Zamknięcie działalności gospodarczej – kiedy jest konieczne?

Zamknięcie działalności gospodarczej – czym jest?

Przepisy podatkowe nie definiują dokładnie, czym jest likwidacja działalności gospodarczej. Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej, wskazuje że osoba, która chce założyć działalność gospodarczą, ma obowiązek zgłosić ten fakt poprzez wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Natomiast zamknięcie działalności gospodarczej jest związane ze złożeniem wniosku o skreślenie z CEiDG. Taki wniosek należy złożyć w ciągu 7 dni, od dnia zaprzestania wykonywania działalności.

Likwidacja jest również konieczna, gdy przedsiębiorca zawiesił działalność swojej firmy, jednak w ciągu 2 lat od pierwszego dnia zawieszenia nie złożył wniosku o jej wznowienie. Wynika z tego, że zamknięcie działalności gospodarczej to trwałe zaprzestanie jej wykonywania. Wiąże się to z zakończeniem wykonywania zarobkowej działalności handlowej, wytwórczej, usługowej, budowlanej, ale także poszukiwania, określania i wydobywania kopalin ze złóż. Dotyczy to także działalności zawodowej, która jest wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Jakich rozliczeń należy dokonać z urzędami w przypadku zamknięcia działalności gospodarczej?

Zamykanie działalności jest procesem, do którego należy się odpowiednio przygotować. Konieczne jest dopilnowanie terminu zgłoszenia likwidacji do CEiDG, nie wolno zrobić tego później niż 7 dni po jej zakończeniu. Należy także pamiętać, że aby zamknąć działalność, nie wolno zatrudniać pracowników. Możliwe jest skrócenie okresu wypowiedzenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca, jednak należy wypłacić wtedy pracownikowi odszkodowanie. Wszystkie inne umowy, które są zawarte z różnorodnymi podmiotami, należy odpowiednio wcześniej wypowiedzieć, tak aby nie ponosić niepotrzebnych kosztów.

Likwidując działalność, należy:

• złożyć wniosek o skreślenie wpisu w Centralnej Ewidencji Działalności i Informacji Gospodarczej;
• wyrejestrować firmę z ZUS;
• sporządzić remanent na zakończenie działalności gospodarczej;
• w przypadku gdy przedsiębiorca jest podatnikiem VAT, musi złożyć wniosek do Urzędu Skarbowego o wykreślenie z listy podatników podatku od towarów i usług;
• zlikwidować kasę fiskalną, w przypadku jej posiadania.

Tak jak zostało wspomniane przedsiębiorcy zarejestrowani jako podatnicy VAT, muszą złożyć w ciągu 7 dni od dnia, w którym zaprzestano wykonywania działalności, wyrejestrowanie z VAT na formularzu VAT-Z.

Podczas sporządzania formularza związanego z wykreśleniem przedsiębiorstwa z CEiDG sporządzany jest druk ZUS ZWPA, który wyrejestrowuje przedsiębiorcę jako płatnika składek. Jednak w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku CEIDG przedsiębiorca musi wyrejestrować siebie z ubezpieczeń na podstawie druku ZUS ZWUA i członków swojej rodziny na druku ZUS ZCNA.

Prawidłowo zgłoszony wniosek o likwidację w urzędzie gminy trafia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Urzędu Skarbowego i Głównego Urzędu Statystycznego, dlatego nie trzeba osobno informować każdego z nich o fakcie zaprzestania jej prowadzenia.

Likwidacja działalności a składniki majątku – o czym należy pamiętać?

Likwidując działalność gospodarczą, koniecznie należy pamiętać o sporządzeniu wykazu składników majątku. W jego skład wchodzą:

• środki trwałe i wyposażenie,
• wartości niematerialne i prawne,
• materiały i towary handlowe,
• wszystkie inne, jakie występują.

Ustawa nie określa jasnego wzoru wykazu, jednak konieczne jest, aby znalazły się w nim takie elementy jak:

• liczba porządkowa,
• nazwa składnika majątkowego,
• data jego nabycia,
• kwota, która została wydana na jego nabycie,
• kwota, wydana na jego nabycie, która została zaewidencjonowana jako koszt uzyskania przychodu,
• wartość początkowa,
• określenie metody amortyzacji, która była stosowana do danego składnika majątku,
• suma odpisów amortyzacji, które zostały dokonane do dnia likwidacji.

Likwidacja firmy wymusza także na przedsiębiorcy dokonanie:

• spisu z natury dla PIT,
• spisu z natury wraz z wykazem składników majątku dla VAT.

Remanent likwidacyjny musi zawierać wszystkie towary handlowe, wyroby gotowe, surowce podstawowe i pomocnicze, produkcję w toku, półwyroby, odpady i braki oraz towary obce, które w dniu dokonywania spisu znajdują się na stanie magazynowym firmie. Należy podać jedynie ich liczbę i dane właściciela, bez wyceny tych towarów. Podatnicy, u których nie ma żadnych towarów, muszą sporządzić remanent zerowy.

Remanent dla VAT, a remanent dla celów PIT wygląda trochę inaczej. Ten sporządzany dla podatku dochodowego obejmuje wszystkie składniki majątku, bez znaczenia jest tu czy były objęte podatkiem VAT, czy nie. Remanent sporządzany do celów podatku od towarów i usług obejmuje tylko składniki, co do których został odliczony podatek VAT.

Nie ma obowiązku zgłaszania faktu sporządzania remanentu likwidacyjnego dla celów VAT do Urzędu Skarbowego. Informacja ta jest dołączona do ostatniej deklaracji VAT-7 bądź VAT-7K. Jego wartość wykazuje się w odpowiedniej pozycji w deklaracji VAT.

Jak sprzedać składniki majątku po likwidacji?

Właściciel firmy, który po jej likwidacji sprzeda składniki majątku firmy, musi zakwalifikować je jako przychód uzyskany z działalności i opodatkować zgodnie z formą, w jakiej rozliczał się na dzień zamknięcia działalności. Remanent likwidacyjny, który sporządzany jest dla celów podatku dochodowego, obejmuje składniki majątku, których sprzedaż przed upływem 6 lat wiąże się z uzyskaniem przychodu, który podlega opodatkowaniu. Dochód ten jest różnicą pomiędzy przychodem ze sprzedaży tego składnika majątku, a wydatkiem, który był związany z jego nabyciem, o ile nie był on zaliczony do kosztów uzyskania przychodu. Dane te są zawarte w wykazie składników majątku, który jest sporządzany w dniu likwidacji firmy.

Przychód z tytułu sprzedaży może być pomniejszony w sytuacji sprzedaży:

• środków trwałych - o część która nie została jeszcze zamortyzowana;
• towarów handlowych - o wydatki, które związane były z ich nabyciem, jednak nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodu.

Sprzedaż wyposażenia nie daje możliwości pomniejszenia przychodu, ze względu na to, że koszty poniesione na ich zakup w całości są zaliczane do kosztów uzyskania przychodu. W związku z tym przychód z ich sprzedaży jest równocześnie dochodem, który polega opodatkowaniu.

Na koniec warto dodać, że zamknięcie działalności wiąże się z koniecznością przetrzymywania dokumentów podatkowych i ubezpieczeniowych firmy przez pięć lat. Przedsiębiorca ma również obowiązek ich okazywania na żądanie organów kontrolujących, zarówno Urzędu Skarbowego, ZUS i innych.