Umowa darowizny to dokument, który spisuje się w momencie, gdy jedna strona chce przekazać drugiej stronie określony składnik majątku lub sumę pieniędzy całkowicie nieodpłatnie, co prowadzi do wzbogacenia się obdarowanego. Czym dokładnie jest umowa darowizny i jakie przepisy regulują tę kwestię?
Darowizna – co to jest?
Darowizna to czynność prawna, w której jedna strona, darczyńca, nieodpłatnie przekazuje nieruchomość, samochód, pieniądze lub inne składniki majątku drugiej stronie, obdarowanemu. Zarówno darczyńca, jak i obdarowany mogą być jedną osobą lub kilkoma osobami (np. rodzice obdarowujący swoje dziecko).

Pobierz darmowy wzór umowy darowizny!
Umowa darowizny
Podstawową cechą darowizny jest bezpłatny charakter dokonanego świadczenia. Pobierz DARMOWY wzór/druk Umowy Darowizny w formacie DOC (Word) lub PDF.

Darowizna a przepisy prawa
Darowizna jest jedną z form zobowiązania darczyńcy do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego. Przedmiotem darowizny mogą być nieruchomości, ruchomości, środki finansowe czy prawa majątkowe. Umowa darowizny reguluje dwie strony: darczyńcę (zobowiązującego się do świadczenia) oraz obdarowanego (osobę wzbogacającą się). Istotą darowizny jest jej bezpłatny charakter – gdyby świadczenie miało być płatne, obowiązywałaby umowa kupna-sprzedaży, a nie darowizny.
Zagadnienie to jest szczegółowo uregulowane w Kodeksie cywilnym:
- Art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego: „Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku”.
- Art. 889 Kodeksu cywilnego: „Nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia: (…) gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu; (…)”.
Akt darowizny – podstawowe informacje
Umowa darowizny powinna być sporządzona na piśmie. Warto zaznaczyć, że w przypadku darowizny własności nieruchomości lub użytkowania wieczystego nieruchomości oraz darowizny praw spółdzielczych, konieczne jest sporządzenie umowy w formie aktu notarialnego.
Jeżeli darczyńca nie wykonuje zobowiązań wynikających z umowy darowizny, może ponieść odpowiedzialność za szkody (np. jeśli wykonał darowiznę w sposób rażąco niedbały). W przypadku darowizny pieniędzy, obdarowany może dochodzić odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia.

Nigdy więcej nie trać czasu!
Zautomatyzuj układanie grafików pracy, prowadzenie ewidencji czasu pracy, elektroniczne wnioski urlopowe i wiele więcej.
Załóż darmowe kontoOdwołanie darowizny
Darowizna może być odwołana w dwóch przypadkach:
- Niewykonana darowizna – jeśli po zawarciu umowy darczyńca pogorszy swój stan majątkowy.
- Wykonana darowizna – jeśli obdarowany dopuści się rażącej niewdzięczności względem darczyńcy, chyba że darczyńca wybaczył obdarowanemu.
Darowizna może zostać odwołana w ciągu roku od dnia, w którym uprawniony dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Odwołanie musi nastąpić w formie pisemnego oświadczenia. Umowa darowizny nie może być rozwiązana, jeśli minęły dwa lata od jej wykonania.
Darowizna a obowiązek podatkowy
Zawarcie umowy darowizny skutkuje wzbogaceniem się obdarowanego, co wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku od darowizny. Z obowiązku podatkowego zwolnieni są obdarowani, którzy otrzymali darowiznę od członków najbliższej rodziny, tzw. zerowej grupy podatkowej. Do tej grupy należą: małżonkowie, dzieci, wnuki, rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, pasierbowie, macochy, ojczymowie, zięciowie, synowe i teściowie.
- Kwota wolna od podatku od darowizn w 2024 roku to 36 120 zł (wcześniej było to 10 434 zł).
- Po przekroczeniu tej kwoty, zwolnienie z podatku jest możliwe pod warunkiem zgłoszenia darowizny do urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy.
Do drugiej grupy podatkowej należą zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni pasierbów itp., z kwotą wolną wynoszącą 27 090 zł (wcześniej 7 878 zł). Trzecia grupa obejmuje osoby spoza rodziny, a kwota wolna wynosi 5 733 zł (wcześniej była to kwota 5 308 zł).
Pobierz darmowy wzór umowy darowizny!
Podstawową cechą darowizny jest bezpłatny charakter dokonanego świadczenia. Pobierz DARMOWY wzór/druk Umowy Darowizny w formacie DOC (Word) lub PDF.
Umowa darowizny – analiza wzoru
Jednolity wzór umowy darowizny nie został stworzony przez prawodawcę. Konstrukcja stosownej umowy nie jest jednak skomplikowana.
Umowa musi zawierać takie elementy, jak: miejsce i data jej sporządzenia; oznaczenie stron (imiona, nazwiska, adresy, serie i numery dowodów osobistych darczyńcy oraz obdarowanego); oznaczenie przedmiotu darowizny; oświadczenie, iż przedmiot ten jest własnością darczyńcy i nie podlega zastawowi czy zabezpieczeniu; oświadczenie o dokonaniu darowizny oraz o przyjęciu darowizny; określenie daty wykonania darowizny (chyba że została przekazana wraz z podpisaniem umowy); określenie strony ponoszącej koszty notarialnego zawarcia umowy; postanowienia końcowe (liczba egzemplarzy, regulacja przepisami Kodeksu cywilnego); podpisy stron. W treści umowy może znaleźć się również wcześniej wspomniane polecenie darczyńcy wobec obdarowanego.

Podsumowanie
Umowa darowizny to skuteczne narzędzie do przekazania majątku bezpłatnie, jednak należy pamiętać, że wiąże się z odpowiedzialnością podatkową i możliwością odwołania darowizny w określonych sytuacjach. Przed zawarciem umowy warto dokładnie zapoznać się z przepisami prawa i w razie potrzeby skorzystać z pomocy notariusza, szczególnie w przypadku darowizny nieruchomości lub praw spółdzielczych.
Umowa o dzieło a podatek – o czym warto pamiętać?
Umowa o dzieło jest umową cywilnoprawną uregulowaną w artykule 627. Kodeksu Cywilnego.

Umowa o pracę – co powinna zawierać?
Umowa o pracę jest podstawową formą zatrudnienia pracowników, potwierdzającą nawiązanie stosunku pracy.
