Badania psychotechniczne: kiedy są wymagane?

Pracodawcy potrzebują dziś ekspertów w danym fachu lub pracowników, którzy mogą pochwalić się konkretnymi uprawnieniami. W cenie są obecnie wszelkiego rodzaju certyfikaty potwierdzające udział w szkoleniach czy kursach. Brak stosownych zaświadczeń oraz badań w wielu przypadkach zamyka drogę do wymarzonej posady.

Czym są badania psychotechniczne?

To badania psychologiczne, które oceniają sprawność psychiczną oraz na przykład zdolność obsługi maszyn, prowadzenia określonego rodzaju pojazdów czy też wykonywanie konkretnych prac w specyficznych warunkach. Testy psychotechniczne to przy niektórych profesjach obowiązek. Osoba, która nie poddała się tego rodzaju badaniu, nie ma prawa pracować na danym stanowisku. Na badania psychotechniczne może skierować pracownika m.in. zakład pracy. Ma to miejsce przede wszystkim wtedy, gdy dana osoba zmienia stanowisko czy branżę lub gdy mija okres ważności testów.

Kto musi wykonać badanie psychotechniczne?

Testy psychotechniczne muszą wykonywać przede wszystkim pracownicy zatrudnieni na etacie zawodowego kierowcy. Mowa o kurierach, kierowcach pojazdów uprzywilejowanych, ciężarówek, dostawcach, a nawet osobach wykonujących prace z zakresu transportu drogowego w ramach własnej działalności gospodarczej. Kolejną grupą pracowników, którzy muszą zrobić badania psychotechniczne są instruktorzy nauki jazdy, kierowcy tramwajów, operatorzy maszyn czy dźwigów, górnicy, jak i osoby, które pracują na wysokościach.

Badania psychotechniczne kierowców

Na testy psychotechniczne można trafić nie tylko z uwagi na planowane zatrudnienie, ale także zostać skierowanym na nie przez lekarza, policję, prezydenta miasta lub starostę. Do takich sytuacji dochodzi między innymi wtedy, gdy kierowca stracił prawo jazdy, ponieważ prowadził pojazd pod wpływem alkoholu lub innego środka odurzającego. Badania są wówczas jednym z warunków ponownego starania się o prawo jazdy i powrót za kierownicę.

Badania psychotechniczne jak wyglądają?

Kwestię testów reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie badań psychologicznych osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, kierowców oraz osób wykonujących pracę na stanowisku kierowcy. Przepisy tego aktu prawnego szczegółowo określają, na czym polega badanie psychotechniczne. Obejmuje ono przede wszystkim wywiad i obserwację badanego, badanie narzędziami diagnostycznymi, a także ogólną ocenę danej osoby. W ostatnim przypadku chodzi głównie o sprawność intelektualną czy osobowość.

Szczegóły badania psychotechnicznego

Każde badanie składa się z kilku podstawowych etapów. Całość może trwać nawet kilka godzin. Wszystko po to, aby test był w pełni miarodajny i dokładny. Prócz rozmowy i szczegółowego wywiadu, badany musi wypełnić test pisemny, za pomocą którego sprawdza się jego sposób myślenia, koncentrację, szybkość podejmowania decyzji, a także pracę pod presją czasu i w stresie. Kolejnym poziomem jest test na logikę i szybkość działania. Na tym etapie badający bardzo często wykorzystują różnego rodzaju aparaturę. Badany musi na przykład reagować na zapalające się światełka i jak najszybciej je naciskać. Obowiązkowym etapem jest ponadto test psychologiczny.

Ile kosztują badania psychotechniczne?

Co do zasady całą opłatę za testy ponosi pracodawca. Inaczej jest w przypadku, gdy dana osoba wykonuje je na własną rękę, ponieważ chce aplikować o pracę na wymagającym takich badań stanowisku. Jaka cena badania psychotechnicznego? W zależności od specyfiki badań waha się ona między 100 a 200 złotych, w przypadku badań dla kierowców to około 150 zł.

Co jaki czas trzeba wykonywać badania?

Wszystko zależy od tego, jaki zawód wykonuje badany oraz w jakim jest wieku. Ważnym aspektem jest także postawa lekarza medycyny pracy, który może skierować pracownika na wcześniejsze badania. W przypadku kierowców lub osób zajmujących się ogólnie pojętym transportem to okres 5 lat (do 60. roku życia) lub 30 miesięcy (po 60. roku życia). Jeśli chodzi o pozostałe grupy zawodowe to kolejno 5 lat (do 65. roku życia) albo raz w roku (po 65. roku życia). Bardzo często badania są wykonywane o wiele częściej, głównie w sytuacji, gdy pracownik często choruje albo narzeka na gorsze samopoczucie.

Badania psychotechniczne - podsumowanie

Pamiętajmy, że tego rodzaju testy to nie niepotrzebny wymysł ustawodawcy, ale kwestia bezpieczeństwa zarówno samego pracownika, jak i innych uczestników ruchu drogowego. To także spora korzyść dla samych zatrudnionych, którzy mają okazję sprawdzić swoje cechy psychofizyczne i przekonać się, czy spełniają odpowiednie kryteria, aby pracować w danej branży.