Czym jest PIT-2? Kto i kiedy powinien go złożyć?

Przedsiębiorcy zatrudniający pracowników muszą liczyć się z tym, że są zobligowani do spełnienia większej liczby formalności niż osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą. Jednym z dodatkowych obowiązków, który na nich spoczywa, jest prawidłowe wypełnienie wszelkich deklaracji podatkowych, w tym uwzględnienie przekazanego przez pracownika PIT-2.

Liczba rodzajów deklaracji podatkowych, które musi uwzględnić zarówno zatrudniający, jak i pracownik może przyprawić o zawrót głowy. Co prawda, polski ustawodawca od lat stara się coraz bardziej ujednolicić i w jak największym zakresie uprościć cały system, ale biurokracja nadal pozostaje biurokracją i chcąc nie chcąc każdy przynajmniej raz w roku musi się z nią zmierzyć.

Deklaracje podatkowe w Polsce

W naszym kraju funkcjonuje dość obszerny system przekazywania informacji dla celów podatkowych. Nowelizowana co jakiś czas przez ustawodawcę ordynacja podatkowa określa kategorie podmiotów, które są zobowiązane do złożenia we właściwym urzędzie skarbowym stosownych zeznań podatkowych. Obowiązek ten nie omija przedsiębiorców, którzy zatrudniają w swojej firmie pracowników. Jednym z formularzy, którym powinna zainteresować się każda osoba prowadząca własną działalność gospodarczą, jest właśnie dostarczany przez pracowników PIT-2.

Czym jest PIT-2?

PIT 2 co to jest i kiedy powinien zostać wypełniony? W przepisach prawa podatkowego czytamy, że PIT 2 to oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy. Dzięki niemu pracodawca ma możliwość pomniejszenia miesięcznej zaliczki o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Od kogo dokładnie zatrudniający pobiera wspomnianą zaliczkę? Do grupy tych podmiotów zaliczamy osoby, które uzyskują przychody w ramach stosunku pracy, stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy, z wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej, a także z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanego przez zakład pracy. Obecnie obowiązują dwa progi podatkowe - 18% i 32%. Pierwszy z nich dotyczy osób, których dochody nie przekroczyły od początku roku kwoty 85 528 złotych, w pozostałych przypadkach z kolei obowiązuje wyższy procent podatku.

Kto powinien złożyć PIT-2?

Oświadczenie PIT 2 składają osoby zatrudnione w danym przedsiębiorstwie na podstawie wymienionych wcześniej stosunków pracy. W sytuacji, gdy występuje inny typ umowy, w tym na przykład umowa o dzieło czy zlecenie, pracodawca nie przyjmuje zeznania i pobiera zaliczkę bez zastosowania 1/12 kwoty zmniejszającej podatek dochodowy. Co ważne, oświadczenie PIT 2 należy złożyć przed wypłatą pierwszego wynagrodzenia. Jeśli pracownik się spóźni i przekaże formularz po tym terminie, oświadczenie nie jest dla pracodawcy wiążące i nie musi zostać uwzględnione. Przedsiębiorca umieszcza podpisany przez pracownika formularz w jego aktach osobowych, co stanowi wartość dowodową w przypadku kontroli.

PIT 2 czy jest obowiązkowy?

Pracownik może, ale nie musi przekazać pracodawcy oświadczenia PIT 2. Jeśli jednak tego nie zrobi, zatrudniający nie będzie mógł odliczyć ulgi. Nie ma w tym przypadku bowiem żadnych podstaw, aby domniemywać, że osoba zatrudniona nie osiągnęła dochodu z innych źródeł, które mogą stanowić podstawę zmniejszenia podatku. Mowa między innymi o dochodzie z tytułu renty czy emerytury, własnej działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy, świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy albo Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, czy też członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną.

PIT-2 – kiedy należy go złożyć?

Pracownik może przekazać pracodawcy oświadczenie PIT 2 w sytuacji, gdy nie ma innych podstaw do zastosowania ulgi podatkowej. Warto podkreślić, że z tego uprawnienia mogą skorzystać wyłącznie osoby zatrudnione na umowie o pracę, których dotyczy niższy (18%) próg podatkowy, co wynika wprost z przepisów ustawowych. Deklaracja PIT 2 może być złożona tylko w jednym zakładzie pracy. Jeśli dana osoba jest zatrudniona jeszcze w innym miejscu, musi wybrać jednego pracodawcę. Ulgi się bowiem nie sumują, a przekazanie oświadczenia do dwóch firm może spowodować liczne problemy natury prawnej i konieczność tłumaczenia się przed organami skarbowymi. Pracownik może być na przykład pociągnięty do odpowiedzialności prawnej w przypadku podania w deklaracji PIT 2 nieprawdziwych informacji.

PIT 2 korzyści dla pracownika

Maksymalna kwota zmniejszająca podatek dochody wynosi obecnie 556,02 w skali roku, co miesięcznie daje 46,33 zł. W praktyce więc, poprzez zastosowanie ulgi, pracownik otrzymuje większe wynagrodzenie. Warto dodać, że oświadczenie złożone w danym przedsiębiorstwie obowiązuje nie tylko w roku, w którym trafiło na biurko pracodawcy, ale także w latach późniejszych. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy zmieniły się okoliczności faktyczne, o czym zatrudniony ma obowiązek powiadomić swojego przełożonego.

Oświadczenie PIT 2 a późniejsze zmiany

Co wówczas, gdy sytuacja zawodowa pracownika zmieni się w trakcie roku? W takim przypadku ulgi obowiązują nadal aż do zakończenia okresu rozliczeniowego. Po nim zatrudniony jest zobligowany do zaktualizowania oświadczenia. Najczęstszym powodem zmian jest uzyskanie świadczenia emerytalnego i chęć dalszej pracy lub też zarejestrowanie własnej działalności gospodarczej. Do każdego tego typu przypadku należy podchodzić indywidualnie i nie zatajać przed pracodawcą nowych okoliczności.

Czy warto korzystać z ulgi?

Jeśli tylko jest taka możliwości, oczywiście, że tak. Mimo iż nie mówimy o wielkich kwotach i daleko idących zwolnieniach podatkowych, liczy się każdy grosz. Należy jednak pilnować terminów i dokładnie sprawdzić obowiązujące normy prawne. Bardzo często bowiem diabeł tkwi w szczegółach. Jeśli pracownik nie ma pewności, jak powinien się zachować, może skorzystać z porady księgowej lub po prostu udać się z pytaniem do pracodawcy, który z pewnością rozwieje wszelkie wątpliwości.