Ciągle postępująca inflacja, sprawia, że pieniądze zarabiane przez ludzi mają coraz mniejszą siłę nabywczą. To wszystko sprawia, że robiąc codzienne zakupy, możemy kupić dużo mniej produktów za tę samą kwotę niż wcześniej, przed szybkim postępem inflacji. Właśnie dlatego w wielu przedsiębiorstwach wprowadzana jest podwyżka inflacyjna, która ma rekompensować pracownikom skutki inflacji. Jest ona dobrowolnym ukłonem pracodawcy w kierunku pracowników, a zapis o niej powinien znaleźć się w Regulaminie Zakładowym. Pozwoli to pracownikom mieć pewność swojego wynagrodzenia.
Z naszego artykułu dowiesz się:
- co to jest podwyżka inflacyjna;
- czy podwyżka inflacyjna jest obowiązkowa;
- czy na zwolnieniu lekarskim należy się podwyżka inflacyjna;
- kogo obowiązuje podwyżka inflacyjna.
Podwyżka inflacyjna – co to jest?
Podwyżka inflacyjna to nic innego jak waloryzacja wynagrodzenia o wskaźnik inflacji rocznej podawanej przez Główny Urząd Statystyczny. Waloryzacja każdemu z nas najczęściej kojarzy się z emeryturami i rentami i związana jest z dostosowaniem świadczeń do wzrostu cen usług i towarów. Z tych samych powodów co roku podnoszona jest pensja minimalna. Wielu pracodawców w myśl rosnącej inflacji decyduje się na wprowadzenie podwyżki inflacyjnej, której zasady ujmowane są w wewnętrznym Regulaminie wynagrodzeń. Nie jest to obowiązkiem pracodawcy, a jedynie dobrowolną inicjatywą. Wprowadzenie takich zapisów w Regulaminie Zakładu Pracy pozwala na coroczną waloryzację o wskaźnik inflacji GUS. Należy pamiętać, że całkowity koszt zatrudnienia pracownika to nie tylko pensja, ale również wiele innych składek. Dlatego podwyżka inflacyjna dla pracowników to krok w stronę budowania dobrych relacji w firmie i obrazu pracodawcy, któremu zależy na godnych wynagrodzeniach dla swoich pracowników i wzrostu ich wewnętrznej motywacji.
Co istotne, jest przypadek, w którym pracodawca ma obowiązek podniesienia pensji. Jest to płaca minimalna, której wysokość narzucana jest co roku przedsiębiorcom przez Rozporządzenie Rady Ministrów. Chodzi nie tylko o umowy o pracę, ale również umowy cywilnoprawne, co do których podnosi się stawkę godzinową.
Podwyżka inflacyjna – czy jest obowiązkowa?
Wielu pracowników przez rosnące ceny usług i towarów zastanawia się, czy należy się podwyżka inflacyjna. Otóż podwyżka ta jest dobrowolnym działaniem pracodawców na rzecz swoich pracowników. Aby była ona wypłacana, powinien znaleźć się o niej zapis w Regulaminie Zakładowym. W takiej sytuacji pracodawca jest zobowiązany do jego wdrożenia w życie. Przysługuje ona wszystkim pracownikom, nawet tym w trakcie urlopu macierzyńskiego czy w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Podwyżka inflacyjna – kogo obowiązuje?
Podwyżka inflacyjna przysługuje nie tylko pracownikom, którzy na co dzień aktywnie uczestniczą w wykonywaniu obowiązków, ale także tym, którzy przebywają na urlopach:
- macierzyńskich i dodatkowych macierzyńskich;
- ojcowskich,
- wychowawczych.
Osoby te, powracając z urlopów powinny dostać pensję, które uwzględniają wszelkie narzucone w tym czasie podwyżki.
Co istotne, wzrost wynagrodzeń obowiązuje również pracowników znajdujących się w okresie wypowiedzenia. Pomimo iż zamierzają opuścić zakład pracy, dopóki pozostają na tym stanowisku, mają identyczne prawa jak inni pracownicy. Kiedy pracownik zostanie pominięty przez pracodawcę w stosowaniu regulacji, może o swoje prawa ubiegać się w sądzie.
Podwyżka inflacyjna a zwolnienie lekarskie – czy się należy?
