Każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą musi mierzyć się z wieloma różnorodnymi obowiązkami związanymi ze sprawozdawczością do urzędów. Tak jest w przypadku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do którego należy przesyłać comiesięczne raporty związane ze składkami i należnościami.

Jednym z takich raportów jest ZUS RPA. Z naszego artykułu dowiesz się:

  • czym jest nowy raport ZUS RPA i kogo dotyczy;
  • jak poprawnie go wypełnić;
  • kiedy należy go składać. 

Przeczytaj także nasz inny artykuł: Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne - co jest istotne?

Nowy raport ZUS RPA – co to za raport?

Nowy raport ZUS RPA to druk, który funkcjonuje już od 1 stycznia 2019 roku. Składany jest co miesiąc wraz z inną wymaganą dokumentacją, czyli drukami ZUS DRA, ZUS, RCA, ZUS RSA. Nowy formularz RPA raport ZUS składa się w celu uzupełnienia wymaganych danych dotyczących zatrudnionych osób w przedsiębiorstwie. Dzięki temu ZUS może obliczać i przyznawać świadczenia emerytalne i rentowe. W raporcie ZUS RPA znajdziemy:

  • okres wykonywania pracy nauczyciela;
  • kwotę przychodu (podstawa do obliczania wymiaru składek na ubezpieczenie rentowe i emerytalne), która była wypłacona w danym miesiącu, ale należna za poprzedni rok kalendarzowy;
  • kwotę przychodu wypłacone w danym miesiącu wraz z wynagrodzeniem za czas niezdolności do pracy, zasiłkiem chorobowym, zasiłkiem opiekuńczym, macierzyńskim, świadczeniem rehabilitacyjnym, które w okresie pobierania świadczeń nie stanowiły podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia rentowe i emerytalne;
  • kwotę przychodu wypłaconego w miesiącu, za który składany jest raport ZUS RPA, ale należne za inny rok kalendarzowy, który stanowiły podstawę wymiaru składek ZUS ubezpieczenia wypadkowego.

ZUS RPA – kogo dotyczy?

ZUS RPA kogo dotyczy? To pytanie z pewnością zadaje sobie wielu przedsiębiorców, którzy martwią się koniecznością składania coraz większe liczby dokumentów. W końcu mnogość przepisów i wchodzących do obiegu druków potrafi znaczenie utrudnić życie. Nowy raport ZUS RPA to imienny raport miesięczny o przychodach osoby ubezpieczonej i okresach pracy nauczycielskiej. To dodatkowe dane dla ZUS, które są przekazywane od stycznia 2019 roku. Dla kogo raport ZUS RPA?

  • dla wszystkich osób, które bez względu na datę zatrudnienia otrzymały po 31.12.2018 roku wynagrodzenie za poprzedni rok kalendarzowy;
  • dla wszystkich osób, które obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków (macierzyńskiego, opiekuńczego, chorobowego), świadczenia rehabilitacyjnego otrzymały przychód np. dodatek stażowy (należny za inny rok podatkowy), który nie stanowił podstawy do obliczania wymiaru składki na ubezpieczenia rentowe i emerytalne. 

Co istotne, raporty ZUS RPA nie muszą być składane za każdy miesiąc, a jedynie w sytuacji gdy:

  • osobie ubezpieczonej został wypłacony przychód, który był należny za inny rok kalendarzowy, a jest podstawą do obliczania wymiaru składek na ubezpieczenie rentowe i emerytalne;
  • osobie ubezpieczonej, która w danym miesiącu wraz z wynagrodzeniem za czas niezdolności do pracy, świadczeniem rehabilitacyjnym, zasiłkiem chorobowym, opiekuńczym i macierzyńskim otrzymała dodatek stażowy, jednak nie stanowił on podstawy wymiaru do składek ZUS na ubezpieczenie rentowe i emerytalne, a przysługiwał za inny rok kalendarzowy czy za dany miesiąc;
  • wykonywał pracę nauczyciela w instytucjach, o których mówią przepisy o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (art. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 22 maja 2009 roku).

