UOKiK i SUDOP – najważniejsze informacje

UOKiK – czym się zajmuje?

Ten dynamiczny rozwój gospodarki wolnorynkowej, spowodował że na szczeblu centralnych organów administracji państwowej, konieczne stało się powołanie aparatu ochrony podmiotów wchodzących na rynek, przed praktykami monopolistycznymi oraz dbanie o interesy konsumentów. Urząd Antymonopolowy, bo tak pierwotnie nazywał się Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, należy do fundamentalnych narzędzi administracji rządowej, dzięki którym państwo może obejmować protekcją słabsze podmioty rynkowe oraz udzielać potrzebnej pomocy konsumentom.

Wiele osób zastanawia się, gdzie skierować swoje skargi lub zażalenia na danego przedsiębiorcę i w takim wypadku odpowiedź na pytanie: "UOKiK co to za instytucja?", wydaje się być kluczowa. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów to organ administracyjny, którego nadrzędnym celem jest ochrona praw oraz interesów konsumentów, a także co bardzo istotne wspieranie rozwoju konkurencji na rynku gospodarczym. Urząd ma także za zadanie kontrolę koncentracji przedsiębiorców, która może generować zaburzenia konkurencyjności na rynku, a w szczególności nadmierne umocnienie się na dominującej pozycji przez jednego z uczestników procesów scaleniowych. UOKiK monitoruje, jakie wsparcie finansowe otrzymują poszczególne podmioty w ramach pomocy publicznej udzielanej przez Państwo.

Innego rodzaju zadaniem urzędu jest dbanie o powstrzymywanie efektów kuli śnieżnej zatorów płatniczych, czyli sytuacji, gdzie niewypłacalność jednego z kontrahentów oddziałuje na całe otoczenie biznesowe danego przedsiębiorcy, mogąc spowodować problemy z płynnością finansową i ryzyko bankructwa firm zaangażowanych. Warto również zauważyć rolę, jaką urząd musi odgrywać przy eliminowaniu nieuczciwego wykorzystywania przewagi kontraktowej przez silniejszą stronę. Ma to najczęściej miejsce w sytuacji znacznych dysproporcji w sile przetargowej podmiotów np. nabywców produktów rolnych i innych spożywczych, gdzie silniejszy kontrahent może narzucać ustalenia umowne drugiej stronie.

W obszarze ochrony konsumentów, urząd ma za zadanie monitorować, a następnie przeciwdziałać praktykom naruszającym zbiorowe interesy konsumentów, a także eliminowanie wzorców umów zawierających niedozwolone klauzule. Ponadto zadania UOKiK to także sprawowanie nadzoru nad Inspekcją Handlową, nadzorowanie rynku zwłaszcza paliw oraz prowadzi działania informacyjne organizując oraz finansując infolinie dla konsumentów. Decyzje prezesa UOKiK dotyczą opisanych powyżej dziedzin, a urząd jest organem pomocniczym w ustalaniu stanu faktycznego i podejmowaniu odpowiednich czynności w poszczególnych sprawach. Podstawa prawna działania UOKiK: ustawa z dnia 16 lutego 2007 r, o ochronie konkurencji i konsumentów.

Skarga do prezesa UOKIK – na czym polega?

