Zwolnienie lekarskie a prowadzenie działalności gospodarczej w 2025 r.

Każdy przedsiębiorca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne oraz składki zdrowotnej. Dobrowolna jest wyłącznie składka chorobowa, która pozwala na uzyskanie prawa do zasiłków, w tym do zasiłku chorobowego. Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na dobrowolną składkę chorobową, może skorzystać z obniżenia wysokości składek ZUS za okres choroby, ale tylko wtedy, gdy posiada zwolnienie lekarskie i jest w trakcie niezdolności do pracy.

Jakie są zasady obniżania składek ZUS za czas choroby przedsiębiorcy?

Samo zachorowanie i posiadanie zwolnienia lekarskiego nie uprawniają do obniżenia składek. Przedsiębiorca musi opłacać dobrowolną składkę chorobową, aby móc skorzystać z obniżenia składki na ubezpieczenie społeczne. Ponadto, nie dotyczy to osób, które zadeklarowały wyższą niż minimalna podstawę naliczania składek.

Zmniejszenie składki na ubezpieczenie społeczne następuje proporcjonalnie: należy podzielić podstawę wymiaru przez liczbę dni w miesiącu, a następnie wynik pomnożyć przez liczbę dni, w czasie których przedsiębiorca nie pracował z powodu choroby. Ważne jest, że obniżenie dotyczy wyłącznie składki na ubezpieczenie społeczne. Składka zdrowotna jest opłacana w pełnej wysokości, bez względu na czas trwania zwolnienia lekarskiego.

Nowe zasady naliczania składki zdrowotnej (2022 i 2025)

Od 2022 roku podstawą naliczenia składki zdrowotnej nie jest już zadeklarowana kwota, lecz dochód lub przychód uzyskany w danym miesiącu. To oznacza, że przedsiębiorca, nawet podczas choroby, będzie musiał opłacać pełną składkę zdrowotną, niezależnie od tego, czy przebywa na zwolnieniu lekarskim.

Zwolnienie lekarskie ZUS w przypadku ciąży – najnowsze przepisy

Zasiłek chorobowy w przypadku ciąży jest przyznawany kobiecie, która przez 90 dni opłacała dobrowolną składkę chorobową. Okres ten jest okresem wyczekiwania, po którym kobieta może ubiegać się o świadczenie chorobowe w przypadku niezdolności do pracy. W przypadku kobiet ciężarnych zasiłek chorobowy jest wypłacany w wysokości 100% podstawy wymiaru, a maksymalny czas pobierania zasiłku wynosi 270 dni w roku.

Chociaż sama ciąża nie jest uznawana za chorobę, kobieta może otrzymać zasiłek, jeśli w jej wyniku pojawią się komplikacje zdrowotne wymagające zwolnienia lekarskiego. Warto dodać, że ZUS ma prawo przeprowadzić kontrolę, aby upewnić się, że zwolnienie nie zostało wystawione na nieuprawnioną osobę, a kobieta nie wykorzystuje go w sposób niewłaściwy, np. wykonując pracę zarobkową.

Przedsiębiorczyni w ciąży a składki ZUS

Kobieta prowadząca działalność gospodarczą, która zachoruje lub przebywa na zwolnieniu lekarskim w czasie ciąży, może obniżyć składkę na ubezpieczenie społeczne za czas, w którym nie pracuje. Obniżenie składki dotyczy tylko ubezpieczenia społecznego, nie obejmuje natomiast składki zdrowotnej, którą należy płacić w pełnej wysokości.

Zasiłek chorobowy na działalności gospodarczej – jak jest obliczany?

Wysokość zasiłku chorobowego dla przedsiębiorcy zależy od podstawy wymiaru składek oraz liczby dni, w czasie których przedsiębiorca jest na zwolnieniu. Zasiłek chorobowy przysługuje wyłącznie osobom, które opłacają dobrowolną składkę chorobową. Podstawą wymiaru zasiłku jest średnia podstawa wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy pomniejszona o wskaźnik w wysokości 13,71%. Zasadniczo przedsiębiorca otrzymuje zasiłek w wysokości 80% tej podstawy. Zasiłek chorobowy dla kobiet w ciąży wynosi 100% podstawy wymiaru.

Po wyliczeniu kwoty zasiłku, odlicza się jeszcze 12% podatku dochodowego, co może powodować obniżenie wysokości świadczenia.

Co może robić przedsiębiorca na zwolnieniu lekarskim?

Zasiłek chorobowy jest przeznaczony na czas, w którym przedsiębiorca nie wykonuje swojej pracy zarobkowej i dochodzi do zdrowia. Podczas zwolnienia lekarskiego przedsiębiorca nie może prowadzić działalności gospodarczej ani wykonywać obowiązków związanych z firmą. Jednakże w pewnych sytuacjach dozwolone jest podejmowanie działań mających charakter niezwiązany z pracą zarobkową, takich jak np. podpisanie dokumentów lub przelewów bankowych związanych z bieżącymi zobowiązaniami.

ZUS ma prawo kontrolować, czy przedsiębiorca przestrzega zasad wykorzystywania zwolnienia lekarskiego zgodnie z jego przeznaczeniem. Naruszenie tych zasad, np. podpisanie umowy z nowym klientem czy wyjazd na wakacje, może prowadzić do wstrzymania wypłaty zasiłku chorobowego.

Podsumowanie

Zwolnienie lekarskie dla przedsiębiorcy ma wpływ na wysokość składek ZUS, jednak tylko w przypadku, gdy osoba prowadząca działalność opłaca dobrowolną składkę chorobową. Warto pamiętać, że obniżenie składek dotyczy wyłącznie składek społecznych, a składka zdrowotna jest opłacana w pełnej wysokości, niezależnie od zwolnienia lekarskiego. Dodatkowo, w 2022 roku zmieniono zasady naliczania składki zdrowotnej, co wpływa na przedsiębiorców. Osoby prowadzące działalność gospodarczą, które są w ciąży lub przebywają na zwolnieniu, powinny być świadome swoich praw do zasiłku chorobowego oraz zasad jego otrzymywania.