Czym jest czterodniowy tydzień pracy?
Czterodniowy tydzień pracy to model organizacji czasu pracy, w którym zamiast standardowych pięciu dni, pracownik pracuje tylko przez cztery dni w tygodniu, przy zachowaniu pełnego etatu. W tym modelu, pracuje się zazwyczaj od 8 do 10 godzin dziennie, co daje łącznie 32 do 40 godzin tygodniowo. Czterodniowy tydzień pracy może mieć więc różne formy i być realizować na dwa sposoby:
- poprzez wydłużenie dobowego czasu pracy w ramach systemu równoważnego (np. 4 dni po 10 godzin),
- poprzez faktyczne skrócenie tygodniowego wymiaru pracy (np. do 35 godzin) – co jednak wymaga zmiany warunków zatrudnienia i umowy o pracę.
Koncepcja czterodniowego tygodnia pracy wynika z przekonania, że krótszy czas pracy może wpłynąć pozytywnie na jakość życia pracowników, poprawić ich samopoczucie i zwiększyć wydajność pracy. W ten sposób pracownikom pozostaje więcej czasu na odpoczynek, spędzenie czasu z rodziną, hobby lub na rozwój osobisty. Ponadto, krótszy tydzień pracy może przyczynić się do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych i wpłynąć na poprawę zdrowia psychicznego pracowników.
Czterodniowy tydzień pracy może być korzystny także dla pracodawców poprzez zwiększenie motywacji i zadowolenia pracowników, zmniejszenie absencji oraz obniżenie kosztów, np. związanych z wynajmem biura czy energią elektryczną.
Jednak, czterodniowy tydzień pracy może być również wyzwaniem dla pracowników i pracodawców. Przy krótszym czasie pracy, ważne jest, aby efektywnie zarządzać czasem, aby zrealizować wszystkie zadania w określonych ramach czasowych. Wprowadzenie takiego modelu pracy wymaga również odpowiedniego przygotowania organizacyjnego i technicznego, tak aby ustalony grafik pracy pozwolił wykonywać określone zadania z powodzeniem w krótszym czasie.

Czy czterodniowy tydzień pracy może na dobre zagościć w firmach w Polsce?
W wielu krajach na świecie coraz popularniejszy staje się model organizacyjny, jakim jest czterodniowy tydzień pracy. Jakie kraje korzystają już z owego rozwiązania? Czterodniowy tydzień pracy wprowadziły już kraje takie jak Wielka Brytania, Hiszpania, Islandia, Japonia oraz Nowa Zelandia.
Czy czterodniowy tydzień pracy może na dobre zagościć i w Polsce? Zdecydowanie tak. W Sejmie znajduje się projekt ustawy zmierzający do skrócenia tygodnia pracy do 35 godzin, co w praktyce może oznaczać wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy. Na ten moment są to jednak jedynie propozycje legislacyjne – nie obowiązujące prawo.
Wdrożenie 4-dniowego tygodnia pracy jest możliwe na gruncie obecnych przepisów – np. poprzez system równoważnego czasu pracy, który pozwala na wydłużenie dniówki do 10–12 godzin, przy zachowaniu przeciętnego tygodniowego wymiaru czasu pracy w okresie rozliczeniowym.
W tym miejscu pojawia się istotne pytanie: co stanie się z zarobkami - czy ulegną one zmniejszeniu? Lewica jest zdania, że krótszy tydzień pracy nie powinien oznaczać niższego wynagrodzenia dla pracowników. Zgodnie z projektem ustawy, pracownicy otrzymaliby takie same wynagrodzenie za 35 godzin pracy, jak za 40 godzin. Celem projektu jest przeciwdziałanie syndromowi wypalenia zawodowego, który coraz częściej dotyka pracowników. W Polsce coraz więcej osób cierpi na choroby związane z nadmiernym stresem w pracy, takie jak choroby serca, problemy z kręgosłupem czy depresja. Co trzeci pracownik umysłowy w Polsce czuje się wypalony zawodowo. Te problemy wpływają na wydajność pracowników, koszty leczenia oraz na całą gospodarkę.

Nigdy więcej nie trać czasu!
Zautomatyzuj układanie grafików pracy, prowadzenie ewidencji czasu pracy, elektroniczne wnioski urlopowe i wiele więcej.
Załóż darmowe kontoJakie zmiany w organizacji pracy są konieczne przy wdrażaniu 4-dniowego tygodnia? Wyzwania dla HR.
Celem 4-dniowego tygodnia pracy jest zwiększenie efektywności pracowników, poprawa ich jakości życia i redukcja kosztów dla przedsiębiorstw. Jednakże, wprowadzenie takiej zmiany wymaga starannego zaplanowania i przygotowania, zwłaszcza z perspektywy działu HR. Zmiana systemu lub rozkładu czasu pracy wymaga w praktyce zmiany regulaminu pracy (jeśli jest obowiązkowy) i konsultacji z przedstawicielami pracowników lub związkami zawodowymi, o ile takie działają w firmie.
Poniżej przedstawiamy najważniejsze zmiany, które są konieczne przy wdrażaniu 4-dniowego tygodnia pracy.
Analiza i przemyślenie konsekwencji zmiany
Przed wdrożeniem czterodniowego tygodnia pracy, dział HR powinien przeprowadzić analizę skutków dla organizacji i pracowników. W tym celu należy zbadać, jak zmiana wpłynie na wydajność, efektywność, zadowolenie pracowników, morale i koszty pracy. Warto zastanowić się także nad tym, jak zmiana wpłynie na organizację pracy, a także na stanowiska, które wymagają obecności pracowników przez cały tydzień.
Kompensacja czasu pracy
Wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy oznacza zmniejszenie liczby godzin przepracowanych przez pracowników w tygodniu. Dział HR powinien zatem zdecydować, jak skompensować te godziny. Możliwe opcje to skrócenie czasu pracy w ciągu dnia, zwiększenie liczby dni urlopu czy zwiększenie wynagrodzenia.
Harmonogram pracy
Wdrożenie omawianego modelu wymaga zmiany harmonogramu pracy. Dział HR musi więc przemyśleć, jak będzie wyglądał nowy grafik pracy i jakie zmiany trzeba wprowadzić w planowaniu i zarządzaniu pracownikami. Ważne jest także, aby pracownicy zostali poinformowani o nowym harmonogramie z odpowiednim wyprzedzeniem.

