Ile dni urlopu przysługuje pracownikowi?

Każdy pracownik czeka na ten czas w roku, gdy może pójść na urlop, by odpocząć, zregenerować siły, a przede wszystkim, aby nie myśleć o pracy. To bardzo ważne dla każdego zatrudnionego, gdyż podczas swojego czasu wolnego może popatrzeć na wszystko z dystansem. Co warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym, co każdy pracodawca, jak i pracownik muszą wiedzieć na ten temat?

Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi, który zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę. Regulowany jest przepisami Kodeksu Pracy, który stanowi, że zatrudniony ma prawo do corocznego, nieprzerwanego i - oczywiście - płatnego urlopu tego rodzaju. Nie tylko jednak przepisy Kodeksu Pracy obligują każdego pracodawcę do wypełniania tego zobowiązania, ponieważ jest to konstytucyjnie zagwarantowane prawo obywatelskie. Pracodawca więc nie można odmówić pracownikowi prawa do odpoczynku, podobnie jednak zatrudniony nie może się go zrzec.

Wspomnieliśmy wcześniej, że urlop wypoczynkowy należy się każdej osobie, która zatrudniona jest na podstawie umowy o pracę. Rozwijając ten temat, dodajmy, że nie ma różnicy, na jaki czas została zawarta umowa - określony czy nieokreślony. Nie jest ważne też, czy mówimy o umowie tymczasowej. Jednocześnie osoby, które mają popularne dziś umowy cywilnoprawne - umowy zlecenie czy umowy o dzieło, nie mogą skorzystać z tego prawa.

Jak nalicza się urlop wypoczynkowy? Skąd wiadomo, ile to ma być dni?

Odpowiedź jest prosta - to ile dni urlopu nam przysługuje, zależy od stażu pracy. Może więc wynosić 20 lub 26 dni. Ten krótszy czas wolny należy się pracownikowi, który pracuje nie dłużej niż 10 lat, drugi przeznaczony jest dla zatrudnionych od co najmniej 10 lat. Istnieją oczywiście tutaj wyjątki, szczególnie dla takich zawodów jak nauczyciele, policjanci, strażacy i sędziowie, bo z racji trudności wykonywanych przez nich zadań, mają prawo do zwiększonej liczby dni urlopowych. Ilość dni urlopu oblicza się też trochę inaczej, gdy bierzemy pod uwagę okres pobieranej nauki. Zależy oczywiście od tego, jaki typ szkoły skończyliśmy, bo jeśli była to zasadnicza (lub równorzędna) szkoła, to do stażu pracy wliczają się 3 lata; średnia szkoła zawodowa to już 5 lat, szkoła policealna - 6, a wyższa - 8 lat. Czyli wniosek jest prosty: warto się uczyć, a tym bardziej studiować, bo nic w tym czasie nie tracimy. Gdy po studiach zaczynamy pierwszą pracę, to brakuje nam tylko dwóch lat do uzyskania 26-dniowego urlopu.

Niepełny etat, podwójny etat - jak to wyliczyć?

Może się jednak zdarzyć, że nie mamy całego etatu, pracujemy po prostu na niepełny etat, jak wtedy wyliczyć przysługujący nam urlop? Tutaj posługujemy się tak zwaną zasadą proporcjonalności, czyli jak pracownik ma pół etatu, to należy mu się połowa rocznego urlopu. Prosty przykład: pracownik ze stażem krótszym niż 10 lat ma prawo do połowy normalnego urlopu, czyli przysługuje mu 10 dni. Jeśli pracujemy w dwóch firmach, to należy nam się “podwójny” urlop. U jednego pracodawcy, u którego pracujemy na pełen etat, otrzymujemy 20 lub 26 dni (w zależności oczywiście od naszego stażu pracy), u drugiego zaś 10 albo 13 (czyli połowę z pełnej puli), bo jesteśmy zatrudnieni na połowę etatu. Jak widać, wszystko jest tu logiczne i łatwe do zrozumienia.

Inne sprawy warte poznania

Kodeks Pracy nie pozostawia także wątpliwości, jeśli chodzi o wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego. Musi być takie samo, jakie pracownik otrzymuje regularnie za wykonywaną pracę. Rozwiązuje też to sprawę w sytuacji, gdy pracownik nie wykorzystał przysługującego mu urlopu (lub gdy rozwiązał umowę o pracę), gdyż wtedy po prostu otrzymuje pieniężny ekwiwalent w normalnej kwocie, jaką otrzymałby za świadczoną pracę. Z tym niewykorzystanym urlopem jednak sprawa się komplikuje, gdy pracownik nie wykorzysta go do końca roku kalendarzowego. W tej sytuacji jest zobligowany, by wykorzystać go do końca września w następnym roku kalendarzowym. Jak tego nie zrobi, pracodawca ma prawo, by wysłać go na taki urlop przymusowo.

Warto też wspomnieć o tym, że pracodawca może przerwać urlop pracownika. Chociaż brzmi to strasznie, to jest taka możliwość, ale tylko, jeżeli wystąpiły okoliczności, których pracodawca nie mógł przewidzieć w momencie przyznawania urlopu. Z drugiej strony odwołanie pracownika z urlopu może mieć miejsce jedynie wtedy, kiedy obecność pracownika w firmie jest konieczna, gdyż nie da się go zastąpić nikim innym.

Procedura przyznawania urlopu. Da się szybciej!

Tradycyjnie urlop przyznaje się na zasadzie wniosku urlopowego, na którym wskazuje się konkretne daty. Warto wcześniej uzgodnić te plany ze swoim przełożonym, by w ostatniej chwili nie wprowadzać zbyt dużego zamętu w firmie. Choć każdy pracownik wie, jaka liczba dni urlopu mu przysługuje, to może zapomnieć, że zgodnie z przepisami Kodeksu Pracy nie musi od razu korzystać z 20 lub 26 dni, gdyż może je rozbić na dwie transze. Jedna część urlopu wypoczynkowego musi jednak wynosić minimum 14 dni kalendarzowych.

Tradycyjnie składanie wniosku, jego rozpatrywanie zajmuje dużo czasu, a można przecież łatwiej, na przykład korzystając z aplikacji inEwi. Na czym to polega? Przede wszystkim można zapomnieć o “papierologii”, która wprowadza niepotrzebne zamieszanie i obciąża dział kadr, ponieważ zagwarantowany jest elektroniczny obieg dokumentów. To oznacza, że wszelkie czynności tego rodzaju, czyli składanie, akceptowanie oraz odrzucanie wniosków odbywają się szybciej i sprawniej. To jednak nie wszystko, bo dzięki temu nowoczesnemu systemowi można ustalać limity ilości dni urlopu wypoczynkowego, jak i urlopu “na żądanie” - program automatycznie obliczy, ile jest wykorzystanych, a ile pozostałych dni urlopu. Tak samo szybko każdy pracownik otrzymuje decyzję na temat wniosku urlopowego - drogą mailową lub smsową.

Każdy zatrudniony na podstawie umowy o pracę ma prawo do urlopu, a każdy pracodawca musi mu go zapewnić. Żeby wszystko odbyło się zgodnie z prawem, trzeba znać najważniejsze przepisy i umieć je zastosować w praktyce. Na pewno jednak to zadanie znacząco ułatwiają nowoczesne aplikacje do rejestracji czasu pracy, jak wspomniany system inEwi. To ważne, by korzystać z możliwości, które oferuje rozwój technologii, bo korzysta na tym cała organizacja.