Czym jest podatek VAT?

Podatki - to pojęcie wzbudzające wśród właścicieli firm wiele emocji. Polski system podatkowy nie ułatwia życia rodzimym przedsiębiorcom, a dla wielu nadal pozostaje czarną magią. Nie zmienia to jednak faktu, że chcąc prowadzić biznes w naszym kraju, należy dostosować się do obowiązujących norm prawnych, a świadczeń na rzecz państwa nie sposób uniknąć - to obowiązek każdego przedsiębiorcy.

Osoby, które zakładają firmę w Polsce, muszą liczyć się z twardą i bolesną rzeczywistością prawną, w tym z niejasnymi zasadami podatkowymi. Jednym z najważniejszych podatków odprowadzanym przez przedsiębiorców w naszym kraju jest VAT. Co należy o nim wiedzieć? Na co uważać? Jakich błędów się wystrzegać? Właśnie na te i wiele innych pytań odpowiadamy w dzisiejszym tekście.

Polscy przedsiębiorcy

W naszym kraju z roku na rok rośnie liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Polacy chcą spróbować swoich sił w biznesie, licząc na większe zyski i stawiając na własne pomysły. Dla jednych jest to ucieczka z pracy etatowej, dla innych spełnienie marzeń o karierze przedsiębiorcy. Z całą pewnością prowadzenie działalności gospodarczej nie należy do najprostszych zadań. Największą trudnością okazuje się w praktyce biurokracja i mnogość różnego rodzaju uregulowań, których należy przestrzegać. Większość problemów polskich firm wynika bowiem z niedopatrzenia, zbyt skomplikowanych albo nieostrych norm prawnych, a także bezwzględności aparatu urzędniczego. Z tego powodu każdy biznesmen powinien dokładnie orientować się z przepisach, a już na pewno korzystać z porad i pomocy doświadczonych biur rachunkowych.

Czym jest podatek VAT?

Dla wielu jedną z bardziej problematycznych spraw jest rozliczanie podatku VAT. Nic w tym dziwnego, ponieważ kwestia ta wygląda dość prosto w ogólnym ujęciu, ale zagłębiając się w szczegóły okazuje się, że przedsiębiorca może natrafić na kilka pułapek, które mogą go sporo kosztować. W pierwszej kolejności należy jednak wyjaśnić, co to jest VAT i jakie są jego cechy charakterystyczne. Jak działa VAT? Najkrócej pisząc, VAT to podatek od wartości dodanej, pośredni, który jest pobierany na każdy z etapów obrotu towarów oraz usług. VAT w Polsce reguluje ustawa VAT uchwalona 8 stycznia 1993 roku, która po wejściu do Unii Europejskiej została wzbogacona o przepisy unijne.

Kto płaci VAT?

Zgodnie z ustawą podatek od towarów i usług dotyczy osób prawnych, jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej oraz osób fizycznych wykonujących samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultat takiej działalności. Podatnikami nie są natomiast wszelkie organy administracji publicznej, a także urzędy publiczne w zakresie realizowanych przez nie zadań. Przedsiębiorstwo może skorzystać z podmiotowego zwolnienia z VAT-u, ale muszą zaistnieć konkretne przesłanki. Ustawa o podatku od towarów i usług stanowi, że obowiązek nie dotyczy firm, których kwota przychodu za dany rok nie przekracza 200 tysięcy złotych.

Jakie stawki VAT obowiązują w Polsce?

Podatek VAT stawki - co należy wiedzieć? W naszym kraju funkcjonują różne stawki VAT, w zależności od rodzaju opodatkowanego produktu lub usługi. Standardowa stawka VAT w Polsce wynosi 23% i jest stosowana przy większości towarów i usług. 8% występuje między innymi w przypadku robót budowlanych i montażowych, wszelkiego rodzaju usług remontowych itp, 5% z kolei to podstawowa stawka VAT przy książkach i czasopismach, a także produktach rolnych. Istnieje ponadto tzw. zerowa stawka VAT, która jest przeznaczona dla wewnątrzwspólnotowych dostaw oraz eksportu towarów.

Jakie czynności powinny zostać opodatkowane VAT-em?

Ustawa o podatku od towarów i usług określa, że dotyczy on przede wszystkim obrotu krajowego, wspólnotowego oraz z zagranicą. Co podział ten oznacza w praktyce? Przez obrót krajowy należy rozumieć wszelkie dostawy towarów oraz świadczenie usług wyłącznie na terytorium Polski. Przy obrocie wspólnotowym podatek VAT uiszcza się w ramach transakcji z innymi państwami należącymi do UE i mowa tutaj zarówno o dostawie do innego kraju, jak sprowadzeniu produktów do Polski.

Składanie deklaracji VAT

Ustawa o VAT wyjaśnia, że jest to podatek pośredni, co oznacza, że nie jest opłacany przez bezpośrednio w urzędzie skarbowym, lecz podczas transakcji. Każdy podatnik odprowadzający VAT jest zobowiązany do składania stosownych deklaracji podatkowych VAT-7 (w przypadku rozliczania się co miesiąc) lub VAT-7K (kwartalnie). Ważną kwestią są w tej materii terminy. W przypadku rozliczeń miesięcznych, podatnik powinien bowiem uiścić należność do 25. dnia danego miesiąca za miesiąc poprzedni. Jeśli natomiast chodzi o płatności raz na kwartał termin mija 25. dnia miesiąca następującego po zakończonym kwartale.

Jaka podstawa opodatkowania VAT?

Jako podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług należy traktować kwotę zapłaty, którą przedsiębiorca otrzymał lub ma dopiero otrzymać. Przepisy stanowią, że podstawę opodatkowania powiększa się zawsze o kwotę podatków, cła, opłat oraz innych należności o podobnym charakterze, a także kosztów dodatkowych takich jak wszelkiego rodzaju opłaty za transport, prowizyjne, opakowania, ubezpieczenie towaru itp. Czy podstawa może zawierać także rabaty, obniżki i bonusy stosowane przez wielu sprzedawców? Polski ustawodawca nie dopuszcza takiej możliwości.

Uszczelnianie systemy podatkowego VAT w Polsce

Rządzący od lat walczą z oszustami, którzy wyłudzają VAT. Obecnie oprócz coraz częstszych kontroli, istnieje kilka mechanizmów pozwalających na większe uszczelnienie luki VAT-owskiej. Jednym z nich tzw. split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności, który w praktyce sprowadza się do tego, iż przedsiębiorcy posiadają w banku dwa odrębne rachunki, z czego jeden z nich służy wyłącznie do przyjmowania i opłacania podatku od towarów i usług. Skuteczna okazuje się także metoda odwrotnego obciążenia, która zakłada przeniesienie obowiązku rozliczenia VAT na nabywcę towaru czy usługi.