Koszty pośrednie i bezpośrednie – co to?

Większość przedsiębiorców posiada stałe lub dodatkowe koszty prowadzenia biznesu, które można wykorzystać w celu optymalizacji podatkowej. Nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę z tego, że na gruncie przepisów o rachunkowości dzieli się je na koszty pośrednie i bezpośrednie. Na czym polega to rozróżnienie? Jakie są przykłady poszczególnych kosztów i dlaczego jest to tak ważne na gruncie podatkowym?

Kategoria wszelkiego rodzaju kosztów, jakie można wykazać w ramach prowadzonej działalności jest bardzo szeroka. W wielu przypadkach koszty te stanowią pewien umowny element, a ich zasadność jest poddawana kontroli oraz interpretacji ze strony organów skarbowych. Nie zmienia to jednak faktu, że istnieją pewne reguły prawne, którymi należy się kierować przy ich określaniu.

Założenie biznesu w Polsce

W naszym kraju z roku na rok rośnie liczba rejestrowanych przedsiębiorstw. Własna działalność gospodarcza to dla wielu osób spełnienie marzeń czy też możliwość, aby zrealizować ambitne plany zawodowe. Niektórzy traktują swoją firmę jako jedyną możliwą drogę do uzyskania swego rodzaju wolności finansowej. Wszystko to zmienia faktu, że bycie właścicielem firmy jest związane z zarówno korzyści, jak i licznymi obowiązkami. Jednym z tych ostatnich jest działanie zgodnie z literą prawa czy też posiadanie choćby podstawowej wiedzy na temat rachunkowości w biznesie. Właśnie z tym ostatnim obszarem wiąże się temat naszego dzisiejszego materiału, a mianowicie kosztów w przedsiębiorstwie.

Koszty w firmie - czym są?

To wszelkie rodzaju wydatki poniesione w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ich zdefiniowanie oraz sklasyfikowanie są jednym z najważniejszych aspektów prowadzenia księgowości w firmie. Polski ustawodawca nie zdefiniował dokładnie, w jaki sposób przedsiębiorca ma dzielić koszty i jakimi kryteriami kierować się przy ich rozliczaniu. Bardzo często jest to bowiem przedmiot interpretacji poszczególnych organów skarbowych, które do każdego przypadku podchodzą w sposób indywidualny. Wiadomo jedynie, że koszt firmowy musi mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a więc w pewien sposób wpływać na to, że dzięki niemu przedsiębiorca będzie w stanie wygenerować wymierny zysk.

Koszty pośrednie i bezpośrednie - metoda rozróżnienia

Prawodawca nie wskazuje, co należy traktować jako koszty pośrednie, a co jako koszt bezpośredni. Oba, jak już wspomniano, muszą mieć jednak ścisłe powiązanie z rodzajem prowadzonej działalności podmiotu gospodarczego. Rozdziału na koszty bezpośrednie i pośrednie można jednak dokonać na podstawie analizy licznych interpretacji, orzecznictwa, a także przy zastosowaniu tzw. metody memoriałowej. Zakłada ona, że koszty bezpośrednie to takie, które są związane z osiąganymi przez firmę przychodami, koszt pośredni z kolei to koszt dodatkowy ponoszony przy prowadzeniu przedsiębiorstwa. Podział ten jest oczywiście wyłącznie umowny i nadal nie do końca przejrzysty, dlatego warto przyjrzeć się każdemu z tych rodzajów nieco dokładniej. Pomocne mogą okazać się konkretne przykłady, które rzucą nowe światło na cały temat.

Czym jest koszt pośredni?

Podział na koszty bezpośrednie i pośrednie nie ma wyłącznie wymiaru symbolicznego, ale także przekłada się na to, czy będziemy w stanie dokonać prawidłowego rozliczenia kosztów uzyskania przychodu w firmie. Koszt pośredni to według przyjętej praktyki taki, który dotyczy wydatków związanych z prowadzonym przedsiębiorstwem, ale nie ma bezpośredniego wpływu na uzyskiwanie przez niego przychodu. Na tej płaszczyźnie możemy więc wymienić między innymi leasing samochodowy, czynsz za biuro oraz opłaty za media, wszelkiego rodzaju najmy, dzierżawy, wynagrodzenia, obsługę biura rachunkowego, koszty szkoleń, ubezpieczeń, wyposażenia siedziby firmy, reklamy oraz promocji, paliwa, branżowych czasopism itp. Widzimy więc, że są to wydatki, jakie jako przedsiębiorcy i tak musimy ponieść, ale bardzo często bez nich również byliśmy w stanie prowadzić firmę. Wielu ekspertów traktuje więc koszt pośredni jako swego rodzaju udogodnienie, a nie warunek konieczny przy zajmowaniu się własnym biznesem.

Czym jest koszt bezpośredni?

Nieco krótsza lista dotyczy kosztów bezpośrednich, od których zależy to, czy nasze przedsiębiorstwo będzie mogło osiągnąć przychód. Jako koszty bezpośrednie można więc rozumieć przede wszystkim towary handlowe, koszty obcych usług, materiały wykorzystywane do produkcji, wynagrodzenie bezpośrednie pracowników produkcyjnych, bez których firma nie byłaby w stanie wyprowadzić na rynek danego towaru. Na liście tej mogą znaleźć się także wszelkiego rodzaju usługi podwykonawców, nawet nie związanych z naszą branżą, koszt materiałów pomocniczych niezbędnych przy produkcji, a nawet maszyn czy urządzeń, z których korzystamy na co dzień.

Jakie są różnice i podobieństwa między kosztami pośrednimi i bezpośrednimi?

Różnica polega oczywiście na ich charakterze i na tym, czy wywierają bezpośredni wpływ na powstanie przychodu. Jeśli natomiast chodzi o części wspólne, jedną z kluczowych jest to, że niezależnie od tego, do jakiego konkretnie rodzaju przyporządkujemy dany koszt, będzie mógł on i tak zostać wykorzystany przy optymalizacji podatkowej. Dla samego przedsiębiorcy i jego portfela nie ma więc różnicy, czy koszt jest pośredni czy bezpośredni.

Jak rozliczać koszty pośrednie i bezpośrednie?

Istnieją dwie metody na rozliczenie kosztów w firmie. Metoda kasowa jest wybierana najczęściej przez przedsiębiorców, którzy prowadzą uproszczoną księgowość. Polega ona na tym, że za dzień poniesienia danego kosztu, niezależnie od jego rodzaju, uznaje się dzień wystawienia faktury lub innego dokumentu skarbowego. Przy metodzie memoriałowej natomiast koszt bezpośredni zalicza się do przychodów osiągniętych w danych roku, a pośredni w trakcie roku z datą jego poniesienia. Mimo wszystko, przy wyborze tego, czy dana rzecz może być zaliczona do kosztów, czy też nie, należy kierować się przepisami rachunkowymi, a w razie wątpliwości wystąpić do urzędu skarbowego o indywidualną interpretację.