Pracowniczy plan kapitałowy – co powinien wiedzieć pracownik?

Racjonalne podejście do kwestii finansów pozwala poczuć się bezpiecznie nawet w najgorszym momencie naszego życia - czy to ze względu na kwestie ekonomiczne, utratę pracy czy niespodziewaną chorobę. Doprowadzenie do sytuacji, kiedy dana osoba zarabia więcej niż wydaje może przynieść niezwykle duże korzyści. Pozyskane dzięki temu oszczędności przydadzą się w każdej najmniej oczekiwanej sytuacji życiowej, ale nie tylko. Pozwolą nam również uniknąć zaciągnięcia kredytu czy wspomóc kogoś z rodziny w trudnej sytuacji życiowej. Czy istnieją sprawdzone sposoby na oszczędzanie? Od czego zacząć? Jaki będzie najprostszy sposób, aby zaoszczędzić? Poznaj pracowniczy plan kapitałowy!

Co to jest pracowniczy plan kapitałowy?

Pracowniczy plan kapitałowy to instytucja, której celem jest umożliwienie systematycznego oszczędzania dodatkowych środków pieniężnych na poczet wypłacanych w przyszłości świadczeń emerytalnych na podstawie rejestracji czasu pracy. Celem ustawy jest chociaż częściowe rozwiązanie problemów, które są związane z istotną różnicą pomiędzy dochodami wypłacanymi w ramach emerytury a osiąganymi w okresie aktywności zawodowej.

Jak podaje GUS, polskie społeczeństwo starzeje się coraz szybciej. Ze względu na to, jak i biorąc pod uwagę brak kapitału początkowego na kontach ZUS w przypadku osób, które nie osiągnęły 40. roku życia, może doprowadzić do znacznego obniżenia wysokości świadczeń emerytalnych Polaków w nadchodzących latach. Biorąc pod uwagę prognozy, które dotyczą wysokości emerytur dla osób kończących aktywność zawodową za 20-30 lat, suma ta wyniesie zaledwie 30-40% ostatniego wynagrodzenia brutto.

Dlatego z pomocą przychodzi pracownicy plan kapitałowy. Bez dodatkowych oszczędności osoby, które będą pobierać świadczenia emerytalne zmuszone zostaną do korzystania z pomocy rodziny, państwa czy pomocy społecznej.

Pracowniczy plan kapitałowy – plusy i minusy

1. Minusy

• Niższe pensje. Bez wątpienia wpłata pieniędzy do PKK wiąże się z nieco niższymi pensjami niż dotąd. Przeciętnie, jest to spadek ok. kilkudziesięciu złotych w miesiącu, jednak dokładna kwota zależy od wysokości naszej pensji. Patrząc na to z innej perspektywy, jest to jednak podwyżka pensji, tylko odłożona w czasie - w końcu i tak ją otrzymamy.
• Automatyczny zapis. Minusem jest także to, że do PKK zostają zapisani wszyscy pracownicy z automatu. Wiele osób nie zdaje sobie z tego sprawy i nie rezygnuje z udziału w programie.
• Przymus oraz dodatkowe koszty dla firm. W tej kwestii pracodawca nie ma wyboru - musi bowiem udostępnić swojej załodze PPK. Wyjątki są nieliczne, opisane poniżej.
• Wypychanie oszczędności. Wiele ekonomistów uważa, że dokładanie oszczędności w PPK sprawi, iż zaczną topnieć sumy lokowane w innych instrumentach czy systemach. Co więcej, powszechnie uważa się także, że poziom tego wypychania będzie wysoki, co przełoży się na nieznaczny wzrost oszczędności w gospodarstwach domowych.
• OFE. Jest to poprzedni program rządowy dodatkowego oszczędzania na czas emerytury. Wiele Polaków rezygnowało jednak z takiego rozwiązania, a obecnie całe obciążenie przechodzi na nieco bardziej zaufany, ponieważ jeszcze do końca nieznany PPK.