Raport ZUS RPA – jak go poprawnie wypełnić?

Raport ZUS RPA to imienna deklaracja za osobę ubezpieczoną w przedsiębiorstwie. Niestety wielu przedsiębiorców zapomina o obowiązku składania tego formularza. Pierwsza strona deklaracji ZUS RPA dotyczy przychodów osoby zatrudnionej natomiast druga strona jest wypełniana w sytuacji pracy nauczycielskiej. 

  • Część I - dane organizacyjne. Należy wpisać identyfikator deklaracji, czyli ten sam jaki nosi razem przekazywana deklaracja DRA;
  • Część II - dane płatnika składek (przedsiębiorstwa) - NIP, PESEL, REGON, nazwa firmy, imię, nazwisko i data urodzenia;
  • Część III podpunkt A - dane osoby ubezpieczonej (zatrudnionej) - PESEL, imię i nazwisko, kod tytułu ubezpieczenia;
  • Część III podpunkt B - kwota przychodu wypłacona w danym miesiącu, należna za inny rok kalendarzowy, która jest podstawą do obliczania wymiaru składek rentowo-emerytalnych;
  • Część III podpunkt C - przychód wypłacony w danym miesiącu, lecz należy za inny rok kalendarzowy, który jest podstawą do wymiaru składek na ubezpieczenie wypadkowe;
  • Część III podpunkt D - przychód wypłacony w danym miesiącu zaraz obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków, świadczenia rehabilitacyjnego, który w czasie jego pobierania nie był podstawą do obliczania wymiaru składek emerytalno-rentowych;
  • Część III podpunkt E - przychód wypłacony w danym miesiącu, obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków (macierzyńskiego, chorobowego, opiekuńczego), świadczenia rehabilitacyjnego, który w czasie pobierania nie stanowił podstawy do obliczania wymiaru składek emerytalno-rentowych, a jest należny za inny rok kalendarzowy;
  • Część III podpunkt F - czas wykonywania pracy nauczycielskiej - tę część wypełnia się w sytuacji zatrudniania osób, wykonujących pracę nauczycielską;
  • Część IV - oświadczenia płatnika składek - data wypełnienia deklaracji, podpis i pieczątka.

Raport ZUS RPA – w jakich sytuacjach go składać?

ZUS RPA składany jest za pracowników: 

  • zatrudnionych na podstawie umowy o pracę;
  • zatrudnionych na podstawie umowy agencyjnej (umowa o dzieło) czy umów zlecenia, także innych umów o świadczenie usług;
  • który wykonywali pracę nauczycielską;
  • którzy otrzymali przychód należny za inny rok kalendarzowy niż ten, za który składany jest raport, a wynagrodzenia to stanowiło podstawę do wymiaru składek na ubezpieczenie rentowe i emerytalne;
  • którzy obok wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy, zasiłków (macierzyńskich, chorobowych, opiekuńczych), świadczeń rehabilitacyjnych otrzymali przychód należny za innych rok kalendarzowy lub za dany miesiąc, jednak nie stanowił podstawy do wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowych np. dodatek stażowy.

Co istotne druk ZUS RPA najczęściej składany jest za: 

  • trzynaste pensje;
  • nagrody należne za poprzedni rok kalendarzowy, a wypłacone w roku bieżącym;
  • wynagrodzenie wypłacane z przesunięciem np. za grudzień wypłacane w styczniu;
  • dodatek stażowy, który wypłacany jest w czasie pobierania zasiłku, świadczenia rehabilitacyjnego czy wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.

Pamiętamy, że druk RPA jest nowym formularzem, a o obowiązku jego złożenia zapomina wielu przedsiębiorców. Co istotne, powinien być on zawsze składany wraz z innymi drukami rozliczeniowymi. To cały komplet: raport ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA (w przypadku zwolnień lekarskich), a także ZUS RPA. Dzięki temu można uniknąć konieczności składania korekt i wyjaśnień do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.


Zobacz również: Rejestracja czasu pracy