Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) – co to?

Każdy pracodawca zobowiązany jest do odprowadzania składek na Fundusz Pracy (FP) oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP). Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest państwowym funduszem celowym, który ma na celu ochronę pracownika, który wystąpił o roszczenie z zakresu prawa pracy, w przypadku, gdy jego pracodawca stał się niewypłacalny.

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – obowiązkowe składki

Obowiązek opłacania składek tyczy się:

przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą wyłącznie w Polsce,
przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą również na obszarze innych państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)-strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym w odniesieniu do działalności prowadzonej w Polsce,
oddziałów banków zagranicznych,
oddziałów instytucji kredytowych,
oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń,
oddziałów lub przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, jeśli zatrudniają, co najmniej jedną osobę (pracownika) w związku z prowadzoną w Polsce działalnością gospodarczą lub działalnością przedstawicielstwa.

FGŚP – za kogo należy płacić składki

Obowiązek opłacana składek wiąże się z momentem objęcia pracownika ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Chodzi tutaj o osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umowy o pracę nakładczą, umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.

To samo tyczy się osoby, która wykonuje pracę zarobkową na podstawie innej niż stosunek pracy na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub innej spółdzielni, która zajmuje się produkcją rolną.

FGŚP – za kogo nie płaci się składek?

Ustawa wskazuje szereg sytuacji, kiedy pracodawca jest zwolniony z opłacania składek na FGŚP. Dotyczy to m.in.:

pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie 36 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego,
osób, które osiągnęli wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

Czasowe zwolnienie, na okres 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, dotyczy osób bezrobotnych, które nie ukończyły 30 lat i zostały skierowane do pracy oraz osób zatrudnionych, które ukończyły 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy.

Jak obliczyć wysokość składki na FGŚP?

Składka na FGŚP obliczana jest od takiej samej kwoty, oblicza składkę na FGŚP od tej samej kwoty od jakiej oblicza składki na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe - stopa procentowa wynosi 0,10%.

Zwrot z FGŚP – kiedy można dostać?

Środki z FGŚP mogą być przeznaczone za należne pracownikowi:

wynagrodzenie za pracę,
wynagrodzenie za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy) i za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
wynagrodzenie za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,
wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego,
odprawy pieniężnej,
ekwiwalent pieniężnego za urlop wypoczynkowy,
odszkodowanie,
dodatek wyrównawczy.

Procedura odzyskania środków z FGŚP

Środki z FGŚP są wypłacane w przypadku, gdy pracodawca stał się niewypłacalny. Zgodnie z przepisami, pracodawca staje się niewypłacalny w przypadku, gdy sąd upadłościowy lub restrukturyzacyjny, wyda postanowienie o ogłoszeniu upadłości pracodawcy lub wszczęciu wobec niego wtórnego postępowania upadłościowego, otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego, oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości pracodawcy, jeżeli jego majątek nie wystarcza lub jedynie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania oraz oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości w przypadku stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Do uzyskania pomocy z FGŚP uprawnieni są pracownicy niewypłacalnego pracodawcy (także byli), członkowie rodziny zmarłego pracownika lub byłego pracownika uprawnieni do renty rodzinnej oraz osoby, które wykonują pracę zarobkową na innej podstawie niż stosunek pracy, jeżeli z tego tytułu podlegają obowiązkowi ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Zgodnie z art. 15 ustawy, w terminie miesiąca od daty niewypłacalności pracodawcy, pracodawca, zarządca, syndyk, likwidator lub inna osoba sprawująca zarząd majątkiem pracodawcy sporządza i składa marszałkowi województwa zbiorczy wykaz niezaspokojonych roszczeń określając osoby uprawnione do zaspokojenia ze środków Funduszu.

Pracownik może złożyć indywidualny wniosek o wypłatę, do którego należy dołączyć kopię świadectwa pracy lub odpis prawomocnego orzeczenia sądu potwierdzającego okres zatrudnienia, zaświadczenie od pracodawcy potwierdzające łączną kwotę niezaspokojonych roszczeń pracowniczych z wyszczególnieniem kwot oraz tytułów wypłat z okresów niewypłacenia tych świadczeń, podpisane przez osobę uprawnioną do składania oświadczeń woli w imieniu pracodawcy, odpis prawomocnego orzeczenia sądu zasądzającego kwoty przysługujących należności.

Fundusz Pracy – czym jest?

Fundusz Pracy (FP) jest to państwowy fundusz celowy, którego dysponentem jest minister właściwy ds. pracy. Podstawa jego działania uregulowana jest w rozdziale 18 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Zebrane środki są przeznaczane na zadania objęte ustawą i związane z minimalizacją bezrobocia, w szczególności na:

zasiłki dla bezrobotnych,
prace interwencyjne,
roboty publiczne,
dodatki aktywizacyjne
szkolenie i przekwalifikowanie bezrobotnych,
rozwój pośrednictwa zawodowego,
rozwój systemów informatycznych,
badania rynku pracy.

Kto i za kogo płaci składki na FP, a kto jest zwolniony?

Obowiązek opłaty składek, determinuje moment objęcia pracownika ubezpieczeniami społecznymi. Oznacza to, że składki są także odprowadzane od umów cywilnoprawnych oraz obowiązkowych składek opłacanych przez przedsiębiorców z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Pełny katalog jest wskazany w art. 104 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Co do zasady składki są obowiązkowe, jednak istnieje szereg przesłanek warunkujących zwolnienie od opłaty. Pracodawca nie opłaca się składek na FP m.in. za osoby, które:

są duchownymi,
pobierają na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłek stały,
pobierają, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka,
pobierają na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów zasiłek dla opiekuna,
objęte są ubezpieczeniem społecznym rolników,
są żołnierzami niezawodowymi w służbie czynnej,
odbywają zastępcze formy służby wojskowej,
przebywają na urlopach wychowawczych oraz pobierają zasiłek macierzyński,
pobierają świadczenie szkoleniowe po ustaniu zatrudnienia na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,

To samo tyczy się osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności zatrudnionych przez: Przedsiębiorcę Polskiego Związku Głuchych i Polskiego Związku Niewidomych oraz Związku Ociemniałych Żołnierzy RP, Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi, Zakład Opieki nad Niewidomymi w Laskach oraz Zakłady aktywności zawodowej.

Zwolnienie z opłaty jest możliwe także w przypadku:

pracowników, którzy wracają do pracy z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego; składek nie opłaca się przez 36 miesięcy, od pierwszego miesiąca po powrocie z takiego urlopu,
pracowników, którzy ukończyli 50 lat i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawali w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy; składek nie opłaca się przez 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę,
pracowników skierowanych do pracy przez powiatowy urząd pracy, którzy nie ukończyli 30 lat; składek nie opłaca się przez 12 miesięcy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę,
osoby, które ukończyły 55 lat (kobiety) i 60 lat (mężczyźni).