Plusy i minusy umowy o dzieło

Umowa o dzieło to umowa cywilnoprawna, której zapisy znajdują się w Kodeksie cywilnym, szczególnie w art. 627-646. Zgodnie z tymi przepisami, umowa o dzieło reguluje stosunki między przyjmującym zamówienie a zamawiającym. Umowa ta jest związana z osiągnięciem określonego rezultatu – dzieła, które powinno zostać dostarczone w stanie zgodnym z oczekiwaniami zamawiającego.

Zmiany w wynagrodzeniu umowy o dzieło

W 2025 roku wprowadzono zmiany w zakresie wynagrodzenia za wykonanie umowy o dzieło. Zgodnie z nowymi przepisami, wynagrodzenie za dzieło ustala się w sposób elastyczny, uwzględniając zarówno nakład pracy, jak i dodatkowe koszty, które mogą wystąpić w trakcie realizacji umowy. W przypadku zmian w cenach materiałów lub usług, możliwe jest renegocjowanie wynagrodzenia, co daje stronom większą elastyczność.

Jeśli umowa została zawarta na podstawie kosztorysu, zmiany w cennikach lub stawek mogą stanowić podstawę do renegocjacji wysokości wynagrodzenia. Zmiany te mogą być jednak wprowadzane tylko w przypadku umów, które nie zostały już w pełni zrealizowane (np. wynagrodzenie za wykonane części dzieła).

Umowa o dzieło – odpowiedzialność i terminy

Wprowadzono także zmiany dotyczące odpowiedzialności za wykonanie dzieła i terminy realizacji. Zamawiający może teraz odstąpić od umowy o dzieło, jeśli przyjmujący zamówienie nie rozpoczął dzieła w ustalonym terminie lub jeśli wykonanie dzieła opóźnia się w sposób, który uniemożliwia jego terminową realizację. W takim przypadku nie jest wymagane wyznaczanie dodatkowego terminu na wykonanie dzieła.

Jeżeli wykonanie dzieła nie odpowiada ustalonym standardom lub jest sprzeczne z umową, zamawiający może wymagać poprawy dzieła. W przypadku braku poprawy w wyznaczonym czasie, może odstąpić od umowy lub zlecić wykonanie dzieła innej osobie, ponosząc koszty wykonania.

Zasady podatkowe w umowie o dzieło (2025)

Podatek dochodowy od umowy o dzieło w 2025 roku nie uległ istotnym zmianom. Umowa o dzieło podlega opodatkowaniu zgodnie z przepisami o podatku dochodowym. Jeśli wynagrodzenie z umowy nie przekracza 200 zł brutto, stosuje się zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 12%. W przypadku wyższych wynagrodzeń obowiązują stawki 12% lub 32%, w zależności od wysokości dochodów podatnika (próg 120 000 zł rocznie).

Zmiany w 2025 roku dotyczą również zwiększonej ochrony dla twórców w przypadku przeniesienia praw autorskich w umowie o dzieło. W takim przypadku można zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodu w wysokości 50%, co obniża podstawę opodatkowania. W innych przypadkach standardowe koszty uzyskania przychodu wynoszą 20%.

Umowa o dzieło a ZUS w 2025 roku

Umowa o dzieło wciąż nie stanowi tytułu do obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, chyba że zawierana jest pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. W przypadku umów o dzieło zawartych z osobami spoza stosunku pracy, wynagrodzenie za dzieło nie podlega oskładkowaniu, co oznacza mniejsze koszty zatrudnienia.

Podsumowanie

Zmiany w 2025 roku wprowadziły więcej elastyczności do ustalania wynagrodzenia za wykonanie dzieła oraz uprościły proces renegocjacji wysokości wynagrodzenia, gdy zajdą nieprzewidziane okoliczności. Ponadto, nowelizacja przepisów zwiększa odpowiedzialność zamawiającego w przypadku nieprawidłowego wykonania dzieła oraz umożliwia bardziej elastyczne podejście do terminów wykonania.

Umowa o dzieło pozostaje korzystną formą zatrudnienia, szczególnie w przypadku zlecania jednorazowych prac, które są oceniane na podstawie rezultatu, a nie czasu pracy.