Palenie papierosów w pracy to kontrowersyjny temat, w stosunku do którego pojawia się wiele sprzecznych stanowisk. Jak sprawę palenia reguluje Kodeks Pracy? Jak często można wychodzić na papierosa w pracy? Czy można dostać karę za palenie w pracy? Odpowiedzi na te pytania znajdą Państwo w poniższym artykule. Zapraszamy do zapoznania się z jego treścią.

Palenie papierosów w pracy a Kodeks Pracy

Zwolennicy palenia popierają pomysł wprowadzenia dodatkowej przerwy na papierosa, a niepalący pracownicy pragną większej kontroli pracodawców nad zachowaniami palaczy w miejscu pracy. W jaki sposób Kodeks Pracy reguluje palenie w miejscu pracy? W przywołanej ustawie nie zawarto przepisów, które określałyby to, czy pracownikowi przysługuje przerwa na papierosa oraz jak dokładnie miałaby ona przebiegać. Oznacza to, że pracownik nie ma ustawowego prawa do posiadania przerwy na papierosa w trakcie pracy, a pracodawca nie ma obowiązku zapewnienia jej. Nie oznacza to jednak braku możliwości wprowadzenia takiej przerwy. Pracodawca może podjąć indywidualnie decyzję, zgodnie z którą jego pracownicy będą mogli korzystać z większej ilości przerw na papierosa w konkretnym miejscu pracy.

Jakie przerwy pracownicze reguluje Kodeks Pracy?

Warto odnieść się do przewidzianych w przepisach prawa przerw, które pracodawca musi zapewnić swoim pracownikom. Przerwy te mogą zostać wykorzystane przez osoby palące w celu zaspokojenia potrzeb nałogowych. Jakie są obowiązkowe przerwy pracy, które zostały uregulowane przez Kodeks Pracy? W  ustawie znalazła się wzmianka o prawie pracownika do 15 minutowej przerwy w trakcie pracy, której dzienny wymiar wynosi minimum 6 godzin. Przerwa ta wlicza się do czasu pracy.

Istotne jest także to, że musi się ona odbyć w trakcie pracy, a nie przed nią lub po niej. Regulacja ta została określona w artykule 134 Kodeksu Pracy. Pracodawca, działając na podstawie artykułu 141 Kodeksu Pracy, może wprowadzić w zakładzie pracy również tzw. przerwę lunchową. Jest to dodatkowa przerwa w pracy, mogąca trwać do 60 minut, w trakcie której pracownik może m.in. zjeść obiad, załatwić własne sprawy poza miejscem pracy bądź zapalić papierosa. Przerwa ta nie jest jednak wliczana do czasu pracy. 

Czy pracownik może uzyskać 5-minutową przerwę po godzinie pracy?

Informacje o kolejnych przerwach pracowników, do których mają oni prawo podczas wykonywania pracy można znaleźć w Rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Nazwa rozporządzenia jasno precyzuje to, do jakiej grupy pracowników odnoszą się zawarte w nim przepisy prawa.

Zgodnie z tym dokumentem, pracodawca musi zapewnić pracownikom swojego zakładu 5-minutową przerwę po każdej godzinie pracy, spędzonej przy obsłudze monitora ekranowego. Warto dodać, że analogicznie do wcześniejszego przykładu, przerw tych nie można kumulować w celu wykorzystania ich przed lub po pracy. Wspomniane rozporządzenie nie określa jednak tego, w jaki sposób pracownik ma spędzić czas odpoczynku w pracy. Oznacza to, że pracownicy mogą wykorzystać przerwę po to, by wyjść na papierosa. 

Jaka grozi kara za palenie papierosów w miejscu pracy?

Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, która określa miejsca, w których nie można palić papierosów. Zgodnie z ww. ustawą papierosów nie można palić m.in. w miejscu pracy. Ustawa wskazuje jednak na specjalnie wyznaczone przestrzenie do palenia, które mogą być wyznaczone przez właściciela danego budynku. Pracodawca nie ma jednak obowiązku wydzielania dla palaczy osobnego pomieszczenia, tj. palarni. Oznacza to, że w danym zakładzie pracy może panować zakaz palenia papierosów na terenie całego budynku, który będzie zatwierdzony w wewnętrznym regulaminie pracy. Pracownik, który złamie zakaz oraz zapali papierosa, będzie musiał liczyć się z odpowiedzialnością za swoje czyny. 

Kto może nałożyć na pracownika karę za palenie papierosów?

Kara za palenie papierosów w pracy może zostać zarządzona przez odpowiednie służby państwowe lub pracodawcę. Pierwszą opcją jest decyzja pracodawcy o ukaraniu palącego pracownika poprzez wezwanie straży gminnej lub policji. Służby nałożą na pracownika karę grzywny do 500 zł za złamanie przepisów ustawy antynikotynowej, zakazującej palenia papierosów w miejscach publicznych, w tym w zakładach pracy.

Pracodawca może także ukarać pracownika karę pieniężną, na podstawie artykułu 108 Kodeksu Pracy. Palenie papierosów w miejscu pracy, w którym panuje zakaz palenia, może bowiem oznaczać nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych. Ważne jest to, że pracodawca może nałożyć na pracownika karę pieniężną po upływie 2 tygodni od uzyskania wiadomości o złamaniu regulaminu przez pracownika lub po upływie 3 miesięcy od dnia, w którym miało miejsce wspomniane zdarzenie. 

Ile wynosi kara za palenie papierosów w pracy?

Wartość kary pieniężnej za niepalenie papierosów została dokładnie określona przez ustawę. Jednorazowa kara za palenie papierosów nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Z kolei suma wszystkich kar, które zostaną nałożone na pracownika w danym miesiącu, nie może być większa od dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po potrąceniu kwot, określonych w art. 87 §1 pkt 1–3, § 4. Co więcej,  

Czy jest możliwa nagana za palenie papierosów w pracy?

Nagana za palenie papierosów w miejscu pracy, w którym obowiązuje całkowity zakaz palenia, może zostać wymierzona przez pracodawcę na podstawie artykułu 108 Kodeksu Pracy. Zgodnie z nim zachowanie pracownika zostanie uznane za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Jak już wspomniano wcześniej, na tej podstawie pracodawca może zastosować karę upomnienia lub karę nagany. 

Palenie papierosów a przerwa w pracy – kiedy można i jak często?

Kodeks Pracy nie zawiera informacji o obowiązkowej przerwie w pracy na papierosa, którą musiałby wprowadzić pracodawca w miejscu pracy. Jak więc łączy się ze sobą palenie papierosów a przerwa w pracy? Temat ten jest bardzo kontrowersyjny, dlatego decyzja o przerwie w pracy na papierosa wymagałaby rozmów z przedstawicielami związków zawodowych oraz ustalenia kompromisowego rozwiązania, zadowalającego zarówno pracowników palących, jak i niepalących.  

Czy pracodawca może przyznać pracownikom przerwę na papierosa?

Pracodawca może indywidualnie podjąć decyzję o wprowadzeniu we własnym zakładzie pracy przerwy na papierosa. Częstotliwość takich przerw oraz czas ich trwania mogą być dowolnie określone przez pracodawcę. Takie rozwiązanie nie jest jednak często wykorzystywane, ponieważ może ono powodować podziały w pracy oraz dystansowanie się bądź rywalizowanie pracowników palących i niepalących.

Bardziej efektywnym rozwiązaniem jest wprowadzenie dodatkowych przerw w pracy dla wszystkich pracowników. Bonusowe przerwy w pracy mogą pozwolić pracownikom odpocząć, zebrać myśli, a także załatwić dekoncentrujące ich potrzeby, jak np. palenie papierosów. Omówiona konkluzja to także jedna z metod na bardziej uporządkowane zarządzanie firmą, pozwalająca na zwiększenie efektywności pracy pracowników.