Czy szefowie to wrogowie?

Ilu z nas często myśli o wymianie szefa na lepszy model? Dodatkowe projekty, nadgodziny, telefon „za pięć 12”, anulowany urlop – to tylko część niekończącej się historii. Przekonanie o tym, że szef robi wszystko, aby uprzykrzyć nasze życie towarzyszy wielu pracownikom. Jednak w momencie kiedy pracownik żyje w przekonaniu, że pracodawca stale dba o jego dyskomfort, on z kolei zastanawia się w jaki sposób prawidłowo zarządzać swoimi ludźmi, jak nie przekroczyć pewnych granic, jak karać, jak nagradzać.

Sposób, w jaki układają się stosunki pracownika z szefem, zależą przede wszystkim od podejścia do pracy, stopnia zaangażowania w powierzane obowiązki, cierpliwości, zarówno ze strony pracobiorców, jak i przełożonych.

Czy dobry szef to zły przyjaciel?

Bycie dobrym szefem przymusza do bycia bezstronnym, obiektywnym i konsekwentnym, czego z kolei nie można powiedzieć o przyjaźni z pracownikami. Istotne funkcje dobrego pracodawcy to analizowanie talentów i zdolności, ocena mocnych i słabych stron, a także jakości każdego pracownika indywidualnie oraz całego zespołu. Funkcje te wymagają niemal bezwzględnej obiektywności. W przypadku, gdy w grę wchodzi przyjaźń, szefowie - często nawet nie zdając sobie z tego sprawy - gloryfikują osoby, które lubią bardziej, np. powierzając im lepsze projekty, pozwalając się wykazać, oferując różnego rodzaju gratyfikacje lub przymykając oczy na małe wpadki. Poświęcanie uwagi jedynie tym osobom, które darzy się sympatią, może prowadzić do utraty cennych dla firmy korzyści płynących z dobrze wykonanej pracy pozostałych członków zespołu, której zaślepiony przyjaźnią przełożony nie wziął pod uwagę.

Przyjaźń z pracownikami często rodzi problemy w sytuacji podejmowania przez pracodawcę ważnych decyzji np. konieczności zwolnienia osoby, z którą się przyjaźni, bądź oceny jej złych wyników w pracy. Szef może także przeoczyć istotny błąd popełniony przez pracownika-przyjaciela, który w sposób istotny przełożył się na stratę dla firmy.

Dlatego, choć pewnie trudno w to uwierzyć, bliskie relacje koleżeńskie z pracownikami często prowadzą do tworzenia uprzedzeń i złej atmosfery pracy. Faworyzacja wybranych osób, z którymi utrzymuje się bliższe relacje prowadzi do pojawiania się konfliktów w grupie, które mają niekorzystny wpływ na jakość wykonywanej pracy, co ostatecznie prowadzi do złych wyników całego przedsiębiorstwa.

Szanowanie prywatności

Umiejętność zarządzania pracownikami to nie lada wyzwanie, wymagające od osoby zarządzającej zdolności godzenia osobistych i służbowych relacji z ludźmi, którymi się zarządza. Należy mieć na uwadze, aby nie przekraczać pewnych granic i nie naruszać prywatnej sfery życia zatrudnionych. Czas poza pracą jest momentem odreagowania wszelkich wydarzeń, które przytrafiają się w pracy, zarówno tych pozytywnych, jak i negatywnych dla obu stron. Częstym błędem jest nawiązywanie kontaktów pomiędzy szefem, a pracownikami w mediach społecznościowych, co może prowadzić do niezręcznych sytuacji i niepotrzebnych emocji dla wszystkich zainteresowanych. Włączanie się w życie pracownika poza pracą może rodzić niekorzystne skutki w dalszej współpracy.

Jednak pomimo, iż konieczne jest, aby istniały pewne granice w relacji szef-pracownik, ważne jest aby nawiązywać kontakty ze swoimi pracownikami. Mowa tutaj o budowaniu zaufania członków zespołu względem siebie, a także wobec przełożonych. W jaki sposób?

Lider

Przede wszystkim dobry szef nie powinien wyłącznie rządzić i wydawać poleceń, a oczekiwać od pracowników odpowiedzialności za realizację wspólnych celów. Budowanie w zespole świadomości, że każda osoba jest istotną częścią firmy, której sukces nie powiedzie się bez ich pełnego zaangażowania oraz unikanie faworyzacji wpływa pozytywnie na jakość pracy i morale grupy. Z kolei bezwzględne wydawanie poleceń i żądanie od pracowników ich spełnienia, będzie zmniejszało ich zapał do pracy, a jedynie zwiększało frustrację, niechęć do pracy i nieskuteczne wykonywanie powierzonych obowiązków.

Jak się okazuje szef powinien posiadać cechy lidera, czyli osoby, która kooperuje z zespołem, przewodzi, pomaga wyznaczać wspólne cele i kierunki rozwoju, a ponadto czeka na propozycje, zachęcając do tego, aby się wykazać i dać coś od siebie. Lider skutecznie zarządza czasem pracy pracowników, utrzymuje stały kontakt z zespołem poprzez rozmowę, która prowadzi do wypracowania wspólnych rozwiązań i strategii działania, a także do budowania atmosfery wzajemnej motywacji. Poczucie wspólnoty sprzyja przekonaniu w zespole, że każdy jest równy, traktowany w tych samych standardach, bez wyjątków.

Posiadanie cech lidera jest zatem istotną kwestią, z uwagi na znaczący wpływ na środowisko pracy, a w ostateczności także na wizerunek firmy na zewnątrz.

Rozwój umiejętności i kompetencji pracownika

Szef powinien być równie dobrym mentorem dla swoich pracowników, poprzez pomoc w rozwoju ich kariery zawodowej. Cenne i pożądane cechy mentora to:

• bycie inicjatorem – poprzez pomaganie pracownikowi w podejmowaniu wyzwań, decyzji i szukania rozwiązań,
• szczerość i sprawiedliwość – zarówno w przypadku dobrze wykonanej pracy, jak i popełnienia przez pracownika błędu,
• empatia i wsparcie – które mogą być okazywane mimo braku konieczności nawiązywania zbyt bliskiej relacji z pracownikiem, przejawiające się w naturalnych ludzkich gestach i wyrozumiałości np. w przypadku trudnej sytuacji osobistej pracownika.

Mimo, iż przyjaźń pomiędzy szefem i pracownikiem to relacja wysokiego ryzyka, często może się okazać pozytywnym doświadczeniem. Na efekt takiej przyjaźni wpływ ma oczywiście wiele czynników m.in. struktura firmy, charakter wykonywanej pracy, poszczególne typy charakterów, czy podejście do życia. Z kolei postrzeganie szefa jako wroga może być wynikiem osobistych przeżyć, doświadczenia lub ról, jakie odgrywamy w życiu.

Na pytanie jakim być szefem, odpowiedzi szukają nawet najbardziej doświadczeni kierownicy, menedżerowie, czy dyrektorzy. Niestety nie ma idealnego przepisu na to, jak ma wyglądać relacja przełożonego i jego zatrudnionych, ale warto zastanowić się nad tym, czy jest odpowiednia, czy można w niej coś zmienić, aby jeszcze skuteczniej współpracować i osiągać pozytywne wyniki dla firmy.