Nowe przepisy dotyczące tachografów od 2025 roku - co trzeba wiedzieć?

Od 2025 roku przewoźnicy drogowi muszą spełniać nowe obowiązki dotyczące stosowania tachografów inteligentnych drugiej generacji (G2V2), wynikające z przepisów unijnych wdrażanych od 2023 roku. Zmiany te obejmują zarówno obowiązki związane z czasem pracy kierowców, jak i wymogi techniczne dotyczące instalacji nowych tachografów drugiej generacji. Wprowadzenie nowych tachografów spodziewane jest w całej Unii Europejskiej, a szczególną uwagę zwrócą na to organy egzekwowania przepisów drogowych, które będą miały dostęp do danych zapisanych w pamięci tachografu. Nowe technologie, jak zamontowany tachograf inteligentny, pozwolą na precyzyjne monitorowanie czasu pracy kierowców, a także automatyczne zapisywanie informacji o czasie prowadzenia pojazdu.

Najważniejsze kwestie związane z tematem

• Nowe przepisy o tachografach: od 1 stycznia 2025 roku znaczna część pojazdów musi być wyposażone w inteligentne tachografy drugiej generacji (G2V2).

• Wymiana tachografów: pojazdy z analogowymi i cyfrowymi tachografami pierwszej generacji muszą zostać zmodernizowane do końca 2024 roku.

• Terminy kluczowe:

  • 31 grudnia 2024: ostateczny termin wymiany tachografów analogowych lub cyfrowych pierwszej generacji G1 w pojazdach poruszających się na trasach międzynarodowych.

  • 1 stycznia - 28 lutego 2025: okres przejściowy, kontrole edukacyjne.

  • 18 sierpnia 2025: termin wymiany tachografów inteligentnych pierwszej wersji G2V1 na G2V2 w pojazdach poruszających się na trasach międzynarodowych.

  • 1 lipca 2026: rozszerzenie obowiązku montażu tachografów na busy do 3,5 tony w pojazdach poruszających się na trasach międzynarodowych.

• Koszt wymiany: wymiana tachografu może wynieść kilka tysięcy złotych na pojazd, obejmując zakup urządzenia oraz usługę montażu i kalibracji.

• Kary za brak wymiany: firmy, które nie dostosują pojazdów do nowych przepisów, grożą kary administracyjne w wysokości do 12 000 zł, a osoby zarządzające transportem mogą otrzymać grzywny do 2 000 zł.

Zasady i obowiązki wynikające z nowych przepisów dotyczących tachografów

Zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 165/2014, do 31 grudni 2024 r. wszystkie pojazdy, które przekraczają granice między państwami Unii Europejskiej i są wyposażone w starsze tachografy (analogowe lub cyfrowe pierwszej generacji), muszą zostać zmodernizowane. Zastąpią je nowoczesne inteligentne tachografy drugiej generacji (G2V2), które będą rejestrować szczegółowe dane dotyczące czasu pracy kierowców oraz ich aktywności. Warto podkreślić, że w okresie przejściowym, od 1 stycznia 2025 r. do końca lutego 2025 roku, kontrole drogowe będą miały charakter edukacyjny i informacyjny, a nie karzący.

Kto musi wymienić tachografy?

Zgodnie z nowymi przepisami, wymiana tachografu dotyczy przede wszystkim następujących podmiotów:

1. Pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, które są wyposażone w tachograf analogowy lub cyfrowy pierwszej generacji (G1) i wykonują międzynarodowy zarobkowy przewóz drogowy rzeczy lub osób, muszą zostać zmodernizowane do tachografu drugiej generacji (G2V2) najpóźniej do 31 grudnia 2024 r. Obowiązek nie dotyczy pojazdów używanych wyłącznie w transporcie krajowym.

2. Pojazdy wyposażone w tachografy inteligentne pierwszej wersji (G2V1), czyli tzw. smart tachografy montowane fabrycznie w latach 2019–2023, muszą zostać zmodernizowane do wersji G2V2 do 18 sierpnia 2025 r., jeżeli są wykorzystywane w międzynarodowym zarobkowym przewozie drogowym.

3. Pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej od 2,5 do 3,5 tony, które wykonują międzynarodowy zarobkowy przewóz rzeczy, będą musiały być obowiązkowo wyposażone w tachograf G2V2 od 1 lipca 2026 r. Wymóg ten dotyczy zarówno nowo rejestrowanych pojazdów, jak i tych już używanych. Obowiązek nie obejmuje pojazdów wykorzystywanych wyłącznie w transporcie krajowym.

Wymiana tachografu - gdzie zrobić?

Wymianę tachografu należy przeprowadzić w autoryzowanych punktach serwisowych, które posiadają odpowiednie certyfikaty do montażu i kalibracji tachografów nowej generacji. Takie serwisy są specjalistycznie przeszkolone, by zapewnić zgodność z przepisami unijnymi dotyczącymi instalacji tachografów, a także oferują wsparcie w zakresie kalibracji urządzenia i jego konfiguracji. Warto sprawdzić, czy dany serwis jest autoryzowany przez producentów tachografów oraz czy oferuje usługę montażu urządzeń zgodnych z normami G2V2. Można znaleźć autoryzowane serwisy zarówno w dużych miastach, jak i w mniejszych miejscowościach, a także w sieciach serwisowych oferujących kompleksową obsługę pojazdów transportowych.

Jak przygotować firmy przewozowe na nowe przepisy?

Aby przygotować firmy przewozowe na wymianę tachografów i dostosowania się do nowych przepisów, należy podjąć kilka kroków:

1. Weryfikacja floty pojazdów: pierwszym krokiem jest sprawdzenie, które pojazdy w flocie wymagają zmiany tachografu. Wszyscy właściciele pojazdów muszą zwrócić uwagę, czy ich pojazdy są wyposażone w tachografy starszej generacji (G1) czy już w modele G2, które będą wymagały aktualizacji do wersji G2V2.

   1. Zamówienie tachografów G2V2: Należy skontaktować się z dostawcami tachografów i zamówić nowoczesne urządzenia, które będą spełniały wymagania przepisów unijnych. Ważne jest, aby zrobić to z odpowiednim wyprzedzeniem, biorąc pod uwagę problemy z dostępnością, które już były sygnalizowane przez Komisję Europejską.

   2. Szkolenie dla pracowników i kierowców: Firmy przewozowe powinny zainwestować w szkolenie dla kierowców oraz personelu odpowiedzialnego za zarządzanie flotą. Nowe tachografy oferują szereg nowych funkcji, takich jak automatyczne rejestrowanie momentu przekraczania granicy, czy zdalny odczyt danych, które mogą wymagać znajomości nowych procedur.

   3. Zaktualizowanie procedur kontrolnych i administracyjnych: w związku z wprowadzeniem nowych tachografów, przedsiębiorcy muszą dostosować procedury kontrolne, zarówno w zakresie zarządzania czasem pracy kierowców, jak i samego monitorowania i archiwizowania danych z tachografów. Należy także przeanalizować, czy nowe przepisy wpłyną na wewnętrzny regulamin pracy oraz jakie będą wymagane formalności administracyjne.

   4. Przygotowanie na kontrole drogowe: od stycznia 2025 roku, kontrola tachografów będzie bardziej precyzyjna i automatyczna. Firmy przewozowe powinny przygotować się na takie kontrole, w tym sprawdzić, czy wszystkie pojazdy w ich flocie są zgodne z wymaganiami. Okres przejściowy do 28 lutego 2025 roku pozwala na edukacyjne podejście do kontroli, jednak po tym czasie mogą zostać nałożone kary na przewoźników, którzy nie wymienili tachografów, sięgające nawet 12 tys zł.

   5. Monitorowanie zmian i dostosowanie się do harmonogramu: przewoźnicy powinni śledzić najnowsze informacje na temat terminów i wymagań związanych z wymianą tachografów. Istnieje kilka kluczowych terminów, które należy przestrzegać, takich jak wymiana tachografów w pojazdach międzynarodowych do końca 2024 roku czy termin ostateczny na wymianę starszych modeli do sierpnia 2025 roku.

