Dodatek stażowy – komu przysługuje i jak go naliczać?

Dodatek stażowy – co to takiego?

Dodatek stażowy (można spotkać się również z nazwą dodatek za wysługę lat) to dodatkowa kwota doliczana do wynagrodzenia pracownika po przeprowadzeniu określonej ilości lat. Zazwyczaj kojarzona jest z pracownikami „budżetówki”. Jest np. dodatek stażowy dla nauczycieli czy różnego rodzaju urzędów, a także pracowników administracyjnych sądów czy prokuratur. W innych przypadkach dodatek za staż pracy zależy od ustaleń zawartych w regulaminie wynagradzania oraz układzie zbiorowym pracy przygotowanym dla danego zakładu pracy. Warto przy tym wiedzieć, że od 2020 roku płaca minimalna nie obejmuje dodatku stażowego i sytuacja ta pozostanie niezmienna w 2021 r. Takie działanie ma na celu wyeliminowanie przypadków, gdy dochodzi do sytuacji, gdzie pracownik z dużą wysługą lat ma niższe wynagrodzenie zasadnicze niż osoba, która dopiero została zatrudniona, często bez doświadczenia, a co za tym idzie z mniejszą praktyką w danym zawodzie.

Kiedy pracownikowi należy się dodatek stażowy?

Tutaj też dużo zależy od indywidualnych ustaleń. Czasami wymogiem, jaki należy spełnić, aby otrzymać dodatek stażowy jest przepracowanie u określonego pracodawcy wymaganej liczby lat. Niekiedy może to być ogólnie praca w danej branży lub do naliczania dodatku stażowego brane są pod uwagę wszystkie przepracowane lata. W większości przypadków takie kwestie ustalane są indywidualne w zakładach pracy, jednak trzeba pamiętać, że w niektórych przypadkach obowiązek wypłacania dodatków stażowych jest nakładany na pracodawcę odgórnie, przez obowiązujące w prawie pracy zapisy.

Dodatek stażowy – jak naliczać?

Osobom zatrudnionym w jednostkach samorządowych i państwowych przysługuje dodatek za wysługę lat w momencie skończenia pięciu lat pracy. Wówczas wysokość takiego dodatku stanowi równowartość 5% podstawowego miesięcznego wynagrodzenia, jakie dostaje ten pracownik. Przez kolejne lata dodatek ten stopniowo wzrasta. Z każdym rokiem o 1%. Warto jednak wiedzieć, że maksymalnie taki dodatek może wynieść maksymalnie równowartość 20% zasadniczego miesięcznego wynagrodzenia. Na takich zasadach przyznawany jest między innymi dodatek stażowy dla urzędników, policjantów, a także pielęgniarek czy kolejarzy.

Dodatek stażowy dla nauczyciela – jak jest naliczany?

Nieco inaczej wygląda kwestia naliczania dodatku stażowego dla nauczyciela, gdyż oprócz przepisów prawa pracy, zawód ten podlega także przepisom zawartym w Karcie Nauczyciela. Dla nauczycieli dodatek stażowy naliczany jest już po czwartym roku pracy, czyli w piątym, gdzie inni pracownicy otrzymują go dopiero po przepracowaniu pięciu lat. Kolejną różnicą jest to, że w pierwszym roku wypłacania dodatku stażowego dla nauczyciela wynosi on 1% od podstawowego wynagrodzenia. Co istotne, jeżeli nauczyciel pracuje w więcej niż jednej szkole, to dla każdej z nich wysługę lat oblicza się oddzielnie. W każdym roku pracy dodatek stażowy dla nauczyciela wzrasta i może osiągnąć maksymalnie 20% jego podstawowego wynagrodzenia.

Praca w prywatnej firmie a dodatek stażowy

Jak to zostało wyżej wspomniane, w przypadku prywatnych pracodawców, to czy pracownik dostanie dodatek stażowy czy nie leży w gestii pracodawcy. I to on ustala, na jakich zasadach będzie ono przyznawane. Jednak, jeżeli zdecyduje się na taki krok, wszystkie postanowienia muszą być podane do wiadomości pracowników i zawarte w regulaminie pracy.

Kiedy wypłacany jest dodatek stażowy?

Dodatek stażowy jest wypłacany razem z miesięcznym wynagrodzeniem, jakie regularnie otrzymuje pracownik. Pracownik, który dopiero nabywa prawo do wypłaty dodatku stażowego, na pierwszą zwiększoną wypłatę może liczyć w miesiącu następnym po nabyciu tego prawa.

Jak obliczana jest podstawa do wypłaty wynagrodzenie stażowego?

W celu prawidłowego obliczenia dodatku stażowego należy wziąć pod uwagę wszystkie okresy pracy danej osoby, które będą uprawniały ją do jego uzyskania. Jak to już wspominano, może to być okres pracy u jednego pracodawcy lub kilku z tej samej branży. Pod uwagę może być też brane to, ile ogólnie pracownik przepracował w swoim życiu zawodowym. Dodatkowo warto pamiętać, że do tego okresu wlicza się czas urlopu macierzyńskiego. Trzeba jednak pamiętać, że w momencie pobierania zasiłku macierzyńskiego nie można jednocześnie otrzymywać dodatku stażowego. Również urlop wychowawczy wlicza się do okresu, na bazie którego oblicza się to, czy pracownikowi przysługuje już dodatek stażowy. Urlop wychowawczy można wliczyć do tego okresu dopiero po jego zakończeniu.