Faktoring – skuteczny sposób na poprawę płynności finansowej firmy

Współczesne przedsiębiorstwa działają w dynamicznym środowisku biznesowym, w którym utrzymanie płynności finansowej stanowi jedno z najtrudniejszych zadań. Opóźnienia w płatnościach kontrahentów mogą prowadzić do problemów z regulowaniem własnych zobowiązań, ograniczając tym samym możliwości rozwoju. Faktoring jest narzędziem, które pozwala przedsiębiorcom unikać takich sytuacji, oferując szybki dostęp do gotówki zamrożonej w należnościach.

Najważniejsze informacje związane z tematem

1. Faktoring to usługa finansowa, w ramach której przedsiębiorstwo sprzedaje swoje wierzytelności firmie faktoringowej, zyskując natychmiastowy dostęp do gotówki, dzięki którym zachowuje płynność finansową.

2. Faktoring obejmuje wierzytelności z tytułu faktur za towary i usługi, które są bezsporne i nieprzeterminowane, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. Usługi firmy faktoringowej są szczególnie polecane tym podmiotom, które wystawiają faktury z odroczonym terminem płatności.

3. Główną zaletą faktoringu jest szansa na zachowanie płynności finansowej przedsiębiorstwa, umożliwiająca terminowe regulowanie bieżących zobowiązań oraz inwestowanie w rozwój.

Czym jest faktoring?

Faktoring to usługa finansowa, która polega na sprzedaży przez przedsiębiorstwo swoich wierzytelności firmie faktoringowej (faktorowi) w zamian za natychmiastowy dostęp do gotówki. Niekiedy jest ona nazywana finansowaniem faktur. Mechanizm, na którym oparty jest faktoring, pozwala na uniknięcie problemów związanych z długim okresem oczekiwania na płatności od kontrahentów, szczególnie jeśli firma wystawia faktury z długim terminem płatności. Faktor przejmuje ryzyko związane z niewypłacalnością dłużnika (w przypadku faktoringu pełnego) lub jedynie finansuje fakturę, pozostawiając wierzycielowi odpowiedzialność za jej spłatę (faktoring niepełny).

Usługi faktoringu zyskują na popularności, szczególnie w sektorze małych i średnich przedsiębiorstw, które często borykają się z zatorami płatniczymi.

Co może być przedmiotem faktoringu?

Przedmiotem faktoringu mogą być przede wszystkim wierzytelności wynikające z wystawionych faktur za dostarczone towary lub zrealizowane usługi, pod warunkiem że mają one charakter bezsporny, nieprzeterminowany i są związane z działalnością gospodarczą. Najczęściej dotyczą one transakcji między przedsiębiorstwami (B2B), w których kontrahenci ustalili odroczony termin płatności. Faktoring obejmuje zarówno należności krajowe, jak i międzynarodowe, co pozwala na zabezpieczenie płynności finansowej w handlu zagranicznym. W niektórych przypadkach faktorzy mogą również finansować inne rodzaje wierzytelności, takie jak należności publiczne, leasingowe czy wynikające z umów o świadczenie długoterminowych usług. 

Faktoring nie obejmuje zobowiązań prywatnych, wewnętrznych rozliczeń firmowych ani faktur wystawionych na podmioty uznawane za niewiarygodne finansowo.

Faktoring, a forfaiting

Faktoringu nie należy mylić z forfaitingiem, ponieważ są to dwie różne formy finansowania, choć obie są oparte na sprzedaży wierzytelności. Faktoring dotyczy głównie krótkoterminowych należności handlowych wynikających z transakcji między przedsiębiorstwami (B2B), z terminem płatności zazwyczaj nieprzekraczającym 180 dni. Z kolei forfaiting odnosi się do średnio- i długoterminowych wierzytelności związanych głównie z handlem międzynarodowym. Polega na sprzedaży przez eksportera należności wynikających z dostaw dóbr inwestycyjnych lub dużych kontraktów infrastrukturalnych, przy czym instytucja forfaitingowa przejmuje całkowite ryzyko niewypłacalności dłużnika. W przeciwieństwie do faktoringu forfaiting obejmuje zwykle pojedyncze, wysokokwotowe transakcje zabezpieczone wekslami lub akredytywami, co sprawia, że jest wykorzystywany głównie w eksporcie do krajów o podwyższonym ryzyku.

Mechanizm działania faktoringu

Proces faktoringowy przebiega według określonego schematu. Przedsiębiorstwo wystawia fakturę za dostarczone towary lub usługi i przekazuje ją faktorowi. W zamian otrzymuje zaliczkę, która zwykle wynosi od 70% do 90% wartości faktury. Gdy kontrahent ureguluje zobowiązanie, faktor wypłaca przedsiębiorstwu pozostałą kwotę, pomniejszoną o swoją prowizję.

Faktoring można podzielić na kilka rodzajów w zależności od zakresu odpowiedzialności, podmiotu korzystającego oraz charakteru umowy. Podstawowe typy faktoringu to faktoring pełny, niepełny oraz mieszany. W faktoringu pełnym faktor przejmuje całkowite ryzyko niewypłacalności kontrahenta, natomiast w faktoringu niepełnym to przedsiębiorstwo ponosi odpowiedzialność za ewentualny brak płatności. Faktoring mieszany łączy elementy obu tych modeli.

Innym kryterium podziału jest jawność transakcji. Faktoring jawny oznacza, że kontrahenci są informowani o cesji wierzytelności, natomiast faktoring cichy odbywa się bez powiadomienia dłużników, co może być korzystne dla firm obawiających się utraty reputacji wśród swoich klientów.

Korzyści płynące z faktoringu

Główną zaletą faktoringu jest poprawa płynności finansowej przedsiębiorstwa. Dzięki natychmiastowemu dostępowi do środków finansowych firma może terminowo regulować swoje zobowiązania, inwestować w rozwój oraz unikać kosztów wynikających z ewentualnych opóźnień w płatnościach. Faktoring jest również korzystnym rozwiązaniem w sytuacjach, gdy banki niechętnie udzielają kredytów obrotowych, ponieważ nie obciąża bilansu przedsiębiorstwa tak jak tradycyjne finansowanie dłużne.

Dodatkowo faktoring często obejmuje usługi dodatkowe, takie jak monitoring należności, co pozwala przedsiębiorcom skupić się na kluczowej działalności biznesowej, zamiast angażować zasoby w zarządzanie windykacją. Dla firm współpracujących z wieloma kontrahentami oznacza to również mniejsze ryzyko związane z niewypłacalnością pojedynczych odbiorców.

Ryzyka i koszty faktoringu

Pomimo licznych zalet, faktoring wiąże się także z pewnymi kosztami i ryzykami. Podstawowym wydatkiem dla przedsiębiorstwa są prowizje za usługi faktoringowe i opłaty ponoszone na rzecz faktora, które mogą różnić się w zależności od rodzaju usługi, skali współpracy i ryzyka związanego z danym kontrahentem. W przypadku faktoringu pełnego koszty usługi faktoringowej mogą być wyższe ze względu na przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika.

Kolejnym aspektem jest wpływ faktoringu na relacje z kontrahentami. Niektórzy klienci mogą negatywnie odbierać cesję wierzytelności, zwłaszcza jeśli dotychczasowe relacje opierały się na wzajemnym zaufaniu i elastycznym podejściu do terminów płatności. W przypadku faktoringu jawnego dłużnicy mogą poczuć się mniej komfortowo, wiedząc, że ich płatności są monitorowane przez zewnętrzny podmiot.

Niektóre przedsiębiorstwa mogą także napotkać trudności w znalezieniu faktora, zwłaszcza jeśli posiadają zbyt wysokie ryzyko operacyjne lub działają w branżach uznawanych za mniej stabilne. W takich przypadkach faktoring może być droższy lub dostępny na mniej korzystnych warunkach.

Faktoring — podsumowanie

Faktoring jest skutecznym narzędziem zarządzania płynnością finansową, które pozwala przedsiębiorstwom unikać problemów związanych z opóźnionymi płatnościami kontrahentów. Dzięki niemu firmy mogą opłacać bieżące zobowiązania, swobodniej obracać kapitałem, rozwijać swoją działalność i minimalizować ryzyko niewypłacalności klientów. Wybór odpowiedniego rodzaju faktoringu powinien jednak być poprzedzony analizą kosztów, korzyści oraz potencjalnych skutków dla relacji z kontrahentami. Właściwie dobrana strategia faktoringowa może stanowić solidne wsparcie dla przedsiębiorców dążących do dynamicznego rozwoju i stabilności finansowej.