W okresie pandemii koronawirusa wielu z nas ma do czynienia z obowiązkiem poddania się kwarantannie lub izolacji. Sprawa dotyczy także osób zatrudnionych na umowie o pracę. Pojawia się wówczas pytanie, czy pracownicy mogą korzystać z urlopu w czasie kwarantanny? W jaki sposób powinni zachować się jeśli termin odosobnienia przypadnie właśnie podczas planowanego urlopu?

Obecne czasy z uwagi na COVID-19 nie należą do najbardziej przyjaznych. Niekorzystna sytuacja dotyka każdego, w tym przede wszystkim pracowników, którzy muszą z jednej strony realizować swój zakres obowiązków, z drugiej jednak dostosować się do obowiązujących uregulowań prawnych. Kłopot pojawia jednak wtedy, gdy osoba zatrudniona musi spędzić jakiś czas na kwarantannie, a to wiąże się z licznymi utrudnieniami. 

Kwarantanna – co to?

Czas kwarantanny to po prostu okres spędzony przez osobę zdrową w odosobnieniu. Dotyczy tych, którzy byli narażeni na zakażenie poprzez kontakt z osobą mającą koronawirusa. Celem kwarantanny jest przerwanie łańcucha zakażeń, a więc zapobieżenie szerzeniu się chorób w społeczeństwie. Z zagadnieniem tym bardzo często mylona jest izolacja, która także jest rodzajem odosobnienia, tyle tylko, że dotyczy ona osób lub grupy osób, u których potwierdzono zakażenie. W obu przypadków okres ten można spędzić w domu, stosując się oczywiście do zaleceń odpowiednich organów. Podsumowując, obowiązek kwarantanny jest nakładany na osobę zdrową, a izolacji na osobę, która ma chorobę zakaźną. 

Pracownik na kwarantannie - co trzeba wiedzieć?

Od początku pandemii sporym problemem było uregulowanie kwestii pracowniczych. Ustawodawca dokonał szeregu nowelizacji stosownych aktów prawnych, w tym Kodeksu pracy. W ten sposób szczegółowo unormowana została kwestia tego, jakie skutki pociąga za sobą kwarantanna podczas urlopu wypoczynkowego. Jak się okazuje, kwarantannę należy traktować w myśl przepisów tak samo jak niezdolność do pracy. Rozwiązanie to znajdziemy między innymi w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Pracownikowi przebywającemu na kwarantannie przysługuje więc zasiłek chorobowy, o ile oczywiście ma opłacone wszystkie składki ZUS na ubezpieczenie chorobowe. W przypadku umowy o pracę jest to jednak norma, dlatego zakłada się, że każdy, kto jest zatrudniony w ten sposób, podlega wskazanym wcześniej przepisom. 

Urlop wypoczynkowy a kwarantanna 

Wynagrodzenie chorobowe przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, przy czym nie wyłącza się tutaj dni wolnych od pracy. Ustawodawca wskazuje, że płatny czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną może trwać łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracowników powyżej 50. roku życia - łącznie 14 dni, chyba że przepisy szczegółowe stanowią inaczej. W czasie trwania kwarantanny pracownikowi przysługuje więc wynagrodzenie chorobowe, a po wspomnianym okresie - zasiłek chorobowy, który wnosi 80% odpowiedniego wynagrodzenia lub podstawy zasiłku. 

Czy w czasie kwarantanny można wykorzystać urlop wypoczynkowy?

Wykorzystanie urlopu wypoczynkowego a kwarantanna - temat ten budzi liczne kontrowersje i był wielokrotnie poruszany przez ekspertów oraz rządzących. Co bowiem w sytuacji, gdy okres kwarantanny przypadnie w czasie odbywania wcześniej zaplanowanego urlopu? Z pomocą przychodzą tutaj uregulowania Kodeksu pracy, w którym czytamy, że jeśli pracownik nie ma możliwości rozpoczęcia urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, pracodawca jest obowiązany przesunąć urlop na termin późniejszy. Wspomniane przesłanki to między innymi czasowa niezdolność do pracy wskutek choroby, odosobnienie w związku z chorobą zakaźną, powołanie na ćwiczenia wojskowe lub na przeszkolenie wojskowe albo stawienie się do pełnienia terytorialnej służby wojskowej rotacyjnie na czas do 3 miesięcy, a także urlop macierzyński. 

Przerwanie urlopu wypoczynkowego z powodu kwarantanny

Co jednak w sytuacji, gdy pracownik przebywa na urlopie i w jego trakcie musi poddać się kwarantannie? Wtedy wypoczynek zostaje przerwany, a pracodawca musi w późniejszym terminie pozwolić osobie zatrudnionej na skorzystanie z pozostałych dni urlopu. Nie ma od tego żadnego wyjątku, ustawodawcy zależy bowiem na usystematyzowaniu tej kwestii. Urlop może zostać ponownie przyznany nawet po roku kalendarzowym, w którym przysługiwał. Co ważne, pracodawca nie ma możliwości odmówienia prawa do niewykorzystanej części urlopu, chyba że mamy do czynienia ze szczególnymi okolicznościami, które za tym przemawiają. W większości przypadków jednak obie strony dochodzą do porozumienia i pracownik może skorzystać z wypoczynku. 

Urlop w czasie kwarantann - czy to możliwe?

Dla pracownika o wiele korzystniejszym finansowo rozwiązaniem byłoby jednak to, w którym może skorzystać z urlopu podczas okresu odosobnienia. Otrzymuje on bowiem wówczas całą wypłatę, a nie tylko jej część. Wielu zatrudnionych chcąc postawić na swoim składa na ręce pracodawcy wniosek o urlop wypoczynkowy, mimo iż wiedzą oni, że będzie na nich nałożony obowiązek kwarantanny. Zgodnie z prawem nie ma jednak podstawy, aby takiego urlopu udzielić, co znalazło odzwierciedlenie w oficjalnej interpretacji organów państwowych. Jeśli pracodawca ma świadomość, że jego podwładny będzie w tym okresie objęty kwarantanną, musi odmówić urlopu wypoczynkowego. W przeciwnym razie obie strony narażają się na konsekwencje. Kontrolerzy łatwo wychwycą bowiem zbieżność momentu przebywania na urlopie oraz kwarantannie i mogą w tej sytuacji nałożyć karę.         

Kwarantanna i urlop wypoczynkowy - podsumowanie


Widzimy więc, że w opisywanym obszarze nie ma żadnej innej możliwości niż potraktowanie osoby objętej kwarantanną jako niezdolnej do pracy, a co za tym idzie - nie mającej podstawy prawnej skorzystania w tym momencie z urlopu. Najważniejsze jest jednak wyczucie czasu i zastosowanie się do norm ustawowych i wytycznych odpowiednich instytucji takich jak Sanepid. W razie wątpliwości to właśnie tam należy szukać odpowiedzi na związane z tym tematem pytania.