Co to jest ulga mieszkaniowa i jak z niej skorzystać?

Co to jest ulga mieszkaniowa i jak z niej skorzystać?

Każde zwolnienie od podatku jest dla nas korzystne, szczególnie, że opłat z każdym rokiem przybywa. Jednym z takich zwolnień jest tzw. ulga mieszkaniowa. Kto może z niej skorzystać i na jakich warunkach?

Ulga mieszkaniowa – co to jest?

Ustawa o PIT ulga mieszkaniowa - często słyszanym przez nas określeniem jest ulga mieszkaniowa. Samo słowo ulga przeważnie kojarzy się z czymś pozytywnym - tak też jest w tym przypadku. Ale właściwie co to jest ulga mieszkaniowa i kiedy możemy z niej skorzystać? W skrócie można powiedzieć, że jest to zwolnienie od podatku, które uregulowane zostało w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Choć sam przepis brzmi dość zawile, chodzi w nim o osoby, które w ciągu ostatnich trzech lat wydały na tzw. własne cele mieszkaniowe, środki pozyskane ze sprzedaży nieruchomości zakupionej lub otrzymanej maksymalnie pięć lat wcześniej. Przepisy te obowiązują od stycznia 2019 r., wcześniej maksymalny termin na wydatkowanie przychodów wynosił 2 lata. Ze względu na trwającą pandemię koronawirusa, dnia 23 grudnia 2020 r. Minister finansów, funduszy i polityki regionalnej, Tadeusz Kościński podpisał rozporządzenie, które przedłużyło do 31 grudnia 2021 r. termin na wydatkowanie na własne cele mieszkaniowe uzyskanego w 2018 r. przychodu ze sprzedaży nieruchomości (a więc wydłużono termin o rok).

Ulga mieszkaniowa – kto może z niej skorzystać

W myśl wskazanej powyżej ustawy, podatek należy zapłacić w przypadku odpłatnego zbycia (przez co należy rozumieć każde odpłatne rozporządzenie nieruchomością lub prawem majątkowym, przenoszące własność na drugi podmiot.) m.in.:

• nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości
• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
• prawa wieczystego użytkowania gruntów - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w ww. punktach przed upływem pięciu lat (…)

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku. Komu w uproszczeniu przysługuje ulga mieszkaniowa? Osobom, które sprzedały nieruchomość, jednocześnie przeznaczając przychód ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe.

Ulga mieszkaniowa spadek – mowa o niej w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Spadkobiercy mogą z niej skorzystać w przypadku gdy:

- nie są właścicielami innej nieruchomości lub nie przysługuje im spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,

- nie są najemcami innej nieruchomości,

- będą mieszkać w danej nieruchomości, będąc zameldowanym na pobyt stały, oraz

- nie dokonają jej zbycia przez pięć lat.

Ulga mieszkaniowa a wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe

Ulga mieszkaniowa zakup mieszkania - pojęcie „na własne cele mieszkaniowe” oznacza oczywiście m.in. własne „cztery ściany”, czyli miejsce, które będzie naszym centrum życiowym.

Ulga mieszkaniowa co można odliczyć? Przepisy wskazują na wydatki poniesione m.in na:

1) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

2) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

3) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie,

4) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

5) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

Oczywiście w odniesieniu do nieruchomości z pkt. 1-3, będą one zakwalifikowane do kategorii „własne cele mieszkaniowe”, jeżeli zostaną zakupione na własność w ciągu 3 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiła sprzedaż danej nieruchomości.

Ustawa w art. 21 ust. 26 precyzuje także pojęcie własnego budynku, lokalu lub pomieszczenia niemieszkalnego, przez który rozumie się:

• budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach,
• budynek, lokal lub pomieszczenie niestanowiące własności lub współwłasności podatnika, jeżeli w okresie 3 lat (będzie stosowana ulga mieszkaniowa w PIT) podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.

Ulga mieszkaniowa spłata kredytu – za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe uważa się także kwoty poniesione na spłatę kredytu.

Ulga mieszkaniowa – jakie wydatki nie są uważane za wydane na własne cele mieszkaniowe

Ulga mieszkaniowa co można odliczyć – jak wskazano powyżej, katalog celów, które pozwalają na zastosowane zwolnienia od podatku jest dość szeroki. Istnieją jedna taki sytuacje, w których ulga nie będzie miała zastosowania. Mowa o nich w art. 28 wskazanej ustawy i chodzi o wydatki poniesione na: 1) nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku,

lub

2) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części

Brak ściśle określonej procedury, co do przedstawienia dokumentów dających prawo do korzystania z ulgi. Nie oznacza to jednak, że nie będziemy musieli wykazać, że środki ze sprzedaży przeznaczyliśmy jak własne cele mieszkaniowe. Należy także pamiętać, że ulga mieszkaniowa musi zostać wykazana w PIT-39 po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnik uzyskał przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości. Jeżeli nie spełnimy warunków niezbędnych do tego, aby skorzystać z ulgi mieszkaniowej, zostaniemy wezwani przez organ do złożenia korekty i zapłaty podatku wraz z odsetkami.