Pozostałe koszty operacyjne – o czym warto pamiętać?

Pozostałe koszty operacyjne – czym są?
Koszty ponoszone w ramach działalności gospodarczej można podzielić na:
- koszty operacyjne związane z podstawową działalnością,
- pozostałe koszty operacyjne,
- koszty finansowe regulowane w ustawie o rachunkowości.
Czym są więc pozostałe koszty operacyjne? Są to koszty, które nie mają bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Nie są więc one związane z podstawowym zakresem jej funkcjonowania i powstają w wyniku podejmowanych decyzji. Pozostałe koszty operacyjne muszą zostać zaksięgowane w zakładowym planie kont – dokładnie na koncie 76-1 Pozostałe koszty operacyjne. Na koniec okresu sprawozdawczego tego rodzaju koszty muszą zostać przeksięgowane na konto zespołu 8 – Wynik finansowy.
Co wlicza się do kosztów operacyjnych?
By właściwie umieścić wszystkie koszty w rachunku zysków i strat, bardzo istotne jest rozróżnienie kosztów operacyjnych od pozostałych kosztów operacyjnych. Pierwsze z wymienionych są ponoszone w związku z prowadzeniem działalności podstawowej i dotyczą zarówno wartości produktów, jak i kosztów wynikających z bieżącego funkcjonowania firmy. Do kosztów operacyjnych zaliczamy:
- koszty materiałów i energii – elektrycznej, cieplnej, wody czy paliwa;
- koszty najmu, remontów, transportu, usług bankowych czy prac porządkowych;
- niektóre podatki będące kosztem – może to być podatek od nieruchomości, podatek akcyzowy albo VAT należny, od usług importu, opłaty skarbowe czy notarialne;
- wynagrodzenia wypłacane z umowy o pracę, zlecenie, umowy o dzieło albo innej;
- świadczenia na rzecz pracowników – na przykład składki na ubezpieczenia społeczne czy koszty szkoleń dla pracowników;
- wartość sprzedanych towarów i materiałów;
- amortyzacja.
Jak wspomnieliśmy, pozostałe koszty operacyjne nie są bezpośrednio związane z prowadzoną działalnością. Zgodnie z przepisami zawartymi w ustawie o rachunkowości do pozostałych kosztów operacyjnych wliczają się koszty ponoszone w związku z:
- działalnością socjalną,
- zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych oraz nieruchomości i wartości niematerialnych i prawnych, które zostały zaliczone do inwestycji,
- utrzymaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych (WNiP) zaliczanych do inwestycji,
- spisaniem należności przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych – z wyjątkiem należności o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów,
- utworzeniem i rozwiązaniem rezerw – z wyłączeniem rezerw związanych z operacjami finansowymi,
- wykonaniem odpisów aktualizujących wartość aktywów i ich korekt – z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe,
- odszkodowaniami i karami,
- nieodpłatnym przekazaniem aktywów włącznie z darowiznami,
- zdarzeniami losowymi.
Rachunek zysków i strat a pozostałe koszty operacyjne
Rachunek zysków i strat to jeden z nieodłącznych elementów sprawozdania finansowego – na jego podstawie można na przykład dowiedzieć się, jaki rodzaj działalności przynosi firmie największy zysk. Jak zatem prawidłowo umieścić pozostałe koszty operacyjne w rachunku zysków i strat? Jest to uzależnione od jego wariantu – kalkulacyjnego lub porównawczego. Przy wariancie kalkulacyjnym rachunku zysku i strat pozostałe koszty operacyjne ujmuje się w części G, natomiast w wariancie porównawczym – w części E.
W obu wariantach rachunku zysków i strat istnieją dodatkowe podgrupy:
- strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych – stanowi ją nadwyżka kosztów związanych z nabyciem lub wytworzeniem niefinansowych aktywów trwałych,
- aktualizacja wartości aktywów niefinansowych – odpisów aktualizujących dokonuje się w danym roku obrotowym z tytułu trwałej utraty wartości aktywów trwałych, zapasów, w tym materiałów i towarów, bądź utraty wartości należności,
- koszty operacyjne inne – takie, które nie kwalifikują się do wykazania w innych pozycjach rachunku zysków i strat.
Do innych kosztów operacyjnych można wliczyć:
- koszty napraw samochodu po wypadkach,
- należności przedawnione i nieściągalne, których nie objęto odpisami aktualizującymi,
- koszty związane z postępowaniem sądowym,
- wartość rzeczowych składników majątku trwałego oraz obrotowego, które przekazano w formie darowizny innym jednostkom.
Czym różnią się pozostałe koszty operacyjne od kosztów operacyjnych?
Podstawową różnicą między kosztami operacyjnymi a pozostałymi kosztami operacyjnymi jest fakt, że pierwsze z nich mają bezpośredni związek z podstawową działalnością danego przedsiębiorstwa – na przykład sprzedażą towarów. Z kolei pozostałe koszty operacyjne z prowadzoną działalnością są związane pośrednio i dotyczą innych sfer jej funkcjonowania.
Pozostałe koszty operacyjne to koszty ponoszone w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jednak nie są one bezpośrednio związane z jej funkcjonowaniem. Od prawidłowego przyporządkowania kosztów zależy poprawność sporządzanego rachunku zysków i strat oraz kalkulacja wyniku finansowego.