2. Plusy

• Wysoka stopa zwrotu z oszczędności. System jest niezwykle korzystny. Wiele osób, oszczędzając samemu nie odłożyłoby nawet złotówki. W PKK odkładając jedną złotówkę, drugą odkłada pracodawca. Co więcej, oszczędności są dodatkowo pomnażane przez instytucje finansowe, które inwestują je w obligacje i akcje.
• Nowy bonus pracowniczy. PKK stanowi bonus pozapłacowy pomagający utrzymać w firmie pracowników oraz w razie potrzeby przyciągnąć do niej nowych.
• Dodatkowy kapitał do wykorzystania na emeryturze. Jak obliczyć wysokość emerytury? Przyznaje się, że emerytury z ZUS są i będą coraz niższe, a stosunek ostatniej pensji do otrzymywanej emerytury może spaść aż o 30-40%. Właśnie dlatego przyda nam się PPK, który wypełni tę lukę.
• Przywrócenie zaufania do długoterminowego oszczędzania. W odróżnieniu do OFE, oszczędności z PPK będą całkowicie prywatne.
• Korzyści dla gospodarki oraz giełdy. Z punktu widzenia rządu oszczędności z PPK pomogą ruszyć giełdę krajową i ponownie przyciągną na nią zagraniczny kapitał.

Pracowniczy plan kapitałowy ustawa – co zawiera pod kątem pracownika

Najważniejszym elementem z punktu widzenia pracownika jest fakt, że pracodawca automatycznie zapisuje do programu wszystkich swoich Pracowników, którzy ukończyli pełnoletność oraz nie osiągnęli jeszcze 55. roku życia. Podlegają one obowiązkowemu ubezpieczeniowi emerytalnemu oraz rentownemu, pod warunkiem, że nie zrezygnowały z dokonania wpłat do PPK. Co istotne, zgromadzone środki należą wyłącznie do pracownika, a także podlegają dziedziczeniu. Zgromadzonym kapitałem zarządzają natomiast instytucje finansowe, które spełniają niezwykle rygorystyczne kryteria.

Skąd biorą się oszczędności w PPK?

Na oszczędności składa się relacja pracownika oraz przedsiębiorcy. Jakie są obowiązki pracodawcy wobec pracownika? Od 2% do 4% naszych zarobków odkładane jest na PPK. Co ważne, jeżeli nasza pensja przekroczy 120% najniższej krajowej, procent ten może zostać obniżony do 0,5%. Kolejną ważną kwestią jest to, że pracodawca dokłada do PPK od 1,5 do 4% brutto naszego wynagrodzenia. Ponadto, państwo oferuje nam 250 zł jednorazowej wpłaty powitalnej oraz 240 zł dopłaty rocznej. Swoje oszczędności w całości będziemy mogli wypłacić po 60. roku życia, a a przypadku poważnej choroby naszej, naszego małżonka lub naszego dziecka 25% środków w dowolnym momencie oraz chcąc pokryć wkład własny nawet do 100% środków.

Pracowniczy plan kapitałowy – jak zrezygnować?

Wiele osób zastanawia się jednak, czy PPK jest obowiązkowe. W końcu wszyscy pracownicy zostają wpisani do systemu automatycznie. W przeciwieństwie do niektórych przedsiębiorstw, mogą oni jednak śmiało zrezygnować w dowolnym momencie z udziału w planach kapitałowych.

Grupy, które nie muszą prowadzić pracowniczych planów kapitałowych to głównie:

1. osoby fizyczne zatrudniające inne osoby lub osobę fizyczną w zakresie, który nie jest związany z działalnością gospodarczą tej osoby,
2. osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą.
3. pracownicy prowadzący Pracowniczy Program Emerytalny oraz naliczający i odprowadzający składki podstawowe do PPE wynoszące co najmniej 3,5% wynagrodzenia,
4. mikroprzedsiębiorcy, który złożyli stosowną deklarację dotyczącą rezygnacji dokonywania wpłat od każdego zatrudnionego pracownika.

Jak dokładnie wygląda proces rezygnacji z PPK?

Proces rezygnacji jest niezwykle prosty. Wystarczy, że podpiszemy specjalne oświadczenie o rezygnacji z dokonywania wpłat na pracowniczy plan kapitałowy, a także związanych z tym korzyści. Z udziału w programie możemy zrezygnować zarówno w momencie podpisywania umowy o pracę, tworzenia programu u naszego pracodawcy, jak i w każdym innym dowolnym momencie w ciągu naszej współpracy.

Za pomocą specjalnych analiz polskich ekspertów wybrany został najbardziej efektywny oraz dopasowany do naszych zarobków mechanizm. Tak właśnie narodził się projekt pracowniczych planów kapitałowych jako systemowe rozwiązanie, którego celem jest pomoc każdemu pracownikowi w zgromadzeniu dodatkowych oszczędności do wykorzystania na emeryturze.