Ile godzin można pracować na umowie zlecenia?

Praca na umowie zlecenia to rozwiązanie, które od dawna cieszy się dużą popularnością, gdyż zapewnia zarówno zleceniodawcy, jak i przyjmującemu zlecenie dużą elastyczność. Ostatnio jednak wprowadzono znaczące zmiany w przepisach regulujących umowy zlecenia, w tym ustanowiono minimalną stawkę godzinową. Jak to zmienia obowiązki stron zawartej umowy?

Umowa zlecenia a wymiar czasu pracy

Umowa zlecenie jest umową cywilnoprawną, co oznacza, że nie jest umową o pracę, a tym samym nie mają do niej zastosowania przepisy prawa pracy zawarte w Kodeksie pracy. To zaś powoduje, że wymiar czasu pracy zleceniobiorcy nie podlega ograniczeniu, tak jak ma to miejsce w przypadku umowy o pracę, kiedy czas pracy nie może przekraczać przeciętnie ośmiu godzin na dobę i czterdziestu godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym. Zatem dzienny czas wykonywania zlecenia zależy jedynie od ustaleń między zleceniodawcą i zleceniobiorcą. Mimo że pracownik może, przynajmniej w teorii, pracować dowolną ilość godzin w ciągu dnia i tygodnia, to wszelkie zasady wynagrodzenia i innych warunków pracy powinny być jasno określone w umowie zleceniu.

Ewidencja czasu pracy – umowa zlecenie

Fakt, że pracując na umowie zlecenie, nie mamy określonego konkretnego wymiaru czasu pracy, nie oznacza, że nie trzeba ewidencjonować czasu pracy zleceniobiorcy. Obowiązek ten wynika z przepisów dotyczących wprowadzenia minimalnej stawki godzinowej, dzięki czemu zleceniobiorcy mają zagwarantowane przynajmniej minimalne wynagrodzenie. Ewidencjonując każdą godzinę wykonania zlecenia, można upewnić się, że zleceniobiorca otrzymuje z tytułu umowy zlecenia odpowiednie wynagrodzenie, nie mniejsze niż zakłada minimalna stawka godzinowa. Ponadto ewidencja czasu pracy przy umowie zlecenie pozwala udowodnić w czasie ewentualnej kontroli, że strony nie próbują oszukiwać ani siebie nawzajem, ani oczywiście państwa.

Wprowadzenie przepisów dotyczących minimalnej stawki godzinowej sprawia, że umowy zlecenia zdają się zbliżać do umów o pracę, gdzie ustalane jest minimalne miesięczne wynagrodzenie. Minimalna stawka godzinowa to jednak jedyny element, który formalnie łączy umowy o pracę z umowami zlecenia. Warto też wiedzieć, że przepisy niezmiennie zakazują zastępowania umów o pracę umowami zlecenia. Przy ocenie bierze się pod uwagę nie samą treść umowy, lecz charakter i sposób wykonania zlecenia lub świadczenia usług przez zleceniobiorcę. Jeśli proces ma znamiona stosunku pracy, to formalnie traktuje się zawartą umowę cywilnoprawną jako umowę o pracę, nawet jeśli nie została zawarta. To ważne, ponieważ działanie takie jest wykroczeniem i podlega karze grzywny. Zleceniobiorcy, a właściwie pracodawcy, w takim wypadku muszą mieć też na uwadze ewentualne roszczenia pracowników, dotyczące na przykład niezgodnego z przepisami prawa pracy wypowiedzenia umowy. Wróćmy jednak do umowy zlecenie i dokumentowania liczby godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług.

Prowadzenie ewidencji czasu pracy

Zgodnie z prawem ewidencja czasu pracy musi być prowadzona dla każdego zleceniobiorcy osobno, ale poza tym ustawodawca nie precyzuje, jak ma ona wyglądać. Oznacza to, że wszystko zależy od ustaleń pomiędzy stronami umowy zlecenia. Niemniej jednak wskazane jest, by ewidencja czasu pracy przy umowie zlecenie była prowadzona w formie pisemnej i to przez każdą ze stron we własnym zakresie. Dzięki temu można na bieżąco wyjaśniać ewentualne rozbieżności i nieporozumienia. Zleceniodawca potwierdza przyjmującemu zlecenie godziny pracy na jego ewidencji, a przyjmujący zlecenie jest zobowiązany do potwierdzania liczby godzin wykonania zlecenia na ewidencji czasu pracy zleceniodawcy.

Przechowywanie ewidencji czasu pracy

Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu zobowiązuje zleceniodawców do przechowywania ewidencji czasu pracy zleceniobiorców przez trzy lata od momentu, kiedy wymagalne stało się wynagrodzenie za wykonane zlecenie.

Prowadzenie ewidencji godzin wykonania zlecenia lub świadczenia usług i przechowywanie takiej dokumentacji będzie łatwiejsze, dzięki wykorzystaniu programów do zarządzania zasobami ludzkimi, które usprawnią i zautomatyzują sposób potwierdzania liczby godzin poświęconych na wykonywanie pracy objętej zawartymi umowami. Prowadząc w ten sposób ewidencję czasu pracy zleceniobiorcy, mamy pewność, że zleceniobiorca jest wynagradzany przynajmniej minimalną stawką godzinową.

Konsekwencje za brak ewidencji czasu pracy

Zignorowanie obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy dla zleceniobiorców współpracujących z firmą na podstawie umowy zlecenie wiąże się ze skutkami prawnymi i podlega karze grzywny. Kara finansowa dla zleceniodawcy za takie uchybienie może wynieść od 1 tys., aż do 30 tys. zł! Strony umowy są zobowiązane do prowadzenia ewidencji nawet wtedy, gdy ustalone wynagrodzenie jest dużo wyższe niż ustawowa minimalna stawka godzinowa i prawo nie przewiduje od tej zasady żadnych ustępstw.

Atuty i niedostatki umowy zlecenia

Umowa zlecenia daje dużą swobodę w zakresie ustalania warunków pracy, w tym ilości przepracowanych godzin w ramach wykonania zlecenia lub świadczenia usług. Jest to korzystne zarówno dla pracownika, który w ten sposób może elastycznie dostosowywać grafik pracy do własnych możliwości, jak i dla pracodawcy, szczególnie, wtedy gdy potrzebuje elastyczności w dostępie do pracowników, a także wtedy gdy chce obniżyć koszty zatrudnienia. Jednak warto być świadomym, że umowa zlecenie nie zapewnia takiej samej ochrony socjalnej i prawnej jak umowa o pracę, a w dodatku umowa zlecenie nie zapewnia stabilności zatrudnienia. Choć umowa zlecenie, jako umowa cywilnoprawna nie podlega przepisom prawa pracy, to zrozumienie zasad dotyczących wynagradzania czasu poświęcanego na realizację przewidzianych umową zadań, sposobu potwierdzania godzin pracy oraz skrupulatnej ewidencji tego czasu w formie pisemnej są kluczowe zarówno dla zleceniodawców, jak i zleceniobiorców. Dzięki temu strony umowy mogą uniknąć ewentualnych sporów i zapewnić przejrzyste oraz zgodne z prawem warunki współpracy.