Ciąża a praca - iść na zwolnienie czy pracować? Wiele osób chętnie podejmuje ten temat, ale tak naprawdę nie da się jednoznacznie stwierdzić czy kobiety w ciąży powinny pracować, czy być na zwolnieniu. Każda z kobiet ciążę przezywa na swój indywidualny sposób. Wiele z nich będzie się czuło wspaniale i będą pracowały niemal do ostatnich chwil, dla innych te dziewięć miesięcy może stać się bardzo wymagającym okresem.

Warto wstrzymać się z wydawaniem opinii, które mogą być bardzo krzywdzące szczególnie dla tych kobiet, które chciałby być wielozadaniowe i z trudem przyjmują krytykę, a pracować nie mogą nie z lenistwa, ale dlatego, że w ten sposób mogą narazić zdrowie i życie swoich dzieci lub własne. Bardzo dużo osób nie zdaje sobie sprawy jak krzywdzące i niesprawiedliwe mogą być opinie takie jak: "ciąża to nie choroba", ponieważ w niektórych przypadkach ciąża wygląda dokładnie jak choroba. Niektóre kobiety są nawet zmuszone przeleżeć większość czasu w szpitalu.

Ciąża a praca – jakie są przeciwwskazania zdrowotne?

Kobiety w ciąży jak już wcześniej zostało wspomniane, mają prawo czuć się niekorzystnie przez całe dziewięć miesięcy. Nie musi wiązać się to z jakimś ryzykiem, ale z pewnością skutecznie uniemożliwia funkcjonowanie, zazwyczaj są to dolegliwości takie jak: nudności, bóle kręgosłupa, bóle żeber, zawroty głowy. Jeżeli takie objawy towarzyszą kobiecie przez cały czas, powinna zdecydować się na urlop, odpocząć i nie narażać się na dodatkowy stres. 

Istnieją także poważne przeciwwskazania, które kategorycznie uniemożliwiają podjęcie jakiejkolwiek pracy. Gdy ciąża jest zagrożona, kobieta bezwzględnie powinna zadbać o siebie i dziecko, nie martwiąc się dodatkową pracą. Ciąża zagrożona to taka, która jest obarczona ryzykiem poronienia, przedwczesnego porodu, urodzeniem dziecka o niskiej masie ciała lub urodzeniem dziecka chorego. Takie zagrożenie może pojawić się na każdym etapie ciąży, dlatego tak ważne są częste wizyty u specjalisty. Częstą przyczyną takiego stanu bywa niedobór progesteronu, czyli bardzo ważnego hormonu, który pomaga utrzymać ciążę. Jeżeli ciężarna krwawi z dróg rodnych, czuje ból lub rytmiczne skurcze macicy powinna jak najszybciej udać się do lekarza, który albo zatrzymuje ją w szpitalu lub odsyła do domu, podając bardzo konkretne zalecenia.

Niemal wszyscy lekarze zgodnie wypowiadają się, że na ciąże zagrożoną najlepiej działa odpoczynek. Często w takich przypadkach zalecają tymczasowe leżenie, ponieważ zmniejsza ono nacisk na szyjkę macicy oraz pomaga utrzymać zdrowy przepływ krwi. W takich przypadkach praca zawodowa jest absolutnie zakazana, jest ona zmuszona wziąć zwolnienie. Warto sprawdzić, w jaki sposób oraz jaki wniosek należy wypełnić. Jeżeli kobieta nie jest w stanie sama sobie poradzić, członek rodziny może wziąć urlop opiekuńczy, aby się nią zająć. Jak to zrobić i komu przysługuje?

Praca fizyczna a ciąża – jaki rodzaj obowiązków można wykonywać?

Chyba nie ma osoby, która nie usłyszałaby od kogoś takiego zdania: "dawniej kobiety w ciąży w polu robiły i żyły". Oczywiście mówienie takich rzeczy jest kompletnie nieodpowiedzialne. O ile praca w ciąży niekiedy służy ciężarnym, o tyle nie zawsze, a nawet są rzeczy, których kobieta, która jest w ciąży, nie powinna robić i ma do tego zagwarantowane prawo.

