Sprzedaż akcji a opodatkowanie

Podatek od sprzedaży akcji został uregulowany w zapisach Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Należy on do grupy podatków od dochodów z kapitałów pieniężnych – oprócz akcji obejmuje także odsetki z lokat bankowych czy zyski osiągnięte poprzez jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych. Dla podatku od akcji niezależnie od uzyskiwanych dochodów obowiązuje stawka 19-procenta. Podatek nalicza się między innymi od dochodów osiągniętych z inwestycji w:

  • akcje,
  • prawa poboru,
  • obligacje,
  • kontrakty terminowe.

Co bardzo istotne, dochody giełdowe nie łączą się z dochodami uzyskiwanymi z innych źródeł. Tym samym strata poniesiona na giełdzie nie wpłynie w żaden sposób na podatek do zapłaty na przykład w związku z dochodem osiąganym z tytułu umowy o pracę.

Płatnikiem podatku od dochodów kapitałowych, w zależności od konkretnej sytuacji, może być zarówno inwestor, jak i bank, firma inwestycyjna czy spółka. Jeśli inwestor na skutek sprzedaży papierów wartościowych uzyska dochód, każdorazowo będzie musiał odprowadzić należny podatek od akcji. Odbywa się to poprzez płatność jednorazową po zakończeniu roku podatkowego. Sporym ułatwieniem jest otrzymywany z biura maklerskiego PIT-8C, który stanowi podstawę do sporządzenia deklaracji PIT-38.

Kiedy dostajesz PIT-8C?

PIT-8C to podstawowe źródło informacji dotyczących osiągniętych przychodów i poniesionych kosztów w związku z zawieranymi transakcjami giełdowymi. PIT-8C stanowi podstawę do rozliczenia rocznego podatku kapitałowego, którego dokonuje się poprzez sporządzenie deklaracji PIT-38. Co warto podkreślić, PIT-8C nie jest zeznaniem podatkowym, tylko formularzem, na którym wykazane są:

  • przychody kapitałowe – na przykład ze zbycia papierów wartościowych,
  • przychody z tak zwanych innych źródeł – na przykład kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego.

Są to zatem dochody, od których nie zostały pobrane zaliczki na podatek dochodowy, więc obowiązek odprowadzenia podatku do urzędu skarbowego spoczywa na podatniku.

Warunkiem wystawienia PIT-8C przez dom maklerski jest dokonanie w danym roku podatkowym co najmniej jednej transakcji sprzedaży papierów wartościowych lub zamknięcie pozycji na rynku kontraktów terminowych. Zgodnie z przepisami biura maklerski, które są podmiotami dokonującymi wypłaty należności, ale nie są zobligowane do poboru zaliczki na podatek, powinny sporządzić informację o wysokości przychodów według ustalonego wzoru. PIT-8C musi zostać przekazany podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu przez biurko maklerskie w terminie do końca lutego następnego roku podatkowego.

Należy przy tym zaznaczyć, że do każdego rachunku papierów wartościowych wystawiany jest odrębny PIT-8C. Inwestor otrzyma więc tyle formularzy PIT-8C, ile posiada rachunków maklerskich, na których w danym roku podatkowym wystąpił obrót. Co bardzo ważne, w takiej sytuacji wszystkie uzyskane dochody kapitałowe powinny zostać zsumowane, a następnie uwzględnione na jednej deklaracji PIT-38.

Warto jednak mieć na uwadze, że biura maklerskie nie zawsze wysyłają do podatników druki PIT-8C listownie. Coraz częściej zdarza się, że są one udostępniane do wglądu online – na przykład po zalogowaniu się do własnego rachunku inwestycyjnego. Należy o tym pamiętać, by złożyć deklarację PIT-38, a tym samym rozliczyć się z urzędem skarbowym w terminie.

Rozliczenie podatku a PIT-8C

Przychody zawarte w formularzu PIT-8C muszą zostać wykazane w odpowiednim zeznaniu podatkowym. W zależności od źródła osiągniętych przychodów należy je rozliczyć w deklaracji:

  • PIT-38 – osoby inwestujące na giełdzie,
  • PIT-36 – osoby uzyskujące przychody z innych źródeł wykazane na formularzu w części D,
  • PIT-37 – osoby otrzymujące stypendium wykazane w formularzu w części E.

Jak zatem wygląda rozliczenie sprzedaży akcji? W takim przypadku należy wypełnić deklarację PIT-38 przeznaczoną dla podatników, którzy w roku podatkowym uzyskali przychody z:

  • odpłatnego zbycia papierów wartościowych,
  • odpłatnego zbycia pożyczonych papierów wartościowych,
  • odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacji praw z nich wynikających,
  • odpłatnego zbycia udziałów w spółkach albo udziałów w spółdzielni,
  • tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółkach albo wkładów w spółdzielniach w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część.

Jakie są zasady wypełniania PIT-38? Deklaracja składa się z kilkunastu części – podstawę opodatkowania, czyli dochód, należy wpisać w części C. Trzeba przy tym pamiętać, że dochód jest różnicą pomiędzy przychodem a kosztem podatkowym, więc podatnik musi dokonać stosownych obliczeń w celu ustalenia jego wysokości. Co istotne, podatnik ma możliwość uwzględnienia w rozliczeniu straty z tego samego źródła przychodów przez pięć kolejno następujących po sobie latach podatkowych. Do ustalonego dochodu stosuje się przewidzianą w ustawie stawkę, czyli 19%. Obliczenie podatku należnego wykonuje się w części D deklaracji PIT-38.

Podatek od akcji to rodzaj podatku dochodowego od osób fizycznych. Nalicza się go między innymi od dochodów osiągniętych z inwestycji akcje, obligacje, prawa poboru i kontrakty terminowe. Podatek od sprzedaży akcji należy rozliczyć na podstawie informacji zawartych w formularzu PIT-8C poprzez złożenie deklaracji PIT-38.