Zasiłek chorobowy w ciąży – kto może go otrzymać?

Kwestia zasiłku chorobowego w ciąży to jedna z pierwszych spraw pojawiających się w momencie, gdy ciąży towarzyszą jakiekolwiek komplikacje. Warto wiedzieć jak prawo reguluje tę kwestię i co może (oraz co powinna) zrobić ciężarna.

To, czy zasiłek chorobowy przysługuje osobie zatrudnionej zależy od formy zatrudnienia. Prawo do zasiłku nabywa się po upływie określone przepisami czasu. W przypadku osób pracujących, prawo powstaje z upływem 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego - do tego okresu wlicza się także czasy poprzedniego ubezpieczenia (pod warunkiem, że przerwa w byciu osobą objętą ubezpieczeniem nie przekroczyła 30 dni). Dłuższy okres jest wymagany dla osób objętych dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym - 90 dni (w tej kategorii mieszczą się na przykład osoby prowadzące własną działalność gospodarczą). Od tej reguły są wyjątki - od pierwszego dnia ubezpieczenia prawo do zasiłku przysługuje osobom niezdolnym do pracy w związku z wypadkiem w drodze do lub z pracy, pracownikom, którzy są objęci ubezpieczeniem chorobowym od co najmniej 10 lat oraz absolwentom szkoły lub szkoły wyższej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem w okresie 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu poświadczającego ukończenie studiów.

Kobieta zatrudniona na umowę o pracę może co do zasady pozostawać na zwolnieniu lekarskim nawet przez 9 miesięcy - zwolnienie lekarskie w ciąży może trwać do 270 dni. W przypadku umowy o dzieło nie ma możliwości skorzystania z płatnego L4 w ciąży. Jeśli chodzi o umowę zlecenie czy prowadzenie działalności gospodarczej obowiązuje wskazany wyżej termin 90 dniowy, którego upływ uprawnia do przejścia na zwolnienie.

Na L4 może iść jednak niekażda ciężarna pani. Zwolnienie przysługuje w sytuacji, gdy obowiązki zawodowe mogą zagrozić zdrowiu lub życiu kobiety lub płodu.

Jaka jest wysokość zasiłku w ciąży?

Jednym z najczęściej zadawanych pytań jest to o wysokość zasiłku w ciąży. Za chorobowe w ciąży przysługuje 100% podstawy wymiaru zasiłku, w przypadku osób zatrudnionych na umowie o pracę jest to co do zasady całkowita kwota miesięcznego wynagrodzenia. Żeby otrzymać kwotę tej wysokości koniecznym jest poinformowanie pracodawcy o ciąży i wystawienie przez lekarza zwolnienia ZUS e-ZLA oznaczonego kodem B. Bez tej informacji, ciężarnej będzie przysługiwać kwota w wysokości 80% średniego wynagrodzenia.

Jak obliczyć zasiłek chorobowy w ciąży? Jest to kwota równa odsetkowi średniego wynagrodzenia z ostatnich 12 miesięcy pracy.

Zwolnienie w ciąży - czy pracodawca może wysłać kobietę na l4?

Przepisy nie przewidują sytuacji, w której pracodawca może wysłać pracownicę na przymusowe zwolnienie w ciąży. Ponieważ jednak przez pierwsze 33 dni to pracodawca wypłaca L4, a później obowiązek ten przejmuje ZUS, czasami zatrudniający proponują kobietom w ciąży przejście na zwolnienie. Dzięki temu mogą nie ponosząc kosztów "utrzymania" pracownika nie ponosić też ryzyka, że ciężarna nie będzie w stanie wykonywać swoich obowiązków jak dotąd.

Zwolnienie L4 w ciąży – kto może je wystawić?

Jeśli chodzi o zwolnienie lekarskie, ciąża nie jest powodem, który wymagałby dokumentacji od specjalisty. Zwolnienie wystawić ma prawo lekarz rodzinny, ginekolog czy lekarz innej specjalności (na przykład endokrynolog, jeśli ciąża przebiega z powikłaniami endokrynologicznymi). Zasiłek chorobowy w ciąży zostanie wypłacony na podstawie takiej dokumentacji, pod warunkiem, że istnieją wskazania medyczne, inne niż samo pozostawanie kobietą ciężarną, do przejścia na chorobowe. Na zwolnieniu powinny być wskazane okoliczności uprawniające do uzyskania zasiłku - lekarz nie robi tego w sposób opisowy, a przyznaje wspomnianą kategorię B, oznaczającą niezdolność do pracy na czas ciąży. 

Kto opłaca zasiłek chorobowy kobiecie w ciąży?

Kto płaci za L4 w ciąży? Przez pierwsze 33 dni - pracodawca, potem - ZUS. Jest to rozwiązanie szczególnie korzystne dla pracodawców, którzy mogą na przykład zatrudnić kogoś na zastępstwo, nie ponosząc dodatkowych kosztów. Warto mieć na uwadze, że zarówno pracodawca jak i ZUS mogą podjąć kontrolę i zakwestionować zasadność zwolnienia lekarskiego. W jaki sposób? ZUS może na przykład poprzez lekarza orzecznika skierować kobietę na dodatkowe badania lekarskie lub zażądać udostępnienia dokumentacji medycznej przez lekarza prowadzącego pacjentkę. Jeśli zasadność chorobowego zostanie podważona, konsekwencją może być utrata prawa do zasiłku za cały okres na jaki wystawiono zwolnienie. ZUS może też skrócić czas chorobowe. Jeśli chodzi o zwolnienie lekarskie w ciąży, od kiedy powinien o nim wiedzieć pracodawca? Najlepiej, żeby został poinformowany niezwłocznie, jeśli nie ma konta w PUE ZUS, e-ZLA należy dostarczyć mi w ciągu 7 dni.

Kobieta w ciąży powinna skupić się przede wszystkim na zdrowiu swoim i dziecka. Jeżeli praca zawodowa w jakikolwiek sposób mogłaby jej zaszkodzić, nie będzie żadnych przeciwwskazań do wystawienia L4. Warto też wiedzieć, że prawo określa na przykład w jakich warunkach nie może pracować kobieta w ciąży. W wielu wypadkach może więc okazać się, że rozwiązaniem będzie nie przejście na chorobowe, a dopasowanie warunków zatrudnienia.