Startup – czym jest?

W dzisiejszych czasach coraz częściej możemy usłyszeć słowo "startup". Co to takiego? Według definicji jest to nowe przedsiębiorstwo lub organizacja tymczasowa, która poszukuje swojego modelu biznesowego. Ten model ma zapewnić mu w przyszłości rozwój i zyski. Najczęściej startupy są związane z sektorem high tech oraz technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi. 

Grupa Polskiego Funduszu Rozwoju opracowała cztery charakterystyczne cechy startupów, którymi są:

  • innowacyjność,
  • krótka historia działalności (co najwyżej 5 do 10 lat),
  • skalowalność,
  • duże ryzyko przedsięwzięcia (większe niż w przypadku "tradycyjnych") oraz dużo większa szansa na sukces i zwrot z inwestycji.

Pojęcie startupu zostało opracowane przez Erica Riesa i Steve'a Blanka. Według tego drugiego startup to organizacja, która została założona by poszukiwać skalowalnego i powtarzalnego modelu biznesowego. Taka działalność powinna mieć ściśle określony cel do którego dąży. Umożliwi on podbijanie różnych rynków oraz zyskowny rozwój. Ta definicja jednak jest na tyle ogólna, że można by do niej przypasować także małe firmy posiadające własny kapitał, które nie są startupami. 

Według Erica Riesa startup to działalność, która została podjęta, by stworzyć nową usługę lub produkt w bardzo ryzykownych warunkach. Autor definicji kieruje się przy tym filozofią Lean. Ta definicja pomaga rozróżnić, czy działalność jest małą firmą czy też startupem. Startup ryzykuje, że jego produkt nie zostanie przyjęty przez klientów z otwartymi ramionami, a całe przedsięwzięcie okaże się fiaskiem. 

Startup – jak go założyć?

Jak założyć startup? Odbywa się to w pięciu krokach:

  1. Sprawdzenie, czy to na pewno startup,
  2. Stworzenie modelu biznesowego,
  3. Przygotowanie prototypu,
  4. Weryfikacja rynkowa,
  5. Poszukiwanie inwestorów.

Na czym polegają poszczególne etapy? Na początku należy zadać sobie pytanie, czy nasz projekt jest na pewno startupem. Warto wtedy skorzystać z przytoczonej wcześniej definicji Erica Riesa, który najtrafniej opisał tego typu działalność. Jeśli nasza odpowiedź jest twierdząca, możemy przejść do drugiego kroku, w którym tworzymy model biznesowy. Jest to schemat działania organizacji. Startup powinien kierować się celem, jakim jest osiągnięcie skalowalnego i rentownego biznesu. 

Mając opracowany model biznesowy, należy przygotować prototyp produktu lub usługi, który chcemy wprowadzić na rynek. Ma być to pierwsza, maksymalnie uproszczona wersja produktu. Im mniejsze koszty poniesiemy do jej stworzenia, tym lepiej. Nie powinniśmy inwestować w nią dużych środków ani wysiłku. To pozwala na sprawdzenie, czy produkt w ogóle ma sens. Jeśli nie - przynajmniej nie poniesiemy dużych kosztów. Jeśli tak - przechodzimy do kolejnego kroku.

Weryfikacja rynkowa polega na sprawdzeniu, czy produkt jest potrzebny konsumentom. W tym celu musimy przeprowadzić ankiety, badania rynkowe, obserwacje i liczne analizy. Dzięki nim możemy stwierdzić, czy produkt ma sens. Najważniejsza zasada brzmi: słuchaj innych, a nie siebie. Nasz produkt jest dla nas idealny pod każdym względem, ale konsumenci mogą uznać go za zbędny. Wtedy nie będzie się sprzedawał i nie przyniesie zysków.

