Choroba zawodowa – co to za rodzaj i jakie świadczenia przysługują?

Jeśli nasze zdrowie ucierpiało na skutek szkodliwych czynników występujących w miejscu pracy, możemy wystąpić o odszkodowanie bądź rentę. Poniżej dowiesz się jak to zrobić.

Choroba zawodowa – definicja

Choroba zawodowa wyróżnia się specyfiką swojego powstania. W przeciwieństwie do innych schorzeń, na które mają wpływ predyspozycje genetyczne bądź niezdrowy styl życia, choroba zawodowa ma ścisły związek z wykonywaną pracą.

Definicja choroby zawodowej jest ściśle określona w art. 235 Kodeksu pracy. To właśnie ten dokument normuje wszystkie prawa i obowiązki pracodawcy oraz pracownika. Według niego choroba zawodowa, to schorzenie wymienione w specjalnym wykazie, noszącym nazwę wykaz chorób zawodowych. Powstaje ona w wyniku oceny warunków pracy. W jej diagnozie bezspornie i z dużym prawdopodobieństwem  powinny być przedstawione fakty, że powstała ona z udziałem szkodliwych dla zdrowia czynników, występujących na stanowisku pracy bądź jej powstanie jest ściśle związane ze sposobem wykonywania pracy. Podając definicję chorób zawodowych, warto zapoznać się również z pojęciem pracy w szczególnych warunkach. 

Określenia pracy w szczególnych warunkach pojawia się w tak zwanej ustawie pomostowej. Wskazano w niej, że prace w szczególnych warunkach to prace powiązane z czynnikami ryzyka, które wraz z rosnącym wiekiem pracownika, z bardzo dużym prawdopodobieństwem mogą spowodować stałe uszkodzenie zdrowia. Do takich prac zalicza się w szczególności prace w energetyce, górnictwie, leśnictwie, chemii, hutnictwie, budownictwie oraz przemyśle metalowym, budowlanym, drzewnym i papierniczym.

Rejestr chorób zawodowych – jakie schorzenia do niego należą?

Każdy rodzaj schorzenia, który powstał w wyniku wykonywanej pracy, wskazany jest w wykazie chorób zawodowych. Ich rodzaje dokładnie określa dokument - obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 4 września 2013 roku. Rejestr chorób zawodowych zawiera 26 pozycji.

1. Gorączka metaliczna.

2. Choroby osierdzia bądź opłucnej, spowodowane przez pył z azbestu:

• wysięk opłucnowy,
• rozległe zgrubienie opłucnej.

3. Astma oskrzelowa.

4.Przewlekłe obturacyjne zapalenie oskrzeli.

5. Ostre reakcje alergiczne.

6. Alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych:

• postać przewlekła,
• postać ostra.

7. Beryloza.

8. Byssinoza.

9. Nieżyt nosa alergiczny.

10. Choroby płuc spowodowane pyłem pochodzącym z metali.

11. Alergiczne zapalenie krtani.

12. Przewlekłe choroby narządu głosu:

• przerosty fałd głosowych,
• twarde guzki głosowe,
• niedowład mięśni krtani.

13. Nowotwory złośliwe, które powstały wskutek występowania szkodliwych czynników w miejscu pracy:

• rak oskrzeli,
• rak płuc,
• rak układy krwotocznego,
• międzybłoniak otrzewnej,
• międzybłoniak opłucnej,
• rak skóry,
• rak krtani,
• rak wątroby,
• rak pęcherza moczowego.

14. Choroby wywołane szkodliwym promieniowaniem jonizującym.

15. Choroby skóry:

• trądzik smarowy, olejowy lub chlorowy,
• alergiczne, kontaktowe bądź drożdzakowe zapalenie skóry,
• grzybica skóry,
• fotodermatozy zawodowe,
• pokrzywka kontaktowa.

16. Przedziurawienie przegrody nosa.

17. Choroby obwodowego układu nerwowego.

18. Trwałe uszkodzenie słuchu.

19. Choroby układy wzrokowego.

20. Zespół wibracyjny.

21. Choroby wywołane działaniem szkodliwych temperatur.

22. Choroby pasożytnicze bądź zakaźne.

23. Choroby powstałe przez pracę w warunkach wysokiego ciśnienia.

24. Przewlekłe choroby układu ruchu.

25. Przewlekłe zatrucia.

26. Pylica:

• pylica spawaczy,
• pylica górników,
• pylico-gruźlica,
• pylica krzemowa,
• pylica grafitowa,
• pylica talkowa,
• pylica spowodowana pyłkami metali,
• pylica azbestowa,
• pylica krzemieniowa.

Przyglądając się powyższej liście, wielu z nas może zastanawiać się, dlaczego akurat te choroby zostały nazwane chorobami zawodowymi. Przecież istnieje wiele innych schorzeń, które powstają w czasie pracy. Niestety, oprócz tych wskazanych na liście powyżej, żadne inne schorzenie nie może zostać zdiagnozowane jako choroba zawodowa.

Nurtującą kwestią może być wypalenie zawodowe, które jest bardzo częstym zjawiskiem. Warto pamiętać, że dobry specjalista wie, po czym poznać wypalenie zawodowe, a w szczególności jak odróżnić je od depresji.  Od 1 stycznia 2022 roku wypalenie zawodowe znalazło się w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób WHO, jednak nie pod nazwą choroby, a syndromu zawodowego.

Depresja bądź zły stan psychiczny pracownika spowodowany mobbingiem, są tak samo drażliwym tematem. Obie wpływają na wydajność w pracy oraz mogą budzić wątpliwości co do naszego zaangażowania. Niestety, nie są na liście chorób zawodowych, przez co nie zaliczają się do nich. Dobrą wiadomością jest jednak to, że osoby chorujące na depresję są chronione przed zwolnieniem przez kodeks pracy. Dodatkowo pracownikowi leczącemu się w poradniach psychiatrycznych, tak samo przysługuje zwolnienie L4, jak przy innych chorobach. Nie należy przejmować się dostarczeniem zwolnienia do miejsca pracy. Obecnie, tak samo, jak elektroniczne wnioski urlopowe, tak i zwolnienia z pracy spowodowane chorobą wysyłane internetowo.

Wysokość renty z tytułu choroby zawodowej – ile wynosi?

Jeśli wizyta u lekarza zakończy się wystawieniem diagnozy o chorobie zawodowej, dostaniemy niezbędne zaświadczenie. Fakt ten, należy zgłosić państwowemu inspektorowi sanitarnemu oraz inspektorowi pracy właściwemu miejscowo. Zgłoszenia możemy dokonać sami. Może również to wykonać pracodawca bądź lekarz, który powziął podejrzenie o wystąpieniu choroby zawodowej.

Istotnym zagadnieniem jest to, że chorobę zawodową możemy zgłosić nie tylko podczas trwania pracy, ale również pomimo jej zakończenia.

Co to jest choroba zawodowa, już wiemy. Teraz przyjrzymy się, jaka jest wysokość renty z tytułu choroby zawodowej. Osobie ubezpieczonej, która stała się niezdolna do pracy w związku z chorobą zawodową, przysługuje renta. Nie jest ona uzależniona od okresu ubezpieczenia wypadkowego czy daty powstania niezdolności do pracy. By pracownik nie pozostał bez środków do życia, każdy z pracodawców ma obowiązek opłacać za niego składkę wypadkową. To dzięki niej w razi stwierdzenia choroby zawodowej, zostanie nam wypłacone świadczenie. Renta jest przyznawana przez lekarza orzecznika ZUS na 5 lat bądź na stałe. Jej wysokość wyliczana jest indywidualnie i uzależniona jest od kwoty bazowej oraz indywidualnych składek.

Choroby zawodowe nauczycieli – jakie to są?

,,Choroba zawodowa definicja lat stażu pracy nauczycielskiego'' - to zdanie jako wskazuje, kto jest jednym z beneficjentów szkodliwych warunków w czasie wykonywania swojej pracy. Choroby zawodowe nauczycieli to bardzo obszerny wątek. Jest to grupa zawodowa, którą dotykają przede wszystkim choroby narządów głosowych oraz słuchu. Wysoki poziom hałasu na korytarzach szkolnych oraz wielogodzinne wykłady, niestety dają o sobie znać w późniejszym czasie. Co roku odnotowuje się około 320 przypadków przewlekłych chorób związanych z narządem głosów. Ponad połowa z nich dotyczy nauczycieli. Choroby narządu głosu to 15% wszystkich chorób zawodowych.