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów jako organ administracji państwowej podlega zasadom Kodeksu Postępowania Administracyjnego i wszelkie zgłoszenia do prezesa UOKiK powinny być realizowane według zasad tamże opisanych. Warto wiedzieć, że UOKiK zgłoszenie dotyczyć powinno naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, a co za tym idzie nie ma ono na celu wszczęcia w danej sprawie konkretnego postępowania dla danej sprawy, ale zwrócenie prezesowi urzędu uwagi na złe praktyki wobec konsumentów stosowane przed danego przedsiębiorcę. Konsekwencją takie stanu rzeczy jest fakt, że podmiot zgłaszający naruszenie zbiorowych interesów konsumentów, nie jest stroną w sprawie. Pozostaje nią prezes UOKiK oraz podmiot, wobec którego toczy się postępowanie. Jeżeli zastanawiamy się, jak powinna wyglądać taka skarga do UOKiK, wzór lub szablon takiego pisma nie jest tu konieczny do jej zredagowania. Wystarczy opisać stan faktyczny, który stanowi podstawę naszego zawiadomienia, doprecyzować naruszony przepis ustawy oraz podać uprawdopodobnienie takiego zajścia, a także dopisać własne dane identyfikacyjne. Skargę można złożyć osobiście pisemnie lub ustnie w siedzibie urzędu w Warszawie, wysłać pocztą, faksem lub złożyć drogą elektroniczną za pomocą platformy ePUAP.

SUDOP – czym jest i na jakie są jego zadania?

System Udostępniania Danych o Pomocy Publicznej (SUDOP) to ogólnodostępna rządowa baza danych, gromadząca informacje na temat tego, jakie podmioty uzyskały pomoc publiczną w wymiarze finansowym. SUDOP gromadzi informacje o danych z dotacji oraz innych środków publicznych, które są udostępnione dla wszystkich obywateli, na platformie informatycznej. Jest to praktyka stosowana w całej Unii Europejskiej, której celem jest transparentność działalności publicznej i jawności podawania źródeł finansowania przez podmioty. Zapewnia to kontrolę obywatelską nad działalnością z jednej strony zarówno przedsiębiorców, jak i urzędów, które rozdysponowują publiczne środki. Aby móc odnaleźć poszukiwane przez nas informacje wystarczy wpisać w wyszukiwarce internetowej frazy: SUDOP pomoc publiczna lub SUDOP dotacje, dzięki czemu odnajdziemy stronę internetową z bezpośrednim formularzem do wypełnienia. Konieczna będzie znajomość numeru identyfikacji podatkowej (NIP), aby odnaleźć poszukiwany podmiot finansowy. W bazie znajdują się właściwie wszystkie podmioty, które otrzymują dotacje publiczne (oprócz tych prowadzących działalność rolniczą oraz z branży rybołówstwa), a z popularnych danych wyszukiwane są zwłaszcza te dotyczące sprawdzania wysokości dotacji z tarczy antykryzysowej.

Czy istnieje możliwość sprawdzenia firm, które dostały dotację od UOKiK?

Są sytuacje, gdy czasem potrzebujemy informacji nie na temat konkretnej firmy uzyskującej pomoc w ramach dotacji czy też innego wsparcia pochodzącego ze środków publicznych, ale gdy chcielibyśmy ustalić, jakie dotacje zostały udzielone przez daną instytucję jak np. UOKiK, jaka była ich skala, ilu było beneficjentów. SUDOP zapewnia nam również możliwość poszukiwania obdarowanych pomocą publiczną przedsiębiorstw na podstawie numeru referencyjnego środka pomocowego. Ponadto istnieje wiele filtrów mogących skonkretyzować nasze poszukiwania beneficjentów. Możemy ustalić na co pomoc miała być przeznaczona np. projekty badawczo-rozwojowe lub pomoc inwestycyjna na propagowanie energii ze źródeł odnawialnych. Ważną kategorią jest także określenie rozmiaru przedsiębiorstwa oraz sektora działalności (np. budownictwo, transport, edukacja czy działalność ubezpieczeniowa). Możemy też zawęzić obszar wyszukiwań do konkretnego województwa lub wybrać formę pomocy, jeżeli interesuje nas konkretny rodzaj jak np. dotacja, umorzenie kar lub opłat czy też zaliczka zwrotna. Możemy także określić zakres wartości pomocowej widełkami kwotowymi, co również ułatwi nam poszukiwania konkretnych beneficjentów. Dzięki SUDOP mamy możliwość łatwego i przejrzystego poszukiwania firm, które uzyskały pomoc w ramach dotacji i innych rozwiązań pomocowych.