Problemy z wdrożeniem tachografów nowej generacji

Wdrożenie nowych tachografów G2V2 wiązało się z pewnymi trudnościami technicznymi, w tym z opóźnieniami w dostarczaniu urządzeń. Już w 2023 roku zauważono trudności z dostępnością nowoczesnych tachografów. W porozumieniu z Komisją Europejską, państwa członkowskie – w tym Polska – zdecydowały się na czasowe, nieformalne podejście edukacyjne wobec przewoźników, którzy nie zdążyli z wymianą tachografu do 1 stycznia 2025 r. W Polsce okres ten trwał do 28 lutego 2025 r., jednak nie wynikał on z nowelizacji przepisów unijnych, lecz z administracyjnych uzgodnień wdrożeniowych.

Tachografy w busach – co warto wiedzieć?

Od 1 lipca 2026 roku obowiązek montażu tachografów obejmie również busy o dopuszczalnej masie całkowitej od 2,5 tony do 3,5 tony, które wykonują przewozy międzynarodowe. Natomiast pojazdy wykorzystywane do przewozów krajowych pozostaną zwolnione z tego obowiązku. Ważne jest, aby przewoźnicy zaplanowali modernizację swoich pojazdów zgodnie z nowymi regulacjami, aby uniknąć problemów związanych z brakiem zgodności.

Jakie funkcje oferują inteligentne tachografy drugiej generacji?

Nowoczesne tachografy G2V2 oferują szereg udoskonaleń, które mają na celu poprawę efektywności zarządzania transportem. Tachografy te posiadają rozszerzoną pamięć tachografu, która umożliwia przechowywanie większej ilości danych, w tym momentów załadunku i rozładunku, co jest szczególnie istotne w transporcie międzynarodowym. Z kolei wprowadzenie nowych tachografów wiąże się z tym, że przewoźnicy będą musieli dostosować swoje pojazdy do nowych przepisów, w tym montując zamontowany tachograf inteligentny, który będzie wymagał regularnych aktualizacji oprogramowania. Przewoźnicy muszą pamiętać, że te zmiany wpłyną również na funkcjonowanie międzynarodowych przewozów drogowych, gdzie odpowiednie urządzenia będą miały kluczowe znaczenie dla zgodności z przepisami.

Warto też zaznaczyć, że termin G2V2 nie jest używany w aktach prawnych. Urzędowo stosuje się terminologię „smart tachograph version 2” lub „ST2”. Oznaczenie G2V2 pojawia się nieformalnie i często jest spotykane np. u producentów tachografów.

Dokumenty i szczegóły dotyczące wdrożenia nowych zasad

Wszystkie zmiany zostały szczegółowo omówione podczas posiedzenia Komitetu ds. Transportu Drogowego w 2023 roku, a kolejne spotkania miały na celu doprecyzowanie zasad przejściowych i wsparcie operatorów w dostosowaniu się do nowych przepisów. Warto śledzić te wydarzenia, aby być na bieżąco z wymaganiami i terminami.

Tachograf inteligentny nowej generacji - jak będzie mierzyć czas pracy kierowców

Tachograf inteligentny nowej generacji będzie kluczowym narzędziem w monitorowaniu i rejestrowaniu czasu pracy kierowców, co pomoże w unikaniu przeciążenia kierowców oraz zapewnieniu zgodności z przepisami o czasie pracy kierowców. Dzięki zastosowaniu nowoczesnych technologii, tachografy inteligentne będą dokładniej rejestrować czas prowadzenia pojazdu, co ułatwi kontrolowanie przestrzegania wymaganych przerw i odpoczynków. To z kolei pozwoli na zmniejszenie ryzyka nadmiernego zmęczenia kierowców, co jest szczególnie istotne w kontekście poprawy bezpieczeństwa na drogach. Monitorowanie czasu pracy kierowców stanie się bardziej precyzyjne i łatwiejsze dzięki automatycznym zapisom danych oraz zdalnemu odczytowi informacji, co pozwoli na bieżąco analizować aktywność kierowcy.