Jeśli konsumenci są entuzjastycznie nastawieni, możemy przejść do ostatniego kroku - poszukiwania inwestorów. Musimy przygotować dobre uzasadnienie, które udowodni inwestorom, że jest duży popyt na produkt i w przyszłości przyniesie on zyski. Przedstawiamy im także prototyp i wyniki badań rynkowych. Inwestorzy będą zadawać liczne pytania, dlatego warto się na nie przygotować. Jeśli inwestorzy będą zadowoleni - możemy założyć startup. Dofinansowanie pomoże nam w realizacji celów biznesowych. 

Pomóc może także Fundacja Rozwoju Przedsiębiorczości, która pomaga startupom w rozwoju. Działa poprzez akcelerator i inkubator przedsiębiorczości. Pomaga startupom w poszukiwaniu alternatywnych rozwiązań, daje wsparcie początkującym od A do Z, m.in. z księgowością.

Kiedy warto zakładać projekt startup?

Startup warto założyć, gdy mamy pomysł na produkt lub usługę. Musi być on innowacyjny, a jego wprowadzenie na rynek - ryzykowne. Warto założyć startup, ponieważ pozwala on na budowanie własnej marki. Dzięki temu możemy założyć biznes, który będzie rozpoznawalny i dobrze prosperujący. Podczas pracy nad startupem możemy przygotować się na przyszłość, w której nasz produkt lub usługa będzie generować duże zyski. 

Podczas startupu możemy uczyć się na błędach. A te są nieodzowne w trakcie prowadzenia działalności. Popełniając błędy lub napotykając problemy, możemy uczyć się i wyciągać z nich lekcje. Można więc powiedzieć, że takie sytuacje dają jeszcze większą możliwość rozwoju. 

Założenie startupu pozwala nam na samorealizację. Mamy wizję i projekt, który warto przetestować w prawdziwym życiu. Oczywiście wiąże się to z ryzykiem, że produkt nie zostanie zaakceptowany przez konsumentów. Pomysł na startupa może być także bardzo entuzjastycznie przyjęty i dzięki temu nasza działalność będzie świetnie prosperować.

Przykłady start-upów, które osiągnęły sukces

Na rynku istnieje wiele firm, które zaczynały jako startup. Przykłady polskich działalności, które odniosły sukces to:

  • Allegro - największa platforma ecommerce w Polsce, która pozwala na bezpieczne zakupy;
  • Telemedi - platforma telemedyczna z Warszawy. Daje dostęp do lekarzy rodzinnych oraz specjalistów 24/7. Jest ona dostępna dla pacjentów od 2014. Można skorzystać dzięki niej z porad lekarskich w niższych kwotach niż ma to miejsce w przypadku wizyt osobistych;
  • ZnanyLekarz - platforma, która daje możliwość rezerwacji i odwoływania wizyt lekarskich oraz wystawiania opinii specjalistom. Działa od 2010 roku w ok. 20 krajach;
  • Booksy - platforma do rezerwacji wizyt online u fryzjerów i kosmetyczek. Po założeniu konta na platformie można bezpiecznie rezerwować i odwoływać wizyty. Booksy ma ok. 4 mln użytkowników (2020 r.);
  • Brand24 - portal powstał w 2011 roku i pozwala na monitoring internetu oraz mediów społecznościowych. Zbiera publiczne informacje na temat kont użytkowników;
  • Cosmose AI - wykorzystuje informacje o lokalizacji klientów, które są zbierane podczas użytkowania różnych aplikacji (z uwzględnieniem RODO) i dzięki temu wyświetla reklamy kierujące do sklepów internetowych;
  • Brainly - platforma dla uczniów i nauczycieli, która wspomaga naukę zdalną. Daje możliwość wymiany informacji między nauczycielami oraz uczniami;
  • Saule Technologies - powstała w 2021 roku i jest to fabryka perowskitów z Wrocławia. Produkuje ogniwa słoneczne, które pozwalają na pozyskanie energii z różnych źródeł światła;
  • Talent Alpha - outsourcing usług IT, w którym różni specjaliści z wielu krajów uzupełniają braki kadrowe wykonując zdalną pracę,;
  • SunRoof - założony w 2021 roku startup, który zajmuje się tworzeniem dachów solarnych. Jest to firma, która działa na rzecz OZE.