Podwyżka inflacyjna według regulacji obowiązuje wszystkich pracowników, nawet tych przebywających na zwolnieniach lekarskich. W końcu rosnąca inflacja to ogromny problem dla każdego z nas. Dodatkowo przepisy stosowane w Regulaminach Zakładowych mają zastosowanie do wszystkich pracowników, nawet tych znajdujących się na urlopach macierzyńskich, ojcowskich czy wychowawczych. Dlatego zwolnienie lekarskie nie jest przeszkodą w otrzymaniu podwyżki inflacyjnej.
Podwyżka inflacyjna - ile procent?
Tak jak zostało wspomniane w powyższej części artykułu, wysokość podwyżki inflacyjnej związana jest ze wskaźnikiem inflacji prezentowanym przez Główny Urząd Statystyczny. To właśnie wskaźnik procentowy wskazywany przez GUS ustala, o ile procent wzrosną wynagrodzenia pracowników. Kiedy w 2020 roku wskaźnik wynosił 3,4%, to w 2021 roku każdy pracodawca, który w Regulaminie Zakładowym zobowiązał się do podwyżek inflacyjnych, musiał podnieść wynagrodzenia o 3,4%. Z kolei w prognozowany wskaźnik inflacyjny za cały 2022 rok to aż 13,3%. Prognozy wskazują zaś, że w nowym roku wskaźnik inflacji wyniesie między 11,7 a 15,3%.
W wielu przedsiębiorstwach, gdzie obowiązuje podwyżka inflacyjna, pracownicy chętnie interesują się wskaźnikiem inflacji opublikowanym przez Główny Urząd Statystyczny. Dzięki temu szybko mogą dowiedzieć się, o ile wzrośnie ich wynagrodzenie w danym roku, a także sprawdzić, czy kwota podwyżki zastosowana przez pracodawcę jest zgodna z opublikowanym przez GUS wskaźnikiem.
Podwyżka inflacyjna - Kodeks Pracy
W Kodeksie Pracy brak jest zapisów, które nakazują pracodawcom udzielenie pracownikom podwyżki inflacyjnej. Jest to jedynie dobrowolna decyzja zakładu pracy, dlatego zapis ten można znaleźć w wewnętrznych regulaminach zakładowych przedsiębiorstw. Dzięki temu pracownicy mogą uniknąć skutków postępującej inflacji, a podwyżka może zniwelować skutki spadku wartości pieniądza.
W praktyce jednak nie wiele przedsiębiorstw decyduje się na taki zapis. Możliwość otrzymania podwyżki pozwoliłaby wielu pracownikom uniknąć skutków wysokiej inflacji, która w 2022 roku biła rekordy. Coraz mniej można kupić za wypłacane pensje, a wszystko za sprawą wzrostu cen żywności, paliw i wielu innych rzeczy.
Sfera budżetowa - co z podwyżką inflacyjną?
Waloryzacja, czyli tzw. podwyżka inflacyjna wygląda zupełnie inaczej w sferze budżetowej. Chodzi tu o lekarzy, pielęgniarki, nauczycieli i urzędników pracujących w jednostkach budżetowych. Niestety pracownicy Ci nie mogą liczyć na co roczną waloryzację pensji. Wysokość pensji jest regulowana Ustawą o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej i innych dokumentów np. Kart Nauczyciela.
Co roku w Ustawie budżetowej, znajdują się ustalenia związane z wydatkami Państwa. W dużej mierze są to decyzje polityczne, a nie związane z czynnikami inflacyjnymi czy własnymi pobudkami kierownictwa danej jednostki budżetowej.
Wysoka inflacja - skutki wzrostu cen
Rok 2022 to czas, kiedy inflacja drastycznie wzrosła. W październiku wyniosła 17,5% i był to najwyższy wynik w całym XXI wieku. Dla pracowników, którzy nie otrzymują podwyżki inflacyjnej, jest to ogromny problem, gdyż pensja, którą zarabiają, traci na sile. W praktyce oznacza to, że można kupić za nią coraz mniej rzeczy. Ekonomiści alarmują, że miesięczne koszty życia drastycznie wzrosły, przez co konieczne jest podniesienie pensji pracownikom. Ceny rosną w zatrważającym tempie, podwyżki objęły nie tylko żywność, ale również paliwo i wiele innych artykułów.
