Umowa zlecenie a L4

Umowa zlecenie oraz zasady obowiązujące przy tej formie zatrudnienia opierają się na zapisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny (Dz. U. 1964 Nr 16 poz. 93). Dla każdego rzeczą oczywistą powinien być obowiązek ubezpieczeniowy. Kiedy przedsiębiorca decyduje się na zatrudnienie pracowników, wówczas musi zgłosić ich do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a następnie odprowadzać składki. Jednak przeglądając oferty pracy, często możemy spotkać się z umową zlecenie i warunkiem posiadania statusu studenta lub ucznia do 26 roku życia. W takiej sytuacji zleceniodawca nie ponosi kosztów ubezpieczenia, ponieważ osoby kontynuujące edukację są zgłaszane przez uczelnie. Dzięki temu przedsiębiorstwo unika dodatkowych kosztów i formalności. Jednak jak sytuacja wygląda, kiedy zleceniobiorca ukończył więcej niż 27 lat oraz nie posiada statusu ucznia lub studenta?


W takiej sytuacji pojawia się obowiązek ubezpieczenia osób zatrudnionych z tytułu umowy zlecenia. Obejmuje on składki emerytalne, rentowe oraz zdrowotne. Jednak aby otrzymać prawo do zasiłku chorobowego, konieczne jest posiadanie opłat za ubezpieczenie chorobowe. Jeżeli zatrudniony nie ma takiej świadomości, wówczas może być niemiło zaskoczony. Dlaczego? W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie składki chorobowe są dobrowolne.


Umowa zlecenie a chorobowe  – na jakich zasadach?

Czy można otrzymać zasiłek chorobowy na umowie zlecenie? Odpowiedź brzmi tak. Jednak niezbędne do tego będzie opłacanie dobrowolnych składek. W przypadku umowy o pracę to pracodawca ma obowiązek zgłosić pracownika w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych i odprowadzić niezbędne opłaty. Natomiast kiedy podstawą zatrudnienia jest umowa zlecenie, wówczas sytuacja wygląda inaczej. Zleceniobiorca musi samodzielnie oraz  z własnej woli poinformować zleceniodawcę o chęci skorzystania z ubezpieczenia chorobowego. W takiej sytuacji zatrudniający potrąca z wynagrodzenia odpowiednią kwotę. Wiele osób rezygnuje z tego prawa, dowiadując się o niższej wypłacie. Jednak nie można zapominać o tym, co można zyskać dzięki ubezpieczeniu chorobowemu.


Osoby podlegające składce chorobowej mogą skorzystać z następujących świadczeń:


  • zasiłek chorobowy  – czyli wynagrodzenie wypłacane z tytułu niezdolności do pracy podczas L4,
  • świadczenie rehabilitacyjne  – kiedy po upływie czasu przeznaczonego na zasiłek chorobowy, osoba nadal jest niezdolna do pracy i uczęszcza na zajęcia rehabilitacyjne lub leczenie, które ma na celu przywrócenie sprawności,
  • zasiłek wyrównawczy  – to zabezpieczenie dla osób, którym wskutek uszczerbku na zdrowiu obniżono wynagrodzenie,
  • zasiłek macierzyński  – podczas urlopu macierzyńskiego lub wychowawczego po urodzeniu czy też przyjęciu dziecka na wychowanie,
  • zasiłek opiekuńczy  – w przypadku opieki nad dzieckiem lub członkiem urodziny (uzasadnione sytuacje).

Warto również zaznaczyć, że w przypadku umowy zlecenie zasiłek chorobowy w pełni pokrywa Zakład Ubezpieczeń Społecznych  – już od pierwszego dnia L4! Aby otrzymać te wszystkie prawa wystarczy złożyć pisemny wniosek zleceniodawcy, który w takiej sytuacji ma obowiązek zarejestrować zatrudnionego w ZUS-ie.


Umowa zlecenie – po jakim czasie?

Skoro już wiemy, że zleceniobiorca sam musi zgłosić chęć podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, możemy przejść do kwestii zależności: umowa zlecenie a zwolnienie lekarskie i wypłata zasiłku. Korzystanie z tego świadczenia zostało objęte pewnymi obostrzeniami. Zatrudniony musi pamiętać o okresie wyczekiwania, czyli czasie, który powinien upłynąć od dnia zarejestrowania w ZUS-ie. Informacje na ten temat można znaleźć w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. 1999 Nr 60 poz. 636). Dowiadujemy się z niego, że dla osób podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie, czyli również wykonujących swoje obowiązki na podstawie umowy zlecenie, wynosi on 90 dni. Dopiero po upływie tego terminu przysługuje nam prawo do pobierania zasiłku chorobowego.


Warto powtórzyć, że jest on wypłacany już od pierwszego dnia przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Dlatego też jeżeli nie dopilnuje się formalności, w przypadku choroby zleceniobiorca nie otrzyma świadczenia z tytułu niezdolności do pracy.


Ile wynosi stawka umowa zlecenie chorobowe?

Informacji dotyczących składki na ubezpieczenie chorobowe dobrowolne należy szukać w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 1998 Nr 137 poz. 887). Przepisy brzmią następująco:


Art. 20. ust. 3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 10

Art. 22. ust. 1.3. Stopy procentowe składek wynoszą: 2,45% podstawy wymiaru – na ubezpieczenie chorobowe.


Chorobowe przy umowie zlecenie – jakie dokumenty należy złożyć?

Bez wątpienia warto zabezpieczyć swoją sytuację finansową i poświęcić część wynagrodzenia na opłatę składki chorobowej. W takiej sytuacji kwestia umowa zlecenie a choroba nie będzie nam spędzała snu z powiek. Jakie dokumenty należy złożyć, aby otrzymać chorobowe?


  • niezbędne jest zwolnienie lekarskiego w formie elektronicznej, wydruku zaświadczenia wystawionego w wersji elektronicznej lub na formularzu druku (kiedy wystawienie zwolnienia e-ZLA będzie niemożliwe),
  • zaświadczenie płatnika, czyli druk Z-3a dla zatrudnionych na podstawie umowy zlecenie.