Nigdy więcej nie trać czasu!
Zautomatyzuj układanie grafików pracy, prowadzenie ewidencji czasu pracy, elektroniczne wnioski urlopowe i wiele więcej.
Załóż darmowe kontoKultura organizacyjna
Zmiana w organizacji pracy może wpłynąć na kulturę organizacyjną. Dział HR musi przemyśleć, jakie kroki należy podjąć, aby zmiana była pozytywnie odebrana przez pracowników. Warto przeprowadzić szkolenia, warsztaty i spotkania z pracownikami, aby wyjaśnić, jak zmiana wpłynie na ich pracę i jakie będą korzyści.
Zarządzanie czasem pracy
Wdrożenie nowego modelu pracy wymaga nowych narzędzi i procedur zarządzania czasem pracy. Dział HR musi przemyśleć, jakie narzędzia i procedury będą najlepsze dla organizacji i jak je wdrożyć. Ważne jest, aby system zarządzania czasem pracy, rejestracja czasu pracy oraz dostęp do informacji o godzinach przepracowanych i wynagrodzeniach były proste w obsłudze.
Komunikacja
Wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy wymaga skutecznej i otwartej komunikacji z pracownikami. Dział HR musi przekazać pracownikom, dlaczego wprowadza się tę zmianę, jakie będą korzyści dla nich i dla organizacji oraz jak będą wyglądać zmiany w harmonogramie pracy. Ważne jest także, aby pracownicy zostali poinformowani o tym, jakie będą ich obowiązki i jak będą oceniani w nowym systemie pracy.
Jakie są wymagania prawne dotyczące karty ewidencji czasu pracy w przypadku 4-dniowego tygodnia pracy?
Wprowadzenie czterodniowego tygodnia pracy wymaga odpowiedniego prowadzenia ewidencji czasu pracy zgodnie z wymaganiami prawnymi.
Wymagania prawne dotyczące karty ewidencji czasu pracy są określone przez rozporządzenie w sprawie dokumentacji pracowniczej. Zgodnie z tymi regulacjami, każdy pracodawca, który zatrudnia choćby jednego pracownika na podstawie umowy o pracę, jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy.
Karta ewidencji czasu pracy powinna zawierać informacje o godzinie rozpoczęcia i zakończenia pracy, liczbie przepracowanych godzin, liczbie godzin przepracowanych w porze nocnej, godzinach nadliczbowych, dniach wolnych od pracy, godzinie rozpoczęcia i zakończenia dyżuru oraz liczbie godzin dyżuru z zaznaczeniem miejsca jego pełnienia, rodzaju i wymiarze zwolnień od pracy, rodzaju i wymiarze innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy, wymiarze nieusprawiedliwionych nieobecności w pracy oraz czasie pracy pracownika młodocianego przy pracach wzbronionych młodocianym, które są dozwolone w celu odbycia przez nich przygotowania zawodowego.
W przypadku 4-dniowego tygodnia pracy, dni wolne mogą przypadać także w środku tygodnia (np. środa lub piątek). Dlatego ewidencja powinna precyzyjnie wskazywać dni pracy i dni wolne, a także zawierać rzeczywistą liczbę godzin przepracowanych w danym dniu, w tym nadgodziny czy pracę w porze nocnej.
Dodatkowo, w karcie ewidencji czasu pracy powinny znaleźć się wnioski pracownika dotyczące udzielenia zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych, ubiegania się i korzystania ze zwolnienia w przypadku wychowywania przynajmniej jednego dziecka w wieku do 14 lat, ustalenia indywidualnego rozkładu czasu pracy, stosowania systemu skróconego tygodnia pracy, stosowania systemu czasu pracy, w którym praca jest świadczona wyłącznie w piątki, soboty, niedziele i święta, stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego różne godziny rozpoczynania pracy w dniach, które zgodnie z tym rozkładem są dla pracownika dniami pracy oraz stosowania rozkładu czasu pracy przewidującego przedział czasu, w którym pracownik decyduje o godzinie rozpoczęcia pracy w dniu, który zgodnie z tym rozkładem jest dla pracownika dniem pracy.

Nigdy więcej nie trać czasu!
Zautomatyzuj układanie grafików pracy, prowadzenie ewidencji czasu pracy, elektroniczne wnioski urlopowe i wiele więcej.
Załóż darmowe kontoPodsumowanie
Czterodniowy tydzień pracy wymaga dostosowania systemu ewidencji czasu pracy do zmieniającego się rozkładu godzin. Ważne jest, by dokumentować dni pracy, wolne oraz godziny przepracowane, zwłaszcza w systemie równoważnym. Pracodawcy muszą pamiętać o aktualizacji regulaminów pracy oraz konsultacjach z pracownikami, aby wprowadzenie zmian odbyło się zgodnie z przepisami prawa pracy. Zmiany te pozwalają na większą elastyczność, ale wiążą się z koniecznością przestrzegania szczegółowych wymogów prawnych.