Co to jest DSF-1? Jak ją rozliczyć?

Czym jest DSF-1?

DSF-1 to jednostronicowa deklaracja (aktualny wzór obowiązuje od 1 sierpnia 2022 roku) o wysokości daniny solidarnościowej przeznaczona dla osób fizycznych, których dochód podlegający opodatkowaniu po uwzględnieniu przewidzianych odliczeń przekroczy ponad 1 000 000 zł. Danina solidarnościowa została wprowadzona w ramach nowelizacji Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 roku. Danina solidarnościowa została uregulowana w rozdziale 6a Ustawy i ma zastosowanie do dochodów uzyskanych w latach kalendarzowych, począwszy od 1 stycznia 2019 roku.

Świadczenie jest pobierane na rzecz Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Danina solidarnościowa, tworząca jego znaczną część, sprowadza się do obowiązku zapłaty przez osoby fizyczne 4% sumy podstawy obliczenia. Co ważne, do zapłaty daniny są zobligowani nie tylko Polacy, ale też obcokrajowcy osiągający przychody z określonych źródeł na terytorium Rzeczypospolitej. Danina solidarnościowa obejmuje wyłącznie osoby fizyczne, w tym także te prowadzące działalność gospodarczą, czyli opodatkowane według skali podatkowej lub metody liniowej, jednak nie dotyczy ona osób prawnych, takich jak spółki.

Dochody a danina solidarnościowa

Zgodnie z przepisami podstawę obliczenia daniny solidarnościowej stanowi nadwyżka ponad 1 000 000 zł sumy dochodów, które podlegają opodatkowaniu. Składają się na nie:

• dochody opodatkowane na zasadach ogólnych,
• dochody opodatkowane podatkiem liniowym,
• dochody z zagranicy rozliczane wyłącznie metodą proporcjonalnego odliczenia,
• dochody z niektórych zysków kapitałowych,
• dochody zagranicznej jednostki kontrolowanej.

Oznacza to, że danina solidarnościowa obejmuje dochody uzyskiwane z różnych źródeł. Będzie to miało szczególne znaczenie dla osób, których dochody są opodatkowane w różny sposób. Do podstawy opodatkowania daniną solidarnościową należy wliczyć:

• dochody opodatkowane według skali podatkowej – dochody z pracy, działalności gospodarczej, emerytur, rent, wynagrodzenia z umów zlecenia i o dzieło, praw autorskich,
• dochody z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych, z odpłatnego zbycia udziałów i akcji oraz z tytułu objęcia udziałów i akcji za aport,
• dochody z działalności gospodarczej lub działów specjalnych produkcji rolnej przy wyborze stawki liniowej w wysokości 19%,
• dochody zagranicznej spółki kontrolowanej.

Ustawodawca wyklucza natomiast między innymi dochody z dywidend, ze zbycia nieruchomości czy nieujawnionych źródeł przychodów. Z obowiązku uiszczania daniny solidarnościowej zwolnione są również osoby, które osiągają przychody opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Do podstawy do wyliczenia daniny solidarnościowej nie są wliczane też dochody osób fizycznych podlegających ustawie o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Przy ustalaniu wysokości podstawy obliczenia świadczenia nie są brane pod uwagę także dochody osiągnięte za granicą, zwolnione od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych umów międzynarodowych.

Danina solidarnościowa – jak liczyć podstawę obliczenia?

Do ustalenia limitu dochodu w celu określenia wysokości daniny solidarnościowej, wskazywanej w deklaracji DSF-1, wykorzystuje się dochody podlegające wykazaniu w zeznaniach:

• PIT-40A – w przypadkach, w których podatek wynikający z tego rozliczenia jest podatkiem należnym,
• PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38 oraz PIT-CFC, których termin złożenia upływa 30 kwietnia roku kalendarzowego.

Co należy podkreślić, fakt przekroczenia dochodu w wysokości 1 000 000 zł nie jest równoznaczny z tym, że dana osoba będzie zobowiązana do uiszczenia daniny solidarnościowej. Podstawa jej obliczenia uwzględnia bowiem określone odliczenia od dochodu.

Algorytm obliczenia podstawy daniny solidarnościowej wygląda następująco:

• suma dochodów – kwoty pomniejszające – 1 000 000 zł = podstawa obliczenia daniny solidarnościowej

Do wyliczenia daniny solidarnościowej stosuje się stawkę 4-procentową.

Odliczenia od dochodu nie są jednak tożsame z tymi, które przysługują podatnikowi w zeznaniu rocznym. Zgodnie z zapisami Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawę obliczenia daniny solidarnościowej można pomniejszyć o:

• składki na ubezpieczenia społeczne zapłacone w roku podatkowym bezpośrednio na własne ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących,
• składki na ubezpieczenia społeczne potrącone w roku podatkowym przez płatnika ze środków podatnika. Nie dotyczy to składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód zwolniony od podatku, oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku,
• składki zapłacone w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia społecznego.

Odliczeniu nie podlegają więc pozostałe odliczenia przewidziane w rozliczeniu rocznym osoby fizycznej, na przykład wpłaty na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, darowizny czy ulga rehabilitacyjna.

Kiedy rozliczyć daninę solidarnościową?

Osoby fizyczne, które są zobligowane do zapłaty świadczenia w 2021 roku od dochodów osiągniętych w okresie od 1 stycznia 2022 roku, muszą złożyć deklarację DSF-1 o wysokości daniny solidarnościowej do 30 kwietnia roku kalendarzowego. Co bardzo istotne, w tym samym terminie należy zapłacić daninę solidarnościową. Deklaracja DSF-1 zawiera wszelkie dane, które umożliwiają prawidłową identyfikację osoby fizycznej i urzędu skarbowego, do którego kierowana jest deklaracja, oraz poprawne rozliczenie daniny solidarnościowej.

Deklaracja DSF-1 o wysokości daniny solidarnościowej musi zostać wypełniona przez osoby fizyczne, których dochód podlegający opodatkowaniu po uwzględnieniu przewidzianych odliczeń przekroczył ponad 1 000 000 zł. Deklaracja DSF-1 musi zostać złożona do 30 kwietnia roku kalendarzowego – jest to zarazem termin zapłaty daniny solidarnościowej.