Urlop w wojsku – urlopy żołnierzy zawodowych w Polsce

Urlop w wojsku a prawo

Na początku warto zaznaczyć, że żołnierze zawodowi podlegają innym rozporządzeniom niż standardowi pracownicy, których urlop został określony w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. 1974 Nr 24 poz. 141). Natomiast osoby pozostające na służbie wojskowej powinny kierować się zapisami w dwóch innych aktach prawnych. Pierwszy z nich pochodzi z dnia 11 września 2003 roku – mowa tu o ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. 2003 Nr 179 poz. 1750). Z kolei drugi stanowi uzupełnienie zapisów znajdujących się w uprzednio wspomnianym dokumencie. Jest to rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 27 sierpnia 2014 roku w sprawie urlopów żołnierzy zawodowych (Dz.U. 2014 poz. 1503). Aby dowiedzieć się najważniejszych informacji na temat przysługującego wymiaru dni wolnych, należy zapoznać się z tymi dwoma podstawowymi aktami prawnymi.

Urlopy żołnierzy zawodowych – wymiar i zasady

Żołnierze zawodowi mają prawo do urlopu wypoczynkowego tak jak każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Jednak warto zaznaczyć, że zasady przyznawania oraz wymiar różnią się od tych standardowych. W przypadku pracowników liczba dni wolnych zależy od stażu zatrudnienia. Z kolei żołnierze zawodowi mają prawo do podstawowego urlopu wypoczynkowego, który wynosi 26 dni roboczych. Limit ten przysługuje każdemu corocznie. Wyjątkiem są osoby dopiero powołane do służby wojskowej. Mają oni prawo do wymiaru obliczonego na podstawie czasu, w którym pełnią swoje obowiązki. Oznacza to, że za każdy miesiąc przysługuje 1/12 pełnego urlopu wypoczynkowego. Termin, w którym zostaną wykorzystane dni wolne, określa się na podstawie planu urlopów ustalonego do 10 grudnia roku poprzedzającego.

Dodatkowo każdy żołnierz zawodowy ma prawo skorzystać z urlopu wychowawczego. W tym czasie przysługuje mu świadczenie rodzinne na podstawie ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku. Jednak należy pilnować, aby okres przebywania na urlopie wychowawczym nie przekroczył dwunastu miesięcy. W przypadku przekroczenia tego limitu żołnierz zawodowy podlega zwolnieniu z zajmowanego dotychczas stanowiska i przeniesieniu do rezerwy kadrowej przez okres nie krótszy niż sześć miesięcy. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy istnieje możliwość przywrócenia go na stanowisko służbowe.

Urlop zdrowotny i szkoleniowy dla żołnierzy zawodowych

Ponadto osoby odbywające zawodową służbę wojskową obejmuje obowiązek ubezpieczenia. Na tej podstawie przysługuje im prawo do urlopu zdrowotnego w wymiarze do sześciu miesięcy. Zostanie on przyznany dopiero po wykorzystaniu prawa do trzech miesięcy zwolnienia na podstawie zaświadczenia lekarskiego. Dokładny okres zwolnienia z wykonywania obowiązków wyznacza wojskowa komisja lekarska. Przysługuje on przede wszystkim w sytuacji zakończenia leczenia, ale nieodzyskania pełnej zdolności do przebywania na służbie. Może być również przyznany w uzasadnionych przypadkach leczenia ambulatoryjnego.

Dodatkowo żołnierz zawodowy ma prawo do urlopu aklimatyzacyjnego, który może otrzymać:

• bezpośrednio po stawieniu się w jednostce,
• po badaniach określających zdolność do zawodowej służby,
• w przypadku zakończenia pełnienia służby poza granicami kraju.

Może się również zdarzyć, że żołnierz zostanie skierowany przez odpowiedni organ do dalszej edukacji. Takie informacje mogą wynikać z opiniowania służbowego żołnierza zawodowego. W tym czasie przyznaje się mu specjalny urlop szkoleniowy umożliwiający rozwój oraz pobieranie nauki.

Urlop okolicznościowy w wojsku

Niektórych sytuacji w życiu nie da się zaplanować. Dlatego też każdy żołnierz zawodowy może skorzystać z urlopu okolicznościowego. Udziela się go na podstawie złożonego wcześniej wniosku. W jakich sytuacjach zostanie on przyznany? Pierwszą grupą wydarzeń, które uwzględnia rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 4 listopada 2014 roku, są te dotyczące bezpośrednio żołnierza lub najbliższej rodziny. Będą to wstąpienie w związek małżeński, narodziny dziecka, pogrzeb małżonka albo dziecka. W takich przypadkach można liczyć na urlop w wymiarze od trzech do pięciu dni roboczych. Z kolei druga grupa wydarzeń dotyczy osób spokrewnionych lub spowinowaconych z żołnierzem zawodowym. Mowa tu o sytuacjach, takich jak: ślub dziecka (własnego, przysposobionego, pasierba, dziecka przyjętego na utrzymanie i wychowanie), pogrzeb rodziców, rodzeństwa, teściów, dziadków, byłych prawnych opiekunów żołnierza lub jego małżonka. W obliczu takich zdarzeń osoba odbywająca służbę wojskową ma szansę nawet na trzy wolne dni robocze.

Kiedy jeszcze można otrzymać urlop okolicznościowy w wojsku?

Jeżeli pojawiają się inne ważne powody uzasadniające urlop okolicznościowy, żołnierz ma prawo złożyć odpowiedni wniosek o maksymalnie 5 wolnych dni roboczych. W takiej sytuacji dowódca jednostki, który decyduje o akceptacji lub odrzuceniu prośby, może zażądać dostarczenia dokumentów potwierdzających występujące okoliczności. W przypadku żołnierzy zawodowych pojawia się czasami konieczność zmiany jednostki. Jeżeli znajduje się ona w innej miejscowości, wówczas mogą oni otrzymać nawet do pięciu dni roboczych.

Warto również podkreślić, że wymiar urlopu okolicznościowego zostanie przedłużony w wyjątkowych sytuacjach nawet do pięciu miesięcy. Zgodnie z zapisami w ustawie o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych dotyczy to przypadków opieki nad najbliższym członkiem rodziny, czyli małżonkiem, dziećmi lub rodzicami.

Wniosek urlop okolicznościowy - wzór

Podsumowując, urlop okolicznościowy przysługuje pod warunkiem wystąpienia jednej z powyższych przyczyn lub innej poważnej sytuacji. Przykładem może być klęska żywiołowa, która dotknęła rodziny żołnierza. Jego obowiązkiem jest złożenie odpowiedniego formularza. Jak wygląda wniosek o urlop okolicznościowy w wojsku? Musi on zawierać dane niezbędne do identyfikacji żołnierza, dane osoby, do której kieruje się dokument, uzasadnienie prośby, uwzględnienie terminów, a także datę, miejscowość i podpis.