Każdy obywatel, który w ciągu życia opłacał składki emerytalne oraz rentowe może być pewny, że w przyszłości otrzyma świadczenie od państwa. Wiele osób przepracowało w ciągu życia zaledwie kilka lat, ale mimo to przysługuje im najniższa krajowa emerytura. Ile wynosi i kto dokładnie może po nią sięgnąć? Jakie warunki należy spełnić, aby móc myśleć o staraniu się o te środki?

Sporą część życia każdego z nas zajmuje praca zarobkowa. Pracujemy, aby w przyszłości móc przejść na zasłużoną emeryturę i uzyskać świadczenie, które swoim wymiarem odpowiada liczbie przepracowanych lat, a także łącznej wartości wpłaconych na nasze konto składek. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest w tej materii niezwykle drobiazgowy, ale przepisy polskiego prawa wskazują, że osobom, które spełniły wskazane kryteria przysługuje choćby najniższa z możliwych emerytur. Sprawdźmy, o czym dokładnie mowa. 

Życie polskiego emeryta

Nie jest żadnym zaskoczeniem, że wiele osób przechodząc na emeryturę uzyskuje mniejsze świadczenie od swojego dotychczasowego wynagrodzenia. Emerytury w Polsce nie należą do wysokich, dlatego wielu beneficjentów musi podjąć dodatkowe zatrudnienie lub znaleźć inny sposób na zarobek. Ma to szczególne znaczenie jeśli mówimy o osobach, którym przysługuje zaledwie najniższa emerytura w Polsce, czyli taka, której wysokość jest regulowana odpowiednimi ustawami i stała dla wszystkich podmiotów. Na wysokość emerytury składa się bardzo wiele czynników i do każdego przypadku należy podchodzić w sposób indywidualny. ZUS na przestrzeni lat informuje płatników składek o tym, jakiej mniej więcej wysokości świadczenie im się należy, ale są to często dane bardzo szacunkowo i w praktyce mogą się różnić od rzeczywistego stanu. 

System emerytalny w Polsce – zasady działania

Sam system obliczania i przyznawania świadczenia emerytalnego w naszym kraju nie należy do najbardziej przejrzystych. Można nawet stwierdzić, że jest bardzo skomplikowany i przede wszystkim uwarunkowany często zmieniającymi się normami prawnymi. Każdego roku emerytura jest waloryzowana, czyli jej wskaźniki są wyrównywane według obowiązujących warunków gospodarczych, w tym także stóp procentowych, wysokości składek ZUS itp. Odpowiedni wskaźnik do waloryzacji co roku ogłasza Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Ogólnie rzecz ujmując cały system jest oparty o przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Aktualnie w Polsce obowiązujący wiek emerytalny dla kobiet wynosi 60 lat, a dla mężczyzn 65 lat. Oznacza to, że wówczas osoby takie uzyskują prawo do najwyższego świadczenia emerytalnego, o ile oczywiście przepracowały odpowiednią liczbę lat i odprowadzały składki w pełnej wysokości lub robił to za nie pracodawca.

Dla kogo najniższa emerytura - co trzeba wiedzieć?

Wiele osób nie miało jednak możliwości przepracowania konkretnej liczby lat na umowach, które gwarantowały pełne oskładkowanie. Niektórzy mieli także dłuższe przerwy w karierze zawodowej spowodowane różnego rodzaju trudnościami, w tym także sprawami osobistymi. Nie każdy był w stanie utrzymać pracę przez kilkadziesiąt wymaganych przepisami lat, mimo iż do stażu pracy można zaliczyć na przykład okres edukacji. W takich przypadkach osoby te mogą jednak liczyć na minimalne świadczenie emerytalne, co nie oznacza jednak, że jest ono przyznawane każdego, kto wyrazi chęć jego otrzymania. Komu przysługuje najniższa emerytura - to pytanie pada bardzo często. Tak naprawdę należy spełnić dwa warunki, które ustawodawca wskazał w odpowiednich normach prawnych. W pierwszej kolejności brane jest pod uwagę to, czy wnioskodawca osiągnął już wiek emerytalny. Drugim z kryteriów jest posiadanie odpowiedniej liczby wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych. Bardzo wiele zależy więc od indywidualnej sytuacji i tego, na jakich umowach dana osoba była zatrudniona oraz czy były odprowadzane za nią składki do ZUS. Co do zasady, jak informuje sam Zakład Ubezpieczeń Społecznych, konieczne jest osiągnięcie odpowiedniego stażu pracy. W przypadku kobiet okres ten wynosi 20 lat, a u mężczyzn 25 lat. 

Kto może otrzymać najniższą emeryturę i kiedy?

Oznacza to, że jeśli osoba ubiegająca się o najniższą emeryturę nie może potwierdzić takiego stażu pracy, jej wniosek zostanie odrzucony. ZUS nie wypłaca bowiem najniższej emerytury tym, którzy nie spełniają tego warunku, a na ich konto może powędrować jedynie świadczenie, którego wysokość będzie wynikać ze składek zgromadzonych na koncie emerytalnym. Wyliczając najniższą emeryturę analizuje się zarówno okres składkowy oraz nieskładkowy, trzymając się zasady, iż na trzy lata opłacania składek dolicza się maksymalnie rok nieskładkowy. Jeśli chodzi o okres nieskładkowy, mowa tutaj przede wszystkim o takich przypadkach jak przebywanie na chorobowym lub bezpłatnym urlopie, czy też czas pobierania zasiłku opiekuńczego. 

Ile wynosi najniższa emerytura?

Wspomniana już waloryzacja rent oraz emerytur odbywa się każdego roku w dniu 1 marca. Obecnie wskaźnik waloryzacji to 4,24%, ale tylko w przypadku, gdy oznacza to podwyżkę o minimum 50 zł. Taką kwotę gwarantuje bowiem prawodawca i coroczny wzrost rent oraz emerytur nie może być od niej niższy. W tym roku najniższe świadczenie emerytalne wynosi 1250,88 zł brutto, co daje kwotę 1066,24 zł netto, a więc tyle “na rękę” otrzymuje świadczeniobiorca. W tym mieści się już podatek oraz składka zdrowotna wynikająca ze świadczenia, która wynosi 1,25%, a więc 15,64 zł. Ile wynosi najniższa emerytura po 10 latach pracy? Jak się okazuje, nawet przy tak długim okresie pracy i regularnym wpłacaniu na konto składek, ZUS nie ma możliwości zakwalifikowania takiej osoby do grona emerytów. Rządzący od lat zapowiadają jednak zmiany w tym obszarze i skrócenie wymaganego stażu pracy właśnie do 10 lub 15 lat. Czas pokaże, czy plany te staną się rzeczywistością i ze świadczenia będzie mogło skorzystać więcej osób niż dotychczas.