W Kodeksie pracy istnieje art. 176, który mówi o tym, że ciężarne nie mogą wykonywać uciążliwych prac, które mogą być niebezpieczne, czyli stanowią zagrożenie dla życia i zdrowia zarówno dziecka, jak i matki, a także mogą negatywnie wpływać na przebieg ciąży. 10 września 1996 roku Rada Ministrów wydała rozporządzenie, które zawiera listę prac, których kobieta w ciąży nie może wykonywać. Głównie chodzi o bardzo trudna i ciężką pracę fizyczną, w której osoba zatrudniona jest zmuszona do dźwigania, kopania czy przenoszenia ciężarów, ale są to także prace wykonywane w dużym hałasie lub w otoczeniu substancji chemicznych, które mogą negatywnie wpływać na rozwój dziecka lub stan zdrowia matki i dziecka.

Kobieta nie może zatem wykonywać prac, które:

  • wiążą się ze sporym wysiłkiem fizycznym
  • ze względy na sposób wykonywania oraz warunki pracy mogą mieć niekorzystny wpływ na matkę lub dziecko

Bardzo ważne jest, aby pamiętać, że każdy pracodawca jest bezwzględnie zmuszony do przestrzegania przepisów. Nie wolno mu pozwolić ciężarnej kobiecie na wykonywanie takiej pracy, nawet gdy ona sama wyrazi na to zgodę. W przeciwnym razie grozi mu wysoka kara grzywny. 

 Ciąża praca przy komputerze – ile godzin jest dozwolone?

Do 2017 roku czas pracy przy komputerze kobiet w ciąży był mocno ograniczony. Kobiety mogły pracować przed ekranami maksymalnie przez cztery godziny. Bardzo utrudniało to funkcjonowanie firmy, dlatego zazwyczaj pracodawcy decydowali się przenieść taką kobietę na inne stanowisko, które nie wymagałoby takiej ilości czasu spędzanej przed ekranem monitora lub jeżeli nie było takiej możliwości, po prostu ją zwalniali. Oprócz tego, jeśli zdarzyłoby się, że przeniesienie kobiety w ciąży na inne stanowisko wiązałoby się z obniżeniem pensji, pracodawca był zobowiązany wypłacać dodatek do niej, który rekompensowałby takiej kobiecie tę stratę.

3 kwietnia 2017 roku wyszło Rozporządzenie w sprawie wykazu prac uciążliwych, które umożliwiło kobiecie prace w pełnym wymiarze godzin przed komputerem. Kobieta taka może spędzić osiem godzin przed ekranem, ale także spełniając odpowiednie warunki. Aktualne prawo mówi, że ciężarna może spędzić 8 godzin przed ekranem komputera pod warunkiem, że czas spędzony jednorazowo przed monitorem nie jest dłuższy niż 50 minut, po ich upływie kobieta powinna mieć co najmniej 10-minutową przerwę, która wlicza się do czasu pracy. Rozporządzenie to znacznie ułatwiło życie, ponieważ nie muszą przenosić takich kobiet na inne stanowiska ani płacić dodatkowych pieniędzy za nie wykonaną pracę.

Ciąża a praca w nocy – jak długo można pracować w takich warunkach?

Sposób pracy kobiet ciężarnych oraz ich prawa jest regulowany ustawowo, dlatego każdy pracodawca musi tych warunków przestrzegać bez względu na wszystko. O ile praca przy komputerze jest dozwolona na określonych warunkach, tak praca w nocy jest zupełnie zabroniona. Kobiety ciężarne nie mogą wypełniać swoich zawodowych obowiązków w godzinach nocnych.

To samo dotyczy godzin nadliczbowych, wprowadzenie ich do czasu pracy kobiet ciężarnych jest bezwzględnie zabronione. Nawet jeśli na dodatkowe godziny zgodzi się pracownica, pracodawca nie ma prawa jej ich przydzielić. W okresie ciąży organizm jest wystarczająco obciążony, dlatego dodatkowe obarczanie go nadmiernym wysiłkiem jest co najmniej niewskazane. Przepisy te powinny być przestrzegane dla dobra matki i dziecka. Oprócz rzeczy już wymienionych zakaz ten dotyczy także zatrudnienia w systemie przerywanego czasu pracy. Pracodawca nie może również wysyłać kobiet w ciąży poza stałe miejsce pracy, czyli we wszelkiego rodzaju podróże służbowe. 

Kobiety w ciąży i te które nie dawno urodziły dzieci, powinny wiedzieć, jakie urlopy i prawa im przysługują z tego tytułu. Dzięki temu, nie dadzą się wykorzystać lub zepchnąć na margines.