedsiębiorca złoży wniosek o wakacje składkowe i otrzyma od ZUS-u decyzję pozytywną, będzie miał obowiązek przekazania do ZUS-u za miesiąc objęty zwolnieniem - deklaracji rozliczeniowej, imiennych raportów miesięcznych z informacją o składkach finansowanych przez budżet państwa za osobę opłacającą składki za siebie i z informacją o składkach finansowanych przez osobę opłacającą składki za siebie, jak również imiennych raportów miesięcznych innych ubezpieczonych, w przypadku zgłaszania ich do wakacji składkowych.

Urlop od ZUS - podsumowanie

Rosnące koszty prowadzenia działalności to jeden z największych problemów dla przedsiębiorców, szczególnie dla mikroprzedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Rozwiązanie w postaci wakacji od ZUS ma odciążyć finansowo przedsiębiorców, ułatwić im utrzymanie płynności finansowej i dać czas na poprawę sytuacji finansowej, bez konieczności zawieszania działalności gospodarczej. Wprowadzenie tej ulgi ma również na celu wspieranie rozwoju mikroprzedsiębiorstw, które stanowią istotną część polskiej gospodarki, poprzez zwiększenie ich płynności finansowej i stabilności, szczególnie w trudniejszych momentach rynkowych​.