Jak wyglądają kwestie związane z porzuceniem pracy na umowie zlecenia pod kątem wynagrodzenia czy urlopu? Przeczytaj poniższy artykuł, aby poznać aktualne informacje na ten temat.
Porzucenie pracy – jak wygląda to w przypadku umowy zlecenia?
Porzucenie pracy przez pracownika (konsekwencje dla osób zatrudnionych na umowie zlecenia) to ciekawe zagadnienie. Dlaczego? Wyjaśnienie tej kwestii jest proste: ponieważ istotą umowy zlecenia jest wykonywanie czynności, które mogą być realizowane w różnych miejscach, a niekoniecznie w siedzibie pracodawcy. Zapis mówiący o tym, w jakim miejscu mają być wykonywane czynności, mógłby zostać potraktowany przez organy kontrolne jako przesłanka do przekwalifikowania umowy cywilnoprawnej na umowę o pracę.
A zatem nie sposób stwierdzić, że porzucenie umowy zlecenia przez zleceniobiorcę powstaje wskutek niestawienia się w miejscu pracy – o takim miejscu w przypadku umowy cywilnoprawnej bowiem trudno mówić. Porzucenie zlecenia może być rozumiane raczej jako zaprzestanie wykonania czynności stanowiącej przedmiot zawartej umowy (np. niewykonanie zadania – wskutek złej woli – w terminie określonym w porozumieniu). Jak może być mierzony czas wykonywania zleconych zadań przez zleceniobiorców? Istnieje wiele metod na zrealizowanie tego celu, w tym np. komputerowy program do zarządzania i rejestracji czasu pracy czy obowiązek wykonywania przez zleceniobiorców raportów (w postaci np. notatek służbowych).
Porzucenie pracy a urlop
Jest to bardzo istotna kwestia, nad którą zastanawiają się często także zleceniobiorcy. Czy osoby pracujące na umowie zlecenia mają prawo do urlopu (wypoczynkowego, ale także macierzyńskiego itd.)? Zgodnie z przepisami prawa pracy, zleceniobiorcy nie mają prawa do urlopu w tradycyjnym sensie, jak ma to miejsce w przypadku pracowników zatrudnionych na umowę o pracę. W praktyce, jeśli chodzi o umowę zlecenia, urlop jest zazwyczaj bezpłatny. Wyjątkiem jest sytuacja, w której uprawnienie do płatnego urlopu wypoczynkowego zostało uwzględnione w samej umowie zlecenia. Tego typu zapisy jednak należą do rzadkości.
W związku z tym, kwestia potencjalnej utraty urlopu w przypadku porzucenia pracy na umowie zlecenia nie ma dużego znaczenia. Jeśli w umowie przewidziano urlop, jego charakter – czy płatny, czy bezpłatny – powinien być dokładnie określony.
Porzucenie pracy a konsekwencje finansowe
Decyzja o porzuceniu umowy zlecenia wiąże się z pewnymi konsekwencjami finansowymi. Zleceniobiorca może być odpowiedzialny za szkody wyrządzone zleceniodawcy przez nagłe zerwanie współpracy. Może to obejmować np. zmniejszenie wynagrodzenia w celu naprawienia szkody, której zleceniodawca doświadczył wskutek opuszczenia stanowiska. Przerwanie umowy może powodować również konieczność zapłaty kary umownej, jeżeli została ona zawarta w umowie zlecenia.
Porzucenie pracy na okresie próbnym – czy jest możliwe?
Umowa zlecenia nie przewiduje okresu próbnego, jak ma to miejsce w przypadku umowy o pracę. Zatem porzucenie pracy na okresie próbnym dotyczy wyłącznie osób zatrudnionych na umowę o pracę, a okres wypowiedzenia jest uzależniony od terminu zawarcia umowy. W przypadku umowy zlecenia okres wypowiedzenia jest elementem fakultatywnym, a zatem nie ma obowiązku jego przestrzegania, chyba że strony umówiły się na konkretny termin zakończenia współpracy.
Odszkodowanie za porzucenie pracy – komu się należy?
Zleceniobiorca, który zdecyduje się na porzucenie pracy, musi liczyć się z możliwością poniesienia odpowiedzialności cywilnej. Zgodnie z artykułem nr 746 Kodeksu cywilnego, zleceniobiorca może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez nagłe zerwanie umowy. Odszkodowanie może być w formie potrącenia części lub całości wynagrodzenia należnego zleceniobiorcy, a także naprawienia szkody rzeczowej.
Warto jednak zauważyć, że w przypadku umowy zlecenia nie obowiązują przepisy Kodeksu pracy dotyczące ograniczenia wysokości kar (np. maksymalna wysokość kary dla pracownika nie może przekroczyć trzykrotności jego wynagrodzenia). Dla zleceniobiorcy oznacza to, że nie ma de facto limitu wysokości kary, którą może nałożyć zleceniodawca. Niemniej, decyzję o wysokości odszkodowania podejmuje sąd cywilny, który analizuje sytuację na podstawie umowy i okoliczności sprawy.
Czy porzucenie pracy wlicza się do emerytury?
Porzucenie pracy na umowie zlecenia nie wpływa na wysokość emerytury. Przyszła emerytura zleceniobiorcy będzie zależna od wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne, które były odprowadzane w czasie trwania umowy. Warto pamiętać, że zleceniobiorcy, podobnie jak pracownicy na umowie o pracę, są zobowiązani do odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, w tym emerytalne.
Porzucenie pracy na umowie zlecenia – podsumowanie
Zleceniobiorcy, którzy decydują się na porzucenie umowy zlecenia, często robią to z powodu znalezienia lepszego zatrudnienia. Ważne jest jednak, by pamiętać o konsekwencjach prawnych takiej decyzji. Choć brak świadectwa pracy w przypadku umowy zlecenia nie jest czymś niezwykłym, w małych miejscowościach i w zamkniętych branżach porzucenie umowy może odbić się na reputacji osoby, która podjęła taką decyzję. Z tego powodu warto, by rozwiązanie umowy odbyło się w sposób zgodny z zasadami profesjonalizmu i poszanowania interesów obu stron.
