KRUS – Kluczowe informacje dla rolników o ubezpieczeniach społecznych

Ubezpieczenia społeczne rolników stanowią istotny element stabilizacji finansowej gospodarstw rolnych w Polsce. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) to instytucja, która odgrywa kluczową rolę w systemie zabezpieczeń społecznych rolników, oferując nie tylko ubezpieczenia zdrowotne, ale również emerytalne i rentowe. Co ciekawe, podleganie ubezpieczeniom w KRUS nie koliduje z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Najważniejsze informacje związane z tematem

1. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) zapewnia rolnikom ubezpieczenia zdrowotne, macierzyńskie, emerytalne i rentowe oraz szereg różnego typu świadczeń, stabilizując ich sytuację finansową.

2. Ubezpieczenie w KRUS dotyczy rolników prowadzących gospodarstwa powyżej 1 ha oraz ich domowników i pomocników, ale nie koliduje z prowadzeniem działalności gospodarczej, o ile zostaną spełnione określone warunki.

3. System KRUS finansowany jest z dwóch źródeł: składek rolników i dotacji państwowych, a środki dzielone są na różne fundusze, w tym fundusz emerytalno-rentowy.

4. Osoby prowadzące działalność gospodarczą w KRUS opłacają podwójną składkę emerytalno-rentową oraz standardowe składki na ubezpieczenia społeczne.

Czym jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego?

Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w skrócie KRUS, to instytucja państwowa, której głównym celem jest obsługa systemu ubezpieczeń społecznych rolników. Została utworzona w 1991 roku, aby odpowiadać na specyficzne potrzeby sektora rolnego, który różni się pod wieloma względami od innych branż. Rolnicy prowadzący działalność rolniczą są zobowiązani do przystąpienia do KRUS, jeśli działalność ta jest ich głównym źródłem dochodu i nie są objęci ubezpieczeniem ZUS.

Finansowanie KRUS obejmuje dwa podstawowe źródła: składki ubezpieczonych rolników oraz dotacje z budżetu państwa. 

W KRUS funkcjonują następujące fundusze:

• fundusz składkowy,

• fundusz emerytalno-rentowy,

• fundusz prewencji i rehabilitacji,

• fundusz administracyjny,

• fundusz rezerwowy. 

Rodzaje ubezpieczenia rolników

KRUS zapewnia rolnikom kilka podstawowych rodzajów ubezpieczeń:

• ubezpieczenie emerytalno-rentowe – pozwala na uzyskanie świadczeń emerytalnych po osiągnięciu wieku emerytalnego lub rentowych w przypadku niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,

• ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie – obejmuje ochronę między innymi w sytuacji wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz zapewnia świadczenia z tytułu macierzyństwa w ramach ubezpieczenia macierzyńskiego,

• ubezpieczenie zdrowotne – rolnicy, którzy są ubezpieczeni w KRUS, są automatycznie objęci także ubezpieczeniem zdrowotnym, co uprawnia ich do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej.

Dodatkowo rolnikom ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przysługują różnego typu świadczenia, będące w pewnym uproszczeniu odpowiednikiem tego, co przysługuje ubezpieczonym w ZUS, takie jak dodatek pielęgnacyjny, zasiłek chorobowy, zasiłek opiekuńczy, zasiłek macierzyński, rodzicielskie świadczenie uzupełniające, zasiłek pogrzebowy, świadczenia kombatanckie dla inwalidów wojennych, świadczenie pieniężne z tytułu pełnienia funkcji sołtysa, czy też świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. KRUS zgodnie ze swym ustawowym obowiązkiem zapewnia rolnikom uprawnionym do świadczeń Kasy możliwość korzystania z rehabilitacji leczniczej.

Kto podlega ubezpieczeniu w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego?

Obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu rolników w KRUS podlegają 

• rolnicy, których gospodarstwo obejmuje obszar powyżej 1 ha przeliczeniowego użytków rolnych lub pracujący w dziale specjalnym produkcji rolnej określony w załączniku do ustawy, 

• pomocnicy ubezpieczonego rolnika, zamieszkujący na terenie gospodarstwa rolnego lub w jego bliskim sąsiedztwie, pracujący stale w tym gospodarstwie rolnym o nie nie są związani z rolnikiem stosunkiem pracy i nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych

oraz 

• domownicy powyżej 16. roku życia, pozostający z rolnikiem we wspólnym gospodarstwie domowym.

Jakie wymagania trzeba spełnić, by prowadzić działalność gospodarczą w KRUS-ie?

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej wiąże się z koniecznością dopełnienia wielu formalności. Wiele osób uważa, że prowadzenie firmy jest możliwe jedynie wtedy, kiedy podlegamy ubezpieczeniom w ZUS. Okazuje się jednak, że rolnicy mają prawo prowadzić przedsiębiorstwo, nie rezygnując ubezpieczenia w KRUS. Koniecznie jest jednak spełnienie kilku warunków jak:

• podleganie ubezpieczeniom w KRUS nieprzerwanie przez okres 3 lat,

• niepozostawanie w stosunku pracy lub w stosunku służbowym,

• nieposiadanie ustalonego prawa do emerytury, renty i innych świadczeń z ubezpieczeń społecznych,

• złożenie w KRUS oświadczenia o chęci kontynuacji ubezpieczenia, co należy zrobić w terminie do 14 dniu od dnia założenia działalności gospodarczej.

Oświadczenie o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS można złożyć podczas rejestracji firmy w CEIDG — Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Co ciekawe, nie każda pozarolnicza aktywność rolnika stanowi działalność gospodarczą. Nie jest przedsiębiorcą rolnik, który wykonuje działalność w zakresie:

• leśnictwa,

• rybactwa śródlądowego,

• wynajmu pokoi,

• sprzedaży domowych posiłków,

• usług związanych z pobytem turystów,

• sprzedaży produktów z gospodarstwa.

Trzeba pamiętać, że nie zawsze pozostanie w KRUS będzie możliwe. Nie można być ubezpieczonym w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, jeśli zostanie się wspólnikiem osobowych spółek prawa handlowego, czyli spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej oraz jednoosobowej spółki z o.o. ,a także w przypadku rozpoczęcia działalności wykonywanej osobiście, będącą wolnym zawodem.

Jakie składki KRUS trzeba opłacać prowadząc działalność gospodarczą?

Osoba podlegająca ubezpieczeniom w KRUS ma obowiązek opłacać:

• miesięczną składkę podstawową na ubezpieczenie emerytalno-rentowe w podwójnym wymiarze,

• kwartalną składkę na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w pojedynczej wysokości, tak samo, jak za pozostałych ubezpieczonych, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej.

Ubezpieczenie KRUS — podsumowanie

KRUS odgrywa kluczową rolę w systemie zabezpieczeń społecznych rolników w Polsce. Dla właścicieli gospodarstw rolnych przynależność do KRUS i opłacanie składek to istotne zabezpieczenie przyszłości finansowej. Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oferuje różnorodne świadczenia – od emerytur i rent po ubezpieczenie zdrowotne, co sprawia, że jest istotnym elementem stabilizacji życia rolników i ich rodzin. Zrozumienie zasad funkcjonowania KRUS oraz świadome zarządzanie ubezpieczeniami społecznymi może pomóc rolnikom w skutecznym zabezpieczeniu swojej przyszłości, oraz prowadzeniu gospodarstwa z większym poczuciem bezpieczeństwa.