Analiza SWOT – czym jest i do czego służy?

Analiza SWOT – co to takiego?

Analiza SWOT jest to najpopularniejsza jak również najprostsza metoda analizy strategicznej przedsiębiorstwa. Jej nazwa wywodzi się od angielskich słów: strengths - mocne strony, weaknesses - słabe strony, opportunities - możliwości, threats - zagrożenia. Jej niekwestionowaną zaletą jest uniwersalność. Metodę tę można z powodzeniem stosować dla całego przedsiębiorstwa lub też skupić się jedynie na konkretnej sferze funkcjonowania np. finansach i księgowości, produkcji, marketingu czy zasobach ludzkich. Doskonale sprawdza się zarówno w przypadku lokalnej mikrofirmy, jak i ogromnych przedsiębiorstw.

Metoda SWOT pozwala bowiem na określenie plusów i minusów firmy. Za jej pomocą da się skutecznie przewidzieć ewentualne trudności, które mogą pojawić się na rynku, jak również realne szanse, mogące pomóc biznesowi w rozwoju. Taka dogłębna analiza umożliwia zebranie najbardziej kluczowych czynników, które mogą zdecydować o sukcesie, bądź porażce danego biznesu.

Analiza SWOT miała swój początek w latach 50 i 60 XX, kiedy to zespół naukowców oraz konsultantów biznesowych z Harvard Business School opracował podstawowe zasady tej metody. Natomiast jej weryfikacja odbyła się w latach 1960-1970 w Stanford Research Institute, gdzie przeprowadzono badania, które miały skazać sposoby poprawy procesów planowania strategicznego, a także unikania błędów w planowaniu. I tak oto powstała strategia SWOT. Obecnie jest ona elementem programu nauczania wszystkich kursów zarządzania i stanowi podstawową metodę analizy strategicznej przedsiębiorstwa oraz organizacji.

Analiza SWOT firmy – jak ją wykonać?

Analiza SWOT powinna być wykonana przez wykwalifikowaną firmę doradczą. Absolutnie nie zaleca się, aby przeprowadzał ją sam właściciel biznesu. Po pierwsze należy wziąć pod uwagę, iż taka analiza jest czasochłonnym zadaniem. Po drugie właścicielowi ciężko jest zdystansować się do własnej działalności. Z tego powodu może on przeoczyć niektóre zagrożenia, a także źle ocenić mocne strony. Może to w konsekwencji źle wpłynąć na kondycję jego biznesu. Właścicielom biznesu jest polecana natomiast osobista analiza SWOT, która pozwoli dostrzec wachlarz mocnych stron czy możliwości, a także wypunktować słabsze umiejętności. Firma zewnętrzna natomiast posiada doświadczenie w tej kwestii i jest w stanie przedstawić obiektywną oceną kondycji i wdrożyć odpowiednią strategię SWOT.

W przeprowadzeniu analizy pomocna może być macierz SWOT, czyli wizualne przedstawienie mocnych i słabych stron, szans oraz zagrożeń. Analizę zaleca się rozpocząć od mocnych stron. Pod uwagę należy wziąć wszelkie pozytywne strony, czyli takie zasoby oraz umiejętności, które umożliwią budowę korzystnej pozycji na rynku. W celu właściwego ich określenia można przeanalizować firmy z tego samego sektora i ustalić, w czym nasza firma jest lepsza od konkurencyjnych. Można tu wziąć pod uwagę takie czynniki jak lokalizacja, innowacyjność produktu czy wykwalifikowaną kadrę pracowniczą. Kolejną kwestią są słabe strony. Są to wszelkie negatywne cechy, które można wyróżnić w zarejestrowanej firmie. Elementy te przyczyniają się do hamowania rozwoju firmy, w konsekwencji mają negatywny wpływ na całość jej działania. Mogą to być kwestie związane z brakiem wystarczających środków finansowych czy małe doświadczenie biznesowe.

SWOT pracownika – o czym taka analiza da informacje?

SWOT pracownika to analiza zbliżona do klasycznej analizy biznesowej, niemniej w przypadku każdego pracownika będzie wyglądać nieco inaczej. Dzieje się tak dlatego, że każdy pracownik posiada zarówno mocne, jak i słabe strony. Poza tym każdy jest zdolny do wykorzystania szans, które się pojawią z zupełnie inny sposób. Tak samo każdy pracownie w odmienny sposób podejdzie do eliminowania zagrożeń. Pomimo tego analiza SWOT w przypadku pracownika pozwoli dać ogólny jego obraz w firmie oraz pokaże, na czym watro się skoncentrować. Co warto wziąć pod uwagę, dokonując SWOT pracownika?

Jeśli chodzi o mocne strony możemy do nich zaliczyć długoletnie doświadczenie w branży, wyższe wykształcenie, a zwłaszcza ukończenie prestiżowych studiów bądź kilku kierunków, biegła znajomość kilku jeżyków obcych, ukończenie dodatkowych kursów, chęć rozwoju i ciągłego podnoszenia kwalifikacji. Do słabych stron zakwalifikujemy natomiast trudności w przystosowaniu się do zachodzących zmian, brak chęci rozwoju, mała odporność na stres. Wśród szans wyróżnimy na pierwszy plan wysuwa się duże zapotrzebowanie na pracowników z danej branży czy perspektywa rozwoju w przedsiębiorstwie. Z kolei do zagrożeń należą z pewnością rosnące bezrobocie, duża konkurencja na rynku czy też wysokie wymagania pracodawcy.

Mocne i słabe strony firmy – przykłady

Mocne strony firmy obejmują wszystkie czynniki, które mają pozytywny wpływ na jej funkcjonowanie, realizowane zadania, a także procesy związane z zarządzaniem. Mocne strony pozwalają na realizację celów i stanowią o sukcesie firmy. A oto ich przykłady:

• wykwalifikowana kadra pracownicza
• ciągłe podnoszenie kompetencji pracowników poprzez regularne szkolenia, co prowadzi do nieustannego ich rozwoju
• korzystne i przyjaznych warunków pracy, które powodują zadowolenie wśród pracowników, dzięki czemu zaczynają się oni utożsamiać z firmą, w której pracują
• dobra komunikacja między kierownictwem a pracownikami, brak konfliktów, częste osobiste spotkania grupowe
• elastyczność i dopasowywanie procesu produkcyjnego do nieustannie zmieniających się wymagań klientów
• posiadanie firmowych patentów oraz chronionych znaków towarowych
• posiadanie certyfikatów i akredytacji uznanych instytutów branżowych
• posiadanie przedstawicieli handlowych w różnych regionach kraju
• dobra reputacja firmy wśród klientów, pozytywne opinie oraz uznanie
• terminowe regulowanie wszelkich zobowiązań przez firmę
• ciągłe doskonalenie systemu zarządzania na wszystkich szczeblach hierarchii organizacyjnej

Słabe strony firmy to takie czynniki, które wywierają negatywny wpływ na jej funkcjonowanie realizowane zadania czy też procesy związane z zarządzaniem. Słabe strony skutecznie ograniczają możliwość efektywnego realizowania celów, a w konsekwencji przekreślają jej sukces. Oto przykłady słabych stron firmy:

• niski poziom kompetencji wśród pracowników
• pracownicy są niezadowoleni z ogólnych warunków pracy, dotyczących czy to społeczności, czy wynagrodzenia za pracę
• częste konflikty między pracownikami, z którymi kierownictwo sobie nie razi lub je bagatelizuje
• brak chęci pozyskiwania nowych technologii i wdrażania ich do produkcji w swojej działalności
• kierownictwo bagatelizuje trafne pomysły pracowników z powodu braku chęci lub obawy przed niepowodzeniem
• klienci odchodzą do konkurencji z powodu złej obsługi lub